'Khó chấp nhận việc để công trình không phép xây xuyên lõi di sản'

Lõi di sản Tràng An bị cầu 2.000 bậc xâm hại thế nào? Cầu dẫn lên núi Cái Hạ nằm sâu trong lòng di sản Tràng An (Ninh Bình). Dù cơ quan chức năng nhiều lần yêu cầu dỡ bỏ, công trình vẫn hoàn thiện và đón khách tham quan.

Trao đổi với Zing.vn, PGS.TS Đặng Văn Bài, Phó chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, khẳng định việc để công trình xây xuyên lõi khu di sản Tràng An (Ninh Bình) là vi phạm Luật Di sản, Luật Xây dựng lẫn công ước quốc tế. Khi Tràng An được đưa vào danh sách di sản quốc gia thì không chỉ địa phương mà cả nước phải có trách nhiệm giữ gìn, quản lý.

Ngay cả tôn tạo để phát huy giá trị thì cũng phải thẩm định, phải có phép mới được xây. Còn ở đây, công trình không những phải xin phép địa phương mà còn phải được Bộ Văn hóa và Hội đồng Di sản văn hóa thông qua. Công trình không phép đồ sộ ở khu di sản UNESCO là điều khó chấp nhận.

“Để ông ty kia xây dựng công trình trái phép chắc chắn trách nhiệm chính thuộc về địa phương. Các cơ quan chức năng Trung ương phải vào cuộc xử lý cho thấu đáo”, ông Bài nói và cho rằng công trình phải nhanh chóng được tháo dỡ.

Theo ông, không thể có chuyện xây cây cầu xuyên vùng lõi Tràng An dài hơn 1.100 m mà không ai phát hiện ra để xử lý. Năng lực quản lý của địa phương ở đây rõ ràng có vấn đề.

Cầu xuyên lõi di sản Tràng An được xây từ 8/2017. Ảnh: Việt Hùng.

PGS.TS Đặng Văn Bài cho biết đầu tháng 7 năm nay, cuộc họp thường niên của Ủy ban Di sản thế giới diễn ra. Rất có thể vụ việc ở Tràng An sẽ được nhắc đến.

"Trên thế giới vẫn có những công trình xâm phạm di sản. Tuy nhiên, ở nước ngoài họ xử lý rất nghiêm và quyết liệt", ông Bài cho hay.

Trước đó, Bộ Văn hóa đã có công văn yêu cầu UBND tỉnh Ninh Bình phải dừng khai thác vào tháo dỡ công trình cầu xuyên lõi di sản Tràng An.

Trả lời Zing.vn, Thứ trưởng Bộ Văn hóa bà Đặng Thị Bích Liên cho biết thẩm quyền xử lý vụ việc thuộc về lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Bình, Bộ giám sát. Do Thanh tra Bộ đã chỉ rõ vi phạm từ trước đó nên tỉnh dứt khoát phải làm nghiêm.

Bộ Văn hóa đã yêu cầu UBND tỉnh Ninh Bình dừng khai thác cây cầu này. Ảnh: Việt Hùng.

Thứ trưởng Liên nhấn mạnh nếu không xử lý triệt để, khả năng UNESCO có ý kiến và xem xét danh hiệu đã công nhận với Tràng An là khó tránh khỏi.

Trong khi đó, ông Đinh Chung Phụng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, khẳng định sự việc xây dựng cầu xuyên vùng lõi ở khu di sản Tràng An (Hoa Lư) có dấu hiệu sai phạm.

Ngày 7/3, lãnh đạo tỉnh đã thành lập đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra toàn diện công trình này, thời gian 45 ngày.

Văn Chương