'Khoảng trống' trong an toàn giao thông

Ảnh: minh họa

Con số trên phản ánh thực trạng vi phạm trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) trong lứa tuổi học sinh đang gia tăng và diễn biến phức tạp. Thống kê từ đầu năm đến nay, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã phát hiện, xử lý 64.446 trường hợp học sinh vi phạm TTATGT. Trong đó lỗi vi phạm chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô, xe gắn máy chiếm 47,59%; không có giấy phép lái xe chiếm 7,38%; không đội mũ bảo hiểm chiếm 42,9%... Đặc biệt, lực lượng Công an còn tạm giữ 57 đối tượng trong lứa tuổi học sinh tham gia đua xe trái phép, 395 học sinh điều khiển phương tiện gây mất trật tự công cộng; bắt giữ 16 học sinh chống người thi hành công vụ.

Ủy ban ATGT quốc gia chỉ ra nguyên nhân, số lượng học sinh tham gia giao thông bằng phương tiện mô tô, xe máy điện, xe đạp điện tăng cao, song kỹ năng tham gia giao thông chưa đảm bảo, làm gia tăng nguy cơ TNGT. Hiện tượng học sinh điều khiển phương tiện không đội mũ bảo hiểm, chạy quá tốc độ, lạng lách, vượt ẩu, không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông, sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện, đặc biệt là điều khiển phương tiện khi chưa có giấy phép lái xe đang diễn ra khá phổ biến.

Đáng lo ngại là nhiều học sinh tham gia giao thông bằng xe đạp điện, xe máy điện, mô tô dưới 50cm3 đang tiềm ẩn nguy cơ cao về TNGT, bởi theo quy định hiện hành, người điều khiển các loại xe này không cần có giấy phép lái xe. Các đối tượng này chưa nắm rõ các quy định của pháp luật và kỹ năng điều khiển phương tiện tham gia giao thông sẽ không tránh khỏi gây nên những tai nạn đáng tiếc, thậm chí phải đánh đổi bằng cả tính mạng của mình.

Con số 71,31% vụ TNGT liên quan đến học sinh là do điều khiển điều khiển xe trên 50cm3 phải kể đến trách nhiệm rất lớn của một bộ phận phụ huynh khi giao phương tiện cho con em chưa đủ điều kiện để tham gia giao thông.

Trong khi các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn mang tính hình thức, chưa thực sự tác động hiệu quả đến đối tượng đặc thù là học sinh thì công tác phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội để quản lý, giáo dục học sinh chấp hành pháp luật về TTATGT còn thiếu hiệu quả. Thực tế cho thấy, học sinh ra khỏi nhà thì gia đình xem là việc của xã hội, của nhà trường; khi học sinh ra khỏi trường thì nhà trường xem là việc của xã hội, của gia đình.

Đây chính là những “lỗ hổng” của pháp luật cũng như “khoảng trống” trong nhận thức của người dân cần sớm được lấp đầy để giúp học sinh tham gia giao thông an toàn.

Để phòng ngừa TNGT liên quan đến học sinh, nhiều chuyên gia kiến nghị, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cần rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện chương trình, tài liệu giảng dạy và đưa nội dung giáo dục pháp luật về TTATGT và văn hóa khi tham gia giao thông vào chương trình chính khóa dưới hình thức tích hợp, lồng ghép vào nội dung một số môn học và hoạt động giáo dục từ cấp mầm non đến trung học phổ thông; tăng thời lượng thực hành, trải nghiệm thực tế.

Đồng thời, bổ sung các qui định phối hợp giữa các lực lượng chức năng với nhà trường và gia đình trong giáo dục, xử lý vi phạm TTATGT của học sinh. Cùng với việc xử lý học sinh, phải xử lý cả phụ huynh, chủ phương tiện giao xe cho các em chưa đủ điều kiện tham gia giao thông để nâng cao trách nhiệm phòng ngừa xã hội trong bảo đảm TTATGT.

Thiết nghĩ, để kiềm chế TNGT liên quan đến học sinh ở mức thấp nhất, giải pháp căn cơ là các em phải được trang bị đầy đủ kiến thức pháp luật giao thông đường bộ và tham gia sát hạch các kỹ năng điều khiển xe an toàn trước khi được giao phương tiện tham gia giao thông, kể cả phương tiện dung tích dưới 50cm3.

Thanh Thảo