Kỳ 2: Chưa có quy hoạch, thiết kế, công trình đã hoàn thành
Từ xây dựng tượng Bà Chúa Xứ thứ hai trên đỉnh Núi Sam trái phép đến nhiều hạng mục công trình trái phép khác, như: nhà hàng, sân khấu ngoài trời… tiếp tục mọc lên trong dự án của Công ty Cổ phần MGA Việt Nam. UBND tỉnh An Giang còn ưu ái cho nhà đầu tư này tiến hành xây dựng hoàn thành hàng loạt công trình đền, điện trên đỉnh Núi Sam, thuộc Khu di tích lịch sử văn hóa quốc gia Núi Sam, TP Châu Đốc, tỉnh An Giang, trước khi có quy hoạch 1/500 và hồ sơ thiết kế.
NDĐT – Từ xây dựng tượng Bà Chúa Xứ thứ hai trên đỉnh Núi Sam trái phép đến nhiều hạng mục công trình trái phép khác, như: nhà hàng, sân khấu ngoài trời… tiếp tục mọc lên trong dự án của Công ty Cổ phần MGA Việt Nam. UBND tỉnh An Giang còn ưu ái cho nhà đầu tư này tiến hành xây dựng hoàn thành hàng loạt công trình đền, điện trên đỉnh Núi Sam, thuộc Khu di tích lịch sử văn hóa quốc gia Núi Sam, TP Châu Đốc, tỉnh An Giang, trước khi có quy hoạch 1/500 và hồ sơ thiết kế.
Vô tư xây dựng trái phép
Là nhà đầu tư lớn của tỉnh An Giang trong lĩnh vực du lịch, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam, chủ đầu tư dự án Khu du lịch văn hóa tâm linh Bà Chúa Xứ - Cáp treo Núi Sam rất được các ngành chức năng từ TP Châu Đốc tới tỉnh hết lòng ưu ái.
Tuy nhiên, đáp lại những ưu ái đó là sự coi thường pháp luật, bất chấp các quy định của nhà nước, muốn xây dựng gì thì tự ý xây không cần phép. Điển hình như công trình xây dựng tượng Bà Chúa Xứ thứ hai trên đỉnh Núi Sam.
Tượng Bà Chúa Xứ thứ hai trên đỉnh núi, công trình xây dựng trái phép của Công ty Cổ phần MGA Việt Nam.
Ngày 13-2-2018, UBND tỉnh An Giang có văn bản yêu cầu Công ty Cổ phần MGA Việt Nam tạm ngưng xây dựng công trình này vì chưa hoàn chỉnh hồ sơ để lập thủ tục trình cấp thẩm quyền cho ý kiến cấp phép xây dựng. Ngoài ra, công trình cũng chưa tham khảo ý kiến người dân địa phương nhằm tạo sự đồng thuận.
Tuy nhiên, bất chấp văn bản của UBND tỉnh An Giang, chủ đầu tư vẫn lén lút xây dựng tượng Bà Chúa Xứ trên đỉnh núi vào ban đêm trong khoảng một tuần liên tục. Đến khi bị phát hiện, tượng Bà Chúa Xứ xây dựng trái phép này sắp hoàn thành. Chất liệu tượng bằng composite (nhựa), cao khoảng 20m, rộng từ 4 đến 6m, được xây trên diện tích 50m2. Đoàn kiểm tra TP Châu Đốc đã lập biên bản yêu cầu ngưng thi công, chờ UBND tỉnh An Giang cùng các ngành chức năng xử lý.
Còn ngay trong khuôn viên dự án nằm dưới chân Núi Sam, ngang nhiên mọc lên ba công trình xây dựng trái phép, gồm: Sân khấu biểu diễn ca nhạc ngoài trời, nhà hàng, nhà vệ sinh...
Tại công văn số 310, ngày 31-1-2019, của Sở Xây dựng tỉnh An Giang khẳng định, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam còn thiếu sót trong quá trình thiết kế bản vẽ và thi công, đề nghị công ty này làm việc lại với đơn vị tư vấn thiết kết, hoàn chỉnh hồ sơ, bản vẽ gửi trung tâm tư vấn và kiểm định xây dựng An Giang thẩm định lại hồ sơ thiết kế theo quy định. Sau khi có kết quả thẩm tra thiết kế, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam hoàn chỉnh các nội dung góp ý hồ sơ và tiến hành thi công bổ sung các thiết sót tại công trình.
Nhiều công trình của Công ty Cổ phần MGA Việt Nam được triển khai trên đỉnh Núi Sam trước khi khi chưa có quy hoạch 1/500, hồ sơ thiết kế và chưa giao đất trên thực địa.
