Kinh nghiệm qua 3 lần sáp nhập, tinh gọn bộ máy của TPHCM

Bỏ khu phố - ấp, giảm gần 40 nghìn nhân sự

Trong năm 2024, trước yêu cầu của Bộ Nội vụ, TPHCM đã sắp xếp lại các mô hình chính quyền cấp cơ sở dưới phường, xã.

Cụ thể, tính từ năm 1982, TPHCM tồn tại 27.377 mô hình tổ chức dưới phường, xã gồm: 2.008 khu phố - ấp; 25.369 tổ dân phố - tổ nhân dân. Nhân sự hoạt động gồm 64.293 người, trong đó, khu phố - ấp 17.407 người; tổ dân phố - tổ nhân dân 46.886 người.

Trước yêu cầu của Bộ Nội vụ, TPHCM đã triển khai việc sắp xếp, xóa bỏ cấp tổ dân phố - tổ nhân dân. Theo đó, từ 27.377 mô hình tổ chức dưới phường, xã, đến nay chỉ còn 5.242 khu phố - ấp.

Số người hoạt động từ 64.293 người giảm còn 26.210 người. Số người hưởng phụ cấp từ 13 chức danh, giảm còn các chức danh gồm bí thư chi bộ, trưởng khu phố - ấp và trưởng ban công tác mặt trận.

Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên tham dự lễ công bố các khu phố mới tại phường Hiệp Bình Phước, TP Thủ Đức. Ảnh: H.V

Bên cạnh việc sắp xếp các tổ chức dưới phường, xã, TPHCM cũng sắp xếp, tinh gọn các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã.

Cụ thể, TPHCM đã triển khai thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã: Sáp nhập 3 quận là quận 2, 9, Thủ Đức để thành lập thành phố Thủ Đức; sắp xếp 19 phường về 10 phường thuộc quận 3, 4, 5, 10, Phú Nhuận và thành phố Thủ Đức.

Sau đó, TPHCM có 22 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 1 thành phố, 16 quận và 5 huyện. Có 312 đơn vị hành chính cấp xã.

Đến tháng 11/2024, Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của TPHCM giai đoạn 2023-2025.

Theo đó, TPHCM triển khai sắp xếp 80 phường (thuộc 10 quận), gồm 77 phường thuộc diện sắp xếp và 3 phường liền kề.

Việc sắp xếp được thực hiện trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích, quy mô dân số các đơn vị hành chính trong diện sắp xếp. Sau khi sáp nhập, thành phố hình thành 41 phường mới, giảm 39 phường.

Qua hai đợt sáp nhập, đến nay, TPHCM có 22 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 16 quận, 5 huyện và 1 thành phố; 273 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 210 phường, 58 xã và 5 thị trấn.

Chủ động trước, công việc sẽ thông suốt

Những ngày đầu sáp nhập, tại phường 9 (được sáp nhập giữa phường 10 và phường 9), quận 3, các thủ tục hành chính vẫn diễn ra bình thường.

Trao đổi với PV VietNamNet khi đang tiếp dân, ông Mai Văn Hùng, cán bộ văn phòng - thống kê phường 9 cho biết, khi sáp nhập 2 phường thì hồ sơ tăng lên gấp đôi. Nhưng nhờ có sự chủ động từ trước, việc phục vụ người dân diễn ra bình thường và nền nếp. Mọi lo lắng của người dân đều được hướng dẫn tận tâm với nguyên tắc “không chậm trễ với bất cứ lý do nào”.

Còn tại phường 10, quận 10 (được sáp nhập giữa phường 11 và phường 10), cán bộ bộ phận một cửa vừa giải quyết công việc, vừa hướng dẫn tận tình mọi thắc mắc của người dân.

Phó chủ tịch UBND phường 10, quận 10 Nguyễn Hồng Lý (người đứng) túc trực cùng cán bộ tại bộ phận một cửa, để giải quyết ngay khi có sự cố. Ảnh: Đào Phương

Ông Nguyễn Hoàng Anh Tuấn, công chức Tư pháp - hộ tịch cho biết, những hồ sơ hành chính thông thường đều được tiếp nhận và giải quyết nhanh gọn như mọi khi. Riêng hồ sơ liên quan đến vay vốn ngân hàng và đất đai thì có hơi rắc rối.

