Khi điệp viên kết hợp với thầy phù thủy
Thế giới gián điệp và ma thuật đều có những chi tiết thú vị như nhiều điều bí mật, các mật mã kỳ lạ hay nghi thức huyền bí. Và nhiều nhà văn ngày càng quan tâm đến đề tài này.
Thời kỳ Chiến tranh Lạnh từ cuối những năm 1940 đến những năm 1980 dường như là một giai đoạn đặc biệt thích hợp cho những câu chuyện thậm chí còn có sức mạnh lớn hơn thế giới gián điệp. Người đọc thích thứ gì đó còn mờ ám hơn, có thể là ma thuật huyền bí, nghệ thuật dàn dựng của các nhà ảo thuật hoặc điều tra về siêu năng lực.
Đề tài ma thuật và tình báo ăn khách
Nick Setchfield, tác giả của hai tiểu thuyết về sự siêu nhiên thời kỳ Chiến tranh lạnh, The War in the Dark và The Spider Dance, cho biết: “Gián điệp và thế giới siêu nhiên giống như một sự kết hợp hoàn hảo với tôi. Có một điểm tương đồng rõ ràng là cả hai đều đề cập đến thế giới bí ẩn và vương quốc bóng tối. Chúng xóa mờ ranh giới của điều đã biết và điều bị che giấu”.
Ông Setchfield nói thêm: “Ví dụ trong công việc phát hiện mật mã, các điệp viên phải hiểu những bộ mật mã riêng và việc giải mã giống như một quy trình đặc thù. Điều này phần nào giống như việc các nhà ảo thuật vẫn làm. Thậm chí có thể cho rằng mật mã chỉ là một tập hợp các từ ngữ ma thuật, một cách để truyền đạt kiến thức bí mật. Giải một câu mật mã chính là đang mở khóa một câu thần chú”.
Cũng đã có nhiều tác phẩm khám phá thế giới huyền bí về hoạt động gián điệp thời Chiến tranh lạnh như Summerland của Hannu Rajaniemi, kể về một điệp viên đã chết và hoạt động thông qua một thế giới khác, và Breach của WL Goodwater khi coi Bức tường Berlin thực sự là một rào cản ma thuật giữa đông và tây.
Bộ phim Live and Let Die của James Bond đã kết hợp thế giới tâm linh và tình báo. Ảnh: United Artists.
Ngay cả hai tác phẩm lớn của giới điệp viên, James Bond và George Smiley, cũng từng đồng tình với “cuộc hôn nhân” giữa gián điệp và ma thuật. Trong Tinker, Tailor, Soldier, Spy, xuất bản năm 1974, John le Carré để nhân vật Smiley điều tra mạng lưới rối rắm do “Source Merlin” dệt nên và thông tin tình báo mà nhân vật này tạo ra. Những thông tin này được gọi chung là “thuật phù thủy” còn nhóm điệp viên ưu tú được nhắc đến thì gọi là “Vòng ma thuật”.
Và trong bộ phim Live and Let Die năm 1973, James Bond của tác giả Roger Moore đã sử dụng một chút phép thuật (thao túng các lá bài) để lên giường với một người phụ nữ, người đọc bài tarot Solitaire (do Jane Seymour thủ vai).
Các tác giả hiện đại quay lại đề tài này
Tác phẩm ra mắt ngày 13/4. Ảnh: Amazon.
Tác phẩm mới ra mắt năm nay The Warlock Effect của hai tác giả Jeremy Dyson và Andy Nyman cũng đã lặp lại chi tiết với những lá bài. Nhân vật chính của họ là Louis Warlock, một thanh niên người Đức gốc Do Thái tị nạn đến Anh trong Chiến tranh thế giới thứ hai, và sau đó trở thành một ảo thuật gia và người trình diễn nổi tiếng. Trong bối cảnh mối quan hệ giữa các siêu cường bị đóng băng vào năm 1953, Warlock được các nhà gián điệp của Anh kêu gọi sử dụng những mánh khóe khó hiểu của mình để phục vụ trong bóng tối cho nữ hoàng và đất nước.
Trước khi ra mắt tác phẩm này, Nyman và Dyson, gặp nhau trong trại hè Do Thái ở tuổi 15 vào năm 1981, đã có chung ý tưởng trên từ khi bắt đầu viết tác phẩm Ghost Stories vào năm 2008.
Dyson cho biết: “Tôi nghĩ rằng hạt giống đã được gieo lần đầu tiên cách đây khoảng 20 năm khi một cuốn sách của một nhà ảo thuật chúng tôi cùng tôn trọng được xuất bản. Nó như mở ra ý tưởng về sự kết nối giữa ma thuật và gián điệp”.
Nyman đã làm việc 20 năm cho các chương trình truyền hình đặc biệt của nhà ảo thuật và nhà tâm thần học Derren Brown. “Những chương trình này đã được đưa vào cuốn sách và họ muốn thể hiện bằng văn xuôi rằng những điều lạ lùng con người nghi là do mánh khóe… lại nó có vẻ giống như ma thuật thực sự", ông bày tỏ.
Ranh giới giữa thực tế và hư cấu còn mờ nhạt hơn nữa với một số vụ việc được ghi chép lại về các cơ quan tình báo ngoài đời thực đang cố gắng khai thác những điều huyền bí. Ví dụ, cuốn sách của Jon Ronson, sau đó được chuyển thể thành phim, The Men Who Stare at Goats, đã nói tới một cuộc điều tra về cách quân đội Mỹ cố gắng khai thác và vũ khí hóa khả năng tâm linh.
Cho dù tiền số hóa, những điều huyền bí hay vùng xám ở giữa (kết hợp cả thực tại và những điều bí ẩn), ma thuật và thế giới huyền bí thời Chiến tranh Lạnh dường như luôn song hành với nhau. Setchfield nói: “Tôi có tin rằng các cơ quan tình báo đang thực sự điều tra những điều huyền bí không?. Không, tôi nghi ngờ về mệnh đề này. Tôi chắc rằng ngày nay họ đang bận rộn đối phó với thế giới vật chất. Nhưng, giống Roger Moore, tôi sẵn sàng nhướn mày tò mò nếu tình huống trên xảy ra…”.
