Khai thác lợi thế, tạo động lực phát triển
Thời gian qua, tỉnh Điện Biên đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế. Nhờ đó, kinh tế - xã hội của tỉnh ghi nhận những chuyển biến rõ nét: Tốc độ tăng trưởng GRDP duy trì ở mức cao; thu hút đầu tư, phát triển du lịch và giảm nghèo được đẩy mạnh, góp phần quan trọng thay đổi diện mạo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Trung tâm phường Điện Biên Phủ. Ảnh: Trần Nhâm
Những năm gần đây, kinh tế tỉnh Điện Biên liên tục đạt mức tăng trưởng khá; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực; thu nhập bình quân đầu người tăng cao qua từng năm (năm 2025 ước đạt 54 triệu đồng, tăng 62,79% so với năm 2020).
Sản xuất công nghiệp được ưu tiên thu hút đầu tư, tiếp tục duy trì tăng trưởng ổn định, góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Dự ước giá trị sản xuất công nghiệp năm 2025 đạt 4.486 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 10,69%/năm; chỉ số sản xuất công nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 tăng bình quân 12,82%/năm.
Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh tập trung thu hút đầu tư các dự án sản xuất năng lượng, với 14 dự án thủy điện đã triển khai có tổng công suất 218,5MW, tổng vốn đầu tư hơn 7.917 tỷ đồng. Đồng thời, tỉnh cũng thu hút được nhiều nhà đầu tư đăng ký triển khai dự án năng lượng và nhiều dự án đã được bổ sung vào quy hoạch điện VIII. Lĩnh vực chế biến nông, lâm sản có chuyển biến mạnh mẽ. Toàn tỉnh đã thu hút đầu tư, đưa vào hoạt động 4 nhà máy chế biến nông sản, trong đó: 1 nhà máy đã đi vào hoạt động hiệu quả và 3 dự án dự kiến đưa vào khai thác cuối năm 2025. Các hoạt động hỗ trợ phát triển tiểu thủ công nghiệp và ngành nghề nông thôn được thực hiện thường xuyên.
Ông Vũ Hồng Sơn, Giám đốc Sở Công Thương cho biết: “Công nghiệp tỉnh đã có bước chuyển mạnh mẽ. 6 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất công nghiệp ước tăng 11,32% so với cùng kỳ năm trước, là lĩnh vực có tỷ lệ tăng trưởng ấn tượng nhất của tỉnh. Các lĩnh vực chủ lực như: Sản xuất công nghiệp, chế biến nông sản, năng lượng tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định. Những tháng cuối năm, tỉnh tiếp tục rà soát, cập nhật, điều chỉnh các dự án trong kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII và đề án điều chỉnh quy hoạch điện VIII, nhằm đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển năng lượng bền vững. Trong đó, đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện đang thực hiện; triển khai 2 dự án điện gió với tổng công suất dự kiến 300MW. Đồng thời, tiếp tục thúc đẩy tiến độ các dự án công nghiệp chế biến, góp phần gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế chung toàn tỉnh”.
Một trong những dự án tiêu biểu về công nghiệp chế biến là Nhà máy chế biến mủ cao su Điện Biên được khởi công cuối tháng 5/2025, với tổng diện tích 2,5ha, vốn đầu tư 60 tỷ đồng. Nhà máy có công suất thiết kế 5.000 tấn/năm, lò sấy đạt 2 tấn/giờ. Khi hoàn thành, nhà máy sẽ đảm bảo chế biến toàn bộ sản lượng mủ từ vườn cây của Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên, Công ty Cổ phần Cao su Mường Nhé - Điện Biên, cùng nguồn mủ từ các hộ tiểu điền trong tỉnh. Dự án không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mà còn cải thiện đáng kể đời sống người lao động.
Ngành nông nghiệp vẫn là trụ đỡ vững chắc, tạo tiền đề cho các ngành kinh tế phát triển. Giai đoạn 2021 - 2025, ngành nông nghiệp được tái cơ cấu theo hướng phát triển theo lĩnh vực và nhóm sản phẩm chủ lực, chú trọng nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả. Ứng dụng khoa học - công nghệ được đẩy mạnh; thu hút đầu tư vào nông, lâm nghiệp đạt nhiều kết quả tích cực. Cơ cấu cây trồng tiếp tục chuyển dịch theo hướng nâng cao giá trị và chất lượng, từng bước hình thành các vùng sản xuất tập trung gắn với cơ sở chế biến các sản phẩm chủ lực như lúa gạo, chè, cà phê, mắc ca và cao su. Các mô hình liên kết sản xuất từng bước hình thành, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động nông thôn. Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới được triển khai toàn diện, mang lại kết quả nổi bật.
Du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn và là điểm nhấn trong phát triển kinh tế - xã hội với không gian mở rộng, sản phẩm và điểm đến được đầu tư, nâng cấp, hình thành các sản phẩm đặc trưng, chất lượng cao. Tỉnh đăng cai tổ chức thành công nhiều sự kiện quốc gia, quốc tế, đặc biệt là Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ và Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên 2024. Giai đoạn 2021 - 2025, Điện Biên đón hơn 5,45 triệu lượt khách, tổng thu trên 9.400 tỷ đồng; năm 2025 dự kiến đón 1,45 triệu lượt khách (vượt 11,5% mục tiêu), doanh thu đạt 2.400 tỷ đồng.
Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tỉnh Điện Biên xác định thu hút đầu tư là giải pháp trọng tâm, ưu tiên. Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh đã triển khai đồng bộ, hiệu quả công tác cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tăng cường triển khai hoạt động thu hút đầu tư. Nhờ đó, tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội ước đạt trên 95.000 tỷ đồng, tăng gần 89% so với giai đoạn 2016 - 2020. Đến cuối năm 2025, toàn tỉnh có hơn 1.450 doanh nghiệp (tăng 30%), tổng vốn điều lệ 34.000 tỷ đồng (tăng hơn 63%); 370 hợp tác xã (tăng 1,57 lần) với vốn trên 1.020 tỷ đồng; cùng 20.000 hộ kinh doanh với vốn hơn 2.000 tỷ đồng. Trong giai đoạn này, tỉnh đã cấp giấy chứng nhận và quyết định chủ trương đầu tư cho 66 dự án với tổng vốn hơn 25.690 tỷ đồng.
Những tháng cuối năm 2025, trên cơ sở rà soát, đánh giá kết quả tăng trưởng 6 tháng đầu năm, UBND tỉnh điều chỉnh kịch bản phát triển phù hợp. Tập trung khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế, xác định nhiệm vụ trọng tâm và chọn khâu đột phá, tạo động lực cho giai đoạn nước rút, góp phần hoàn thành kế hoạch năm 2025 và cả giai đoạn 2021 - 2025; phấn đấu vươn lên trở thành địa phương phát triển khá của khu vực trong thời gian tới.