Khai thác đất, đá sa thạch trái phép tại Duy Xuyên

Tại các xã ở khu Tây (Duy Thu, Duy Phú, Duy Hòa) của H. Duy Xuyên (Quảng Nam) tình trạng khai thác trái phép đất làm gạch, đá sa thạch xanh làm vật liệu xây dựng diễn ra phổ biến và công khai trong nhiều năm làm ảnh hưởng đến môi trường và thất thu ngân sách Nhà nước.

Vì sao tình trạng khai thác đất, đá không có sự cho phép của các cơ quan chức năng diễn ra trong thời gian dài nhưng không bị phát hiện, xử lý?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong những năm qua do nhu cầu tiêu thụ đá xây dựng tăng cao nên một số cá nhân như: ông Huỳnh Văn Chín Nguyện, Hồ Sẻ (cùng trú xã Duy Phú) đứng ra tổ chức khai thác đá sa thạch xanh tại địa bàn các xã Duy Thu, Duy Phú, Duy Hòa để bán nhưng không có giấy phép của các cơ quan chức năng. Để khai thác, số người trên tổ chức thăm dò, mua lại những nương rẫy của nông dân đang trồng các cây nông nghiệp tại những địa điểm xa khu vực dân cư để tránh bị phát hiện. Sau khi chọn được địa điểm, họ tiến hành làm thủ tục xin nộp lệ phí cho chính quyền địa phương. Số tiền lệ phí được nộp nhiều hay ít tùy thuộc vào trữ lượng và thời gian khai thác.

Cụ thể, những năm 2005-2010, ông Hồ Sẻ tổ chức khai thác mỏ đá tại khu vực đồi núi thuộc thôn 6, xã Duy Thu. Sau một thời gian khai thác, đá nguyên liệu hết nên ông chuyển về khu vực đèo Phường Rạnh (giáp ranh giữa xã Duy Phú và xã Quế Trung, H. Nông Sơn, Quảng Nam). Riêng ông Huỳnh Văn Chín Nguyện đang tổ chức khai thác tại khu vực thôn Mỹ Sơn (xã Duy Phú) và thôn 4 (xã Duy Hòa).

Hiện trường mỏ đá khai thác trái phép ngay sát đường vào Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn.

Trao đổi cùng chúng tôi, ông Nguyện giãi bày: khu vực khai thác thuộc thôn Mỹ Sơn nằm trong dự án cải tạo đồng ruộng nên tổ chức tận thu và đã nộp 10 triệu đồng lệ phí cho địa phương. Ngoài ra, cũng tại các xã khu Tây này, tình trạng khai thác đất sét sản xuất gạch cũng diễn ra phổ biến nhưng không có cơ quan chức năng nào quản lý. Nhiều chủ lò gạch tự đứng ra mua bán đất trồng rừng với người dân và tổ chức khai thác rầm rộ. Cụ thể, ông B., một chủ lò gạch tại Duy Phú đang tổ chức khai thác đất sét sát mép đường từ Mỹ Sơn đi Trung Phước...

Việc khai thác không đúng quy định này có nguy cơ gây sạt lở mặt đường khi mưa lũ xảy ra. Tuy nhiên, khi trao đổi cùng chúng tôi, ông Phan Xuân Cảnh, Phó Chủ tịch UBND H. Duy Xuyên cho biết: Các cơ quan chức năng không phát hiện những sai phạm trên và chưa nhận được thông tin có liên quan đến vụ việc (?).

Với những gì đã chứng kiến, cho thấy trong thời gian qua tình trạng khai thác đá sa thạch xanh và khai thác đất nguyên liệu gạch đã và đang diễn ra vô tội vạ tại các xã khu Tây của H. Duy Xuyên làm ảnh hưởng xấu đến môi trường sống, sản xuất của người dân và thất thu lớn cho ngân sách Nhà nước. Mong rằng, các cơ quan chức năng tại tỉnh Quảng Nam cần có biện pháp xử lý buộc các doanh nghiệp khi tiến hành khai thác tài nguyên đất, đá tại Duy Xuyên phải tuân thủ đúng các quy định của Luật Khoáng sản nhằm bảo vệ môi trường và tránh tình trạng khai thác bừa bãi như hiện nay.

Bài, ảnh: M.T