Iraq có thể tạo ra hoặc phá vỡ bước tiến tiếp theo của giá dầu?
Standard Chartered nhận định Iraq sẽ gánh phần lớn trách nhiệm trong vòng đảo ngược mới nhất của OPEC+, với mức cắt giảm của riêng nước này gần như đủ để trung hòa mức tăng sản lượng của các thành viên khác.
(Ảnh minh họa)
Tháng trước, OPEC+ đã đồng ý tăng sản lượng dầu từ tháng 10 thêm 137 nghìn thùng/ngày, mức tăng thấp hơn nhiều so với mức 555 nghìn thùng/ngày được công bố cho tháng 8 và 9, cũng như 411 nghìn thùng/ngày trong tháng 6 và 7. Điều này đồng nghĩa với việc nhóm đã bắt đầu nới lỏng đợt cắt giảm thứ hai với quy mô 1,65 triệu thùng/ngày sớm hơn hơn một năm so với kế hoạch, sau khi đã hoàn tất việc đảo ngược đợt cắt giảm đầu tiên với quy mô 2,5 triệu thùng/ngày kể từ tháng 4.
Tám thành viên OPEC+ sẽ họp trực tuyến vào ngày 5/10, để xác định lộ trình tiếp theo trong việc dỡ bỏ các đợt cắt giảm sản lượng. Giới phân tích đồng thuận rằng nhóm sẽ tiếp tục tăng thêm 137 nghìn thùng/ngày trong tháng 11, nếu không có thông tin bất ngờ nào xuất hiện. Các báo cáo truyền thông cuối tháng 9 cho biết nhóm có thể xem xét một chương trình đảo ngược nhanh hơn, với phần còn lại được chia thành ba đợt tăng hàng tháng, mỗi đợt 500 nghìn thùng/ngày. Với tâm lý thị trường dầu vẫn còn bi quan, kịch bản thứ hai có khả năng dẫn tới đợt bán tháo do lo ngại dư cung quay trở lại.
Tuy nhiên, kịch bản nhiều khả năng hơn là OPEC+ sẽ giữ nguyên kế hoạch cũ, và khi đó tâm điểm sẽ dồn về Iraq. Đúng như dự đoán, OPEC+ đã công bố kế hoạch cắt giảm bù đắp cho sản lượng vượt hạn mức của 6 thành viên, đứng đầu là Iraq. Nước này đã đề xuất điều chỉnh ngay lập tức 130 nghìn thùng/ngày từ tháng 8/2025 đến tháng 1/2026, sau đó giảm còn 122 nghìn thùng/ngày vào tháng 6/2026.
Các chuyên gia hàng hóa tại Standard Chartered nhận định Iraq sẽ gánh phần lớn trách nhiệm trong vòng đảo ngược mới nhất của OPEC+, với mức cắt giảm của riêng nước này gần như đủ để trung hòa mức tăng sản lượng của các thành viên khác.
Ngược lại, Kazakhstan lại lùi lịch cắt giảm, đề xuất chỉ giảm 35 nghìn thùng/ngày vào tháng 12/2025, sau đó tăng lên 100 nghìn thùng/ngày vào tháng 1/2026, 300 nghìn thùng/ngày vào tháng 2, 450 nghìn thùng/ngày vào tháng 3, 490 nghìn thùng/ngày vào tháng 4, 550 nghìn thùng/ngày vào tháng 5, và 650 nghìn thùng/ngày vào tháng 6/2026, tổng cộng đạt 2,63 triệu thùng/ngày.
Các chuyên gia cho rằng việc Iraq tuân thủ cam kết sẽ là yếu tố then chốt quyết định niềm tin thị trường vào tính hợp pháp của các đợt cắt giảm bù đắp. StanChart cũng lưu ý rằng việc Kazakhstan chọn cách dồn phần lớn cắt giảm về sau đi ngược với các kế hoạch trước đó vốn thiên về thực hiện sớm. Ngoài ra, các nhà phân tích cũng chỉ ra rằng tổng mức đóng góp của Iraq bao gồm cả xuất khẩu từ khu vực người Kurd (KRG), càng khiến việc tuân thủ cắt giảm trở nên phức tạp.
(Ảnh minh họa)
Trong khi đó, Liên Hợp Quốc đã tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran, hoàn tất quy trình "snapback" được khởi xướng bởi Anh, Pháp và Đức, đánh dấu sự chấm dứt trên thực tế của thỏa thuận hạt nhân 2015 (JCPOA). Các cuộc họp tuần trước về vấn đề này tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (UNGA) hầu như không đạt kết quả, buộc LHQ phải khôi phục 6 nghị quyết trước đó, trong đó có yêu cầu Iran chấm dứt các hoạt động hạt nhân và làm giàu uranium. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất đối với thị trường dầu là nghị quyết cho phép bắt giữ các tàu, bao gồm cả tàu chở dầu, bị nghi ngờ buôn lậu vũ khí hoặc công nghệ.
Trước đây, nhiều quốc gia thường ngần ngại áp dụng quyền bắt giữ này vì nó thường dẫn đến các vụ bắt giữ trả đũa. Theo dữ liệu từ Kpler, hiện nay Iran xuất khẩu khoảng 1,5 triệu thùng dầu thô mỗi ngày, giảm so với mức 2,3 triệu thùng/ngày trước khi có loạt trừng phạt mới, nhưng cao gấp hơn ba lần so với cuối nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump. Nhiều chuyên gia nhận định, việc tái áp đặt lệnh trừng phạt sẽ có ít tác động trong việc hạn chế xuất khẩu dầu của Iran hoặc làm suy yếu nền kinh tế nước này.
"Tôi cho rằng tác động kinh tế sẽ rất hạn chế, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng. Điều này là do phạm vi hạn chế của các lệnh trừng phạt LHQ được tái áp đặt, tác động của các lệnh trừng phạt sẵn có từ Mỹ, cũng như mạng lưới giao dịch phi chính thức rộng khắp", Rachel Ziemba, cố vấn cao cấp tại công ty tư vấn rủi ro chính trị Horizon Engage, chia sẻ với Argus Media.
Trong khi đó, kho dự trữ khí đốt của châu Âu vẫn tiếp tục tăng, với tồn kho tăng thêm 0,84 tỷ mét khối (bcm) trong tuần qua, đạt 96,22 bcm. Bất chấp nhu cầu cao do thời tiết lạnh, giá khí đốt tại châu Âu tuần qua giao dịch trong biên độ hẹp quanh mức 31-33 euro/MWh và chốt phiên thứ Năm 2/10 ở 31,01 euro/MWh.
Tồn kho khí đốt của EU hiện ở mức 82,3% tổng công suất, trong đó Đức đạt 76,6%, còn Pháp và Ý đều trên 90%.