“Khi thực hiện hoàn thiện các nội dung trên, công ty thông báo đến Sở Xây dựng để kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng. Vì công trình đã thi công xây dựng cơ bản hoàn thành khoảng 90-95% nên Sở Xây dựng không thực hiện thẩm định hồ sơ thiết kế và không cấp phép xây dựng (kể cả giấy phép xây dựng có thời hạn) mà chỉ thực hiện công tác nghiệm thu công trình trên hồ sơ thiết kế đã được trung tâm tư vấn và kiểm định xây dựng An Giang thẩm tra”, công văn của Sở Xây dựng An Giang nêu rõ.
Cũng theo ý kiến của Sở Xây dựng An Giang, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam không được phép đưa vào hoạt động biểu diễn nghệ thuật tại sân khấu khi chưa có kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng của Sở Xây dựng. UBND TP Châu Đốc chịu trách nhiệm kiểm tra và giám sát các hạng mục công trình nhà hàng, sân khấu, nhà vệ sinh bảo đảm theo đúng các nội dung trên.
Mặc dù vậy, theo báo cáo của UBND TP Châu Đốc, từ 20 đến 22 giờ 30 phút, ngày 5-2-2019, tức mùng 1 Tết Kỷ Hợi, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam đã tổ chức đêm nhạc mừng Xuân tại khu vực sân khấu xây dựng trái phép trên.
Bà Nguyễn Minh Thúy, Giám đốc Sở Xây dựng An Giang khẳng định, trong tổng thể quy hoạch không có những hạng mục, như: sân khấu ngoài trời, nhà hàng, nhà vệ sinh… nhưng đã được hoàn thành khi chưa có điều chỉnh quy hoạch, chưa xin phép xây dựng là không đúng.
“Theo quy định thì phải có giấy phép, phải được thẩm định, khi thi công phải có đơn vị nghiệm thu từng giai đoạn, nhưng hiện nay Công ty Cổ phần MGA Việt Nam đã thi công xong rồi thì mình không thể cấp giấy phép lại được. Bây giờ chỉ kiểm tra kết cấu công trình đó có bảo đảm an toàn để đưa vào hoạt động hay không, khi có giấy đó rồi thì sẽ tổ chức nghiệm thu. Họ tự xây dựng những công trình đó mà không thực hiện điều chỉnh quy hoạch. Tuy nhiên, họ đã làm rồi, về nguyên tắc thì phải xử phạt, cưỡng chế. Nhưng vì tỉnh đang hỗ trợ nhà đầu tư, mà họ lại xây dựng trong khuôn viên đất, mình xét thấy cũng phù hợp nên kiến nghị tỉnh bằng biện pháp giao cho trách nhiệm kiểm định độc lập”, bà Thúy nói.
Xây dựng trước khi giao đất, thiếu quy hoạch và thiết kế
Trong dự án của Công ty Cổ phần MGA Việt Nam gồm có hai phần: dưới chân núi cũng là ga đi của cáp treo và trên đỉnh núi gồm ga đến và nhiều đền, điện khác.
Trước khi ông Nguyễn Phi Tiến, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần MGA Việt Nam làm giả quyết định số 29006, ngày 9-2-2018, của Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, Vương Bình Thạnh (nay là nguyên Chủ tịch) về việc giao 16.000m2 trên đỉnh Núi Sam cho công ty này thực hiện dự án, thì những công trình trên đỉnh núi này đã được tiến hành xây dựng và trong quá trình hình thành.
Đến ngày 19-3-2018, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, Lâm Quang Thi (thời điểm đó, nay ông Thi là Bí thư, đồng thời Chủ tịch TP Châu Đốc) mới ký quyết định số 552 (ảnh trên) về việc thu hồi và giao 15.574,8 m2 trên đỉnh Núi Sam cho UBND TP Châu Đốc quản lý sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế - xã hội.
Đây chính là phần diện tích do Trung đoàn Thông tin 29, Quân khu 9 sử dụng, giao lại cho UBND TP Châu Đốc quản lý, chứ không phải giao trực tiếp cho Công ty Cổ phần MGA Việt Nam. Căn cứ quyết định số 552 của UBND tỉnh An Giang, vào thời điểm Công ty Cổ phần MGA Việt Nam xây dựng tượng Bà Chúa Xứ thứ hai trái phép trên đỉnh núi này vào tháng 2-2018, thì chủ đầu tư đã triển khai xây dựng khi chưa được giao đất trên thực địa.
Bên cạnh đó, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam cũng đã triển khai xây dựng nhiều công trình, hạng mục trên đỉnh núi, như: đền Phật ngọc, đền Quán Âm… Còn tại vị trí xây dựng tượng Bà Chúa Xứ trái phép trước đây được chủ đầu tư cho thi công thành nơi đặt tượng phật A-di-đà cao 27m.