Do đó, cán bộ vừa giải quyết hồ sơ, vừa hướng dẫn người dân các thủ tục cần thiết liên quan đến ngân hàng và đất đai.

“Vấn đề này người dân cũng yên tâm, khi việc liên thông giữa bộ phận một cửa và các thủ tục xác nhận từ công an phường đã được chủ động liên thông. Do đó, các hồ sơ được giải quyết nhanh gọn, không gây thêm phiền phức cho người dân”, ông Tuấn khẳng định.

Trao đổi với VietNamNet, ông Nguyễn Minh Kiệt, Chủ tịch UBND phường 10, quận 10 cho biết, để việc phục vụ người dân thông suốt, phường bố trí một phó chủ tịch túc trực tại bộ phận một cửa, giải quyết ngay khi có sự cố hay cần ý kiến lãnh đạo phường.

Ông cũng thông tin, khi sáp nhập, số dân tăng gấp đôi, trong khi bộ máy phải tinh gọn hơn trước. “Chúng tôi ưu tiên bố trí cán bộ cho bộ phận một cửa. Mỗi cán bộ đều được nhắc nhở làm việc trách nhiệm hơn, để người dân không mang tâm trạng lo lắng khi sáp nhập phường”, ông Kiệt bày tỏ.

Áp lực nhất là công tác cán bộ

Theo UBND TPHCM, khi sáp nhập 80 phường, thành phố dôi dư hơn 1.000 cán bộ. Đại diện một số quận ở TPHCM cho biết trong chủ trương sáp nhập các phường, việc khó nhất và gặp áp lực nhất là công tác sắp xếp cán bộ.

Bà Lê Thị Thanh Thảo - Chủ tịch UBND quận 6 cho biết, khi sáp nhập các phường, công tác cán bộ gặp rất nhiều khó khăn. Dù quận gặp gỡ, trao đổi, lắng nghe và chia sẻ tâm tư với các cán bộ bị ảnh hưởng nhưng cũng cần có khung hướng dẫn chung để thực hiện.

Đồng quan điểm, một lãnh đạo ở quận 4 cho biết, khi sáp nhập 6 phường, số lượng cán bộ dôi dư là 57 người. Quận đã điều động, luân chuyển và bố trí một số về các cơ quan, đơn vị thuộc quận. Còn lại 26 người (6 phó chủ tịch là công chức lãnh đạo và 20 công chức chuyên môn), quận sẽ thực hiện lộ trình giảm dần trong 5 năm.

Hầu hết các địa phương còn lại có cùng quan điểm, khi cho rằng việc sắp xếp công tác cán bộ là khó khăn nhất và cần theo lộ trình giảm dần trong 5 năm.

Trao đổi với VietNamnet về xử lý các đầu việc sau khi sáp nhập, Phó chủ tịch TPHCM Võ Văn Hoan cho rằng, có nhiều đầu việc khó khăn nên phải làm kỹ, làm tốt. Trong đó, 2 đầu việc khó nhất là chuyển đổi giấy tờ cho người dân và công tác sắp xếp cán bộ dôi dư.

Phó chủ tịch TPHCM Võ Văn Hoan phát biểu trong buổi làm việc với một số địa phương về việc sáp nhập các phường. Ảnh: H.V

Đối với người dân, ông Hoan cho biết, chủ trương của thành phố là không gây phiền hà, ách tắc, không làm mất chi phí, công sức khi chuyển đổi giấy tờ.

Theo ông, cán bộ phải luôn trong tinh thần trách nhiệm, trong tư thế sẵn sàng, khi người dân cần là có, là đáp ứng.

Về sắp xếp cán bộ, ông Hoan cho biết, với cán bộ có nhu cầu tiếp tục làm việc thì phải bố trí công tác phù hợp, trên nguyên tắc sử dụng cho đến năm 2030.

Ông cũng cho biết, đối với cán bộ dôi dư thuộc diện tinh giản hay nghỉ hưu, thành phố sẽ áp dụng các chính sách hỗ trợ của Trung ương và của thành phố theo mức tốt nhất và phù hợp với thực tiễn của địa phương.

“Chính sách hỗ trợ cán bộ là đa dạng chứ chưa thể nói là thỏa mãn tất cả. Trong quá trình làm, ở cơ sở cần tìm hay áp dụng thêm những chính sách hỗ trợ khác phù hợp với quy định”, ông Hoan bày tỏ.

Hồ Văn