iPhone 17 và sức mua thị trường nội địa

Nhiều người tranh luận về sự “chịu chi” này: đó là đam mê công nghệ, là tâm lý thể hiện, hay đơn giản là sự phô trương? Nhưng nhìn ở một góc độ khác, đây chính là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy sức mua của thị trường Việt Nam đang lớn đến mức nào.

Năm nay, Việt Nam nằm trong nhóm 64 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tiên được mở bán iPhone mới. Điều này không chỉ phản ánh sức hấp dẫn của thị trường 100 triệu dân với độ tuổi trung bình chỉ hơn 32, mà còn cho thấy các tập đoàn toàn cầu ngày càng xem Việt Nam là “miền đất hứa” trong chiến lược bán hàng.

Con số 100.000 đơn hàng chỉ trong 30 phút đầu tiên cho thấy một xã hội trẻ, khát khao cập nhật xu hướng và không ngần ngại chi tiêu. Và chắc chắn, số iPhone 17 bán ra sẽ không dừng ở mức trăm nghìn, mà có thể lên tới hàng triệu chiếc.

Tôi chợt nhớ lần đầu mang sách Saigon Books sang Mỹ bán cho Việt Kiều. Tôi chọn Nhà sách Tự Lực - nhà sách người Việt lớn nhất ở Mỹ - để giới thiệu những tựa sách viết về Sài Gòn, văn hóa dân tộc. Tôi nghĩ rằng, cộng đồng Việt kiều sẽ là thị trường tiềm năng, bởi họ vẫn luôn hướng về cội nguồn. Nhưng thực tế, khách đến mua lác đác, chủ yếu là những người già 70-80 tuổi, thế hệ đầu tiên đi xa xứ. Người trẻ ít quan tâm đến sách tiếng Việt, họ bận rộn với cuộc sống và đã quen với ngôn ngữ, văn hóa bản địa.

Ngày giáp Tết, tôi đến chợ hoa Phước Lộc Thọ ở California. Người Việt tấp nập mua sắm, nhưng đó chỉ là khoảnh khắc hiếm hoi. Sau đó, tôi trở về Sài Gòn. Mùng 5 Tết, đi dọc đường hoa Nguyễn Huệ, tôi thấy biển người chen chân. Một sự đối lập rõ rệt: ở hải ngoại, thị trường tiêu dùng cho sản phẩm văn hóa Việt khá hạn chế; còn trong nước, sức sống trẻ trung, nhu cầu trải nghiệm và chi tiêu là khổng lồ. Khoảnh khắc đó khiến tôi nhận ra: thị trường tiềm năng lớn nhất của chúng tôi vẫn chính là ở Việt Nam.

Câu chuyện iPhone 17 hay trải nghiệm bán sách của tôi đều dẫn tới cùng một kết luận: người Việt, nhất là giới trẻ, có sức mua lớn và ngày càng sẵn sàng chi tiêu cho những sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu thể hiện, khẳng định bản thân hoặc gắn với trải nghiệm văn hóa, tinh thần.

Nếu Apple có thể bán hàng triệu chiếc iPhone - sản phẩm chiếm tới 1/3 thu nhập bình quân năm của người Việt - thì tại sao doanh nghiệp Việt lại không tự tin hơn để chinh phục chính thị trường này? Người Việt trẻ cần không chỉ điện thoại, mà còn sách, phim, sản phẩm văn hóa, dịch vụ giải trí, giáo dục, du lịch… Điều kiện sống ngày càng tốt lên, tầng lớp trung lưu ngày càng lớn, khiến thị trường nội địa trở thành mảnh đất vàng. Quan trọng hơn, sản phẩm của doanh nghiệp Việt còn có lợi thế chạm tới tâm lý đồng cảm văn hóa - điều mà hàng ngoại khó thay thế.

Người Việt sẵn sàng chi 1/3 thu nhập cả năm để mua iPhone 17, điều đó vừa phản ánh tâm lý thể hiện, vừa là bằng chứng hùng hồn cho sức mạnh tiêu dùng của thị trường 100 triệu dân.

Bên cạnh việc hướng ra thị trường nước ngoài, các doanh nghiệp Việt có lẽ nên khai thác triệt để sức mua trong nước - nơi có dân số trẻ, khát khao khẳng định và sẵn sàng chi trả cho những giá trị phù hợp. Ước mơ rất thật lòng, có 1 ngày, tôi đủ giỏi để xuất bản một cuốn sách mà 100.000 người đăng ký mua trước khi phát hành.

(*) Chủ tịch Saigon Books

Nguyễn Tuấn Quỳnh*