Kinh tế số là động lực, xã hội số là nền tảng

Diễn đàn được tổ chức trực tiếp và trực tuyến đến các tỉnh, thành phố trong cả nước. Tại điểm cầu tỉnh Lạng Sơn, dự diễn đàn có đồng chí Nguyễn Cảnh Toàn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 tỉnh, lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 phát biểu tại diễn đàn

Theo báo cáo đề dẫn về phát triển kinh tế số và xã hội số tại diễn đàn, Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc chiến lược nhằm hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh và bền vững, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao trong những thập niên tới. Trong bối cảnh đó, kinh tế số và xã hội số được xác định là con đường tất yếu, là động lực cốt lõi của tăng trưởng và đổi mới mô hình phát triển. Tuy nhiên, kinh tế số hiện nay vẫn chủ yếu dừng ở mức số hóa hoạt động truyền thống, giá trị gia tăng nội địa còn thấp, phụ thuộc nhiều vào nền tảng xuyên biên giới, đòi hỏi phải chuyển mạnh sang kiến tạo không gian phát triển mới dựa trên dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI), nền tảng số, doanh nghiệp số và công dân số. Trọng tâm thời gian tới là tái cấu trúc toàn diện nền kinh tế và quản trị quốc gia trên nền tảng số; coi dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI) và hạ tầng số là năng lực sản xuất thiết yếu; xây dựng nhà nước điều hành dựa trên dữ liệu; phát triển thị trường số lấy doanh nghiệp làm trung tâm, xây dựng xã hội số lấy con người, niềm tin và văn hóa số làm nền tảng. Bộ Khoa học và Công nghệ có vai trò nòng cốt trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng hành cùng các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp thực hiện mục tiêu phát triển nhanh, bền vững và bao trùm trong kỷ nguyên số.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các bộ, ngành điều hành diễn đàn

Tại diễn đàn, các đại biểu đã tham luận, thảo luận về các định hướng và mô hình phát triển kinh tế số, xã hội số; chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong công nghiệp, xuất khẩu trực tuyến cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ số, truy xuất nguồn gốc sản phẩm; trao đổi kinh nghiệm thực tiễn từ các tỉnh, thành phố và doanh nghiệp.

Đồng chí Nguyễn Cảnh Toàn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành dự diễn đàn tại điểm cầu tỉnh Lạng Sơn

Bám sát Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số, tỉnh Lạng Sơn đã ban hành và triển khai đồng bộ kế hoạch chuyển đổi số trên các lĩnh vực trọng tâm. Nền tảng số được đầu tư đồng bộ, hệ thống hội nghị trực tuyến được kết nối đến 100% xã, phường. Về dữ liệu số, các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của tỉnh được quản lý tập trung trên nền tảng điện toán đám mây. Công tác bảo đảm an toàn, an ninh mạng được chú trọng. Các nền tảng số được hỗ trợ triển khai cho 100% doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh. Đến năm 2025, chuyển đổi số đạt nhiều kết quả nổi bật: 100% cơ sở giáo dục và y tế ứng dụng công nghệ số; trên 95% người dân có hồ sơ sức khỏe điện tử; 100% doanh nghiệp thực hiện thủ tục thuế, đăng ký qua mạng; thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng phổ biến. Đặc biệt, nền tảng cửa khẩu số giúp rút ngắn thời gian thông quan xuống còn 30 giây – 1 phút/xe, nâng hiệu suất lên 1.100–1.200 xe/ngày, đưa Lạng Sơn trở thành địa phương tiên phong cả nước trong triển khai mô hình cửa khẩu số.

Tại diễn đàn, Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 cũng phát động chương trình “Học từ làm việc thực tế”.

Phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương những nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương trong triển khai phát triển kinh tế số, xã hội số thời gian qua; đồng thời thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện lĩnh vực này.

Về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các chủ thể, bộ, ngành, địa phương, cơ quan thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số trên tất cả các ngành, lĩnh vực; bảo đảm chuyển đổi số bao trùm, nhân văn, lấy người dân làm trung tâm. Khẩn trương hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách, tạo môi trường thông thoáng và lợi thế cạnh tranh quốc gia; trọng tâm là xây dựng Chương trình phát triển kinh tế số, xã hội giai đoạn 2026–2030, Khung Kinh tế dữ liệu quốc gia, huy động nguồn lực theo nguyên tắc đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư. Phát triển hạ tầng số và nhân lực số, đẩy nhanh hoàn thiện các cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu ngành và địa phương. Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp số Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, thông qua các chương trình chuyển đổi số. Bảo đảm an ninh mạng, chủ quyền số và thúc đẩy hợp tác quốc tế, bảo vệ dữ liệu quốc gia, dữ liệu cá nhân. Phát triển xã hội số gắn với bảo vệ nhóm yếu thế, giảm thiểu tác động tiêu cực trên không gian mạng; đồng thời đẩy mạnh phong trào “Bình dân học vụ số”, phổ cập kỹ năng số và an toàn thông tin cho toàn dân theo tinh thần học tập suốt đời.

HOÀNG VƯƠNG - KHÁNH CHI