Kiểm định khí thải xe máy, có cấp thiết?

Theo dự thảo mới nhất về lộ trình kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất Hà Nội, TP.HCM bắt đầu áp dụng từ 1/7/2027 và các tỉnh, thành phố khác sẽ áp dụng thực hiện tiếp những năm sau đó. Thế nhưng câu hỏi đặt ra, liệu việc kiểm định khí thải xe máy có thực sự khả thi khi hiện nay thành phố Hà Nội có hàng triệu phương tiện.

Hà Nội hiện đang có khoảng 5,6 triệu xe máy đã đăng ký được người dân lưu thông hàng ngày trên đường, trong đó có không ít phương tiện đã được sử dụng nhiều năm không đảm tiêu chuẩn về khí thải. Việc kiểm định thường xuyên phương tiện này sẽ giảm đáng kể mức độ phát thải gây ô nhiễm ở Thủ đô.

Anh Nguyễn Đăng Thành Đạt (xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng) chia sẻ: “Như chỗ tôi, nhiều gia đình đã sử dụng phương tiện hàng chục năm, xuống cấp và sắp hỏng rồi, khí thải từ bô ra rất nhiều, gây ô nhiễm môi trường”.

Việc kiểm định khí thải xe máy về mặt hạn chế ô nhiễm thì chắc chắn có. Thế nhưng nếu kiểm định từ 2027 có thực sự phù hợp khi thực tế hiện nay nhiều gia đình vẫn phải sử dụng xe máy làm phương tiện chính và là sinh kế của người dân.

Ông Hoàng Phúc Nguyên (phường Liên Mạc, quận Bắc Từ Liêm) cho rằng: “Giờ kiểm định loại hết cũng không được vì nhiều người sẽ không có phương tiện để đi lại, chưa kể chi phí kiểm định hàng triệu phương tiện là rất lớn”.

PGS.TS Phạm Hoàng Kiên, Trưởng bộ môn Tự động hóa, thiết kế cầu đường - Đại học Giao thông Vận tải đề nghị: “Cần phải xem xét hỗ trợ người dân ra sao, vì đó cũng là sinh kế người dân”.

Để kiểm định khí thải xe máy thì Hà Nội cần khoảng 400 và TP.HCM 600 cơ sở kiểm định. Hiện Hà Nội, TP.HCM mới chỉ có 70 cơ sở kiểm định ô tô, nếu dùng để kiểm định xe máy cũng phải cơ cấu, đầu tư lại, đầu tư mới cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ, kỹ sư...

Rõ ràng, còn nhiều băn khoăn với việc kiểm định khí thải xe máy, những lo ngại không thể kiểm định được số lượng xe máy khổng lồ là có cơ sở. Việc kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy lưu hành là cần thiết nhưng cũng cần có thêm thời gian.

Đức Hiến