Đền Quán Âm trên đỉnh Núi Sam đã hoàn thành đưa vào khai thác khi chưa có hồ sơ thiết kế.
Bà Nguyễn Minh Thúy, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh An Giang cho biết, trước đây, UBND tỉnh đã cho chủ trương chấp thuận đầu tư trên Núi Sam rồi nên các sở, ngành họp lại kiến nghị cho chủ đầu tư nợ những phần quy hoạch, thiết kế, và cấp phép xây dựng tạm có thời hạn.
“Trong thời hạn đó, nhà đầu tư phải hoàn chỉnh các thủ tục. Cho nợ quy hoạch thì họ đã làm quy hoạch rồi. Hồ sơ thiết kế họ cũng đang làm. Hiện nay, giấy phép hết thời hạn rồi, họ ngưng hết không làm nữa. Khi nào hoàn chỉnh đúng thủ tục thì mới cấp phép chính thức lại. Giấy phép tạm gia hạn lần thứ 2 (lần cuối cùng) cũng đã hết hạn ngày 23-1-2019”, bà Thúy nói.
Thế nhưng, Công ty MGA vẫn tiến hành xây dựng ngay tại vị trí xây dựng trái phép tượng Bà Chúa Xứ trước đây để làm nơi đặt tượng Phật A-di-đà, mặc dù giấy phép xây dựng tạm lần cuối cùng đã hết hạn vài tháng trước.
Giấy phép tạm lần thứ 2 đã hết hạn từ ngày 23-1-2019, nhưng Công ty Cổ phần MGA Việt Nam vẫn tổ chức thi công cầu thang dẫn lên chân tượng Phật A-di-đà trên đỉnh Núi Sam.
Bà Thúy nói thêm: “Nếu mình làm đúng quy định, là phải xử phạt liền và dừng toàn bộ việc thi công. Nhưng trong giai đoạn hỗ trợ nhà đầu tư nên sở báo cáo UBND tỉnh để có văn bản hướng dẫn cụ thể hướng xử lý tiếp theo. Mình thực hiện theo quy định là được, nhưng với tỉnh như An Giang cần phải có nhà đầu tư đến nên cũng phải có những cái uyển chuyển”.
“Phần trên núi cho Công ty Cổ phần MGA Việt Nam nợ quy hoạch và thiết kế, họ xây trước thì việc họ xây đúng hay không thì làm sao quản lý? Hiện, công trình đã hoàn thành rồi mà Sở Xây dựng vẫn đang yêu cầu chủ đầu tư hoàn chỉnh thủ tục?”, phóng viên đặt câu hỏi.
“Cái này, sở đều xin ý kiến UBND tỉnh hết, được thống nhất thì sở căn cứ đó cấp phép tạm. Phải có thiết kế mới cấp phép xây dựng tạm được, nhưng Công ty Cổ phần MGA Việt Nam chưa có nên mình cho nợ luôn phần đó. Những công trình trên đỉnh núi là cấp phép tạm do chưa có quy hoạch 1/500 nhưng mà họ có ý tưởng nên mình mới cấp phép”, Giám đốc Sở Xây dựng An Giang phân bua.
“Tức là theo quy định thì được thực hiện ý tưởng trước khi có quy hoạch 1/500 và giao đất trên thực địa?”, phóng viên “vặn” lại thì bà Thúy cho rằng, đây là câu hỏi khó và không trả lời.
Công nhân Công ty Cổ phần MGA Việt Nam vẫn thi công dù giấy phép tạm đã hết hạn, bất chấp quy định pháp luật.
Chạy theo giải quyết hậu quả
Bà Nguyễn Minh Thúy nói, tỉnh cũng đã thấy rõ rằng, hiện nay chỉ chạy theo giải quyết hậu quả chứ không phải làm chức năng quản lý đối với dự án của Công ty Cổ phần MGA Việt Nam.
Mặc dù liên tục vi phạm xây dựng trái phép nhưng suốt thời gian qua, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam vẫn luôn được ưu ái và chưa bị xử phạt với hành vi này, ngoại trừ việc lén lút xây dựng trái phép tượng Bà Chúa Xứ thứ hai trên đỉnh núi, Công ty Cổ phần MGA Việt Nam đã bị UBND TP Châu Đốc xử phạt vi phạm hành chính 30 triệu đồng và buộc tháo dỡ công trình trái phép trên.
“Việc xử phạt vi phạm xây dựng trái phép thì thuộc thẩm quyền của Sở Xây dựng, nhưng sở đã báo cáo đầy đủ rồi mà UBND tỉnh cũng chưa trả lời, chỉ có văn bản yêu cầu làm “gì gì gì” với công trình này, chưa nhắc tới vấn đề xử phạt”, bà Thúy giải thích.
