HSBC: Du lịch đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế

Dầu mỏ thất thế

Trong nhiều năm trước đây, dầu thô là một nhân tố quan trọng góp phần vào tăng trưởng kinh tế nhưng điều này đã không còn duy trì tại Việt Nam trong thời gian gần đây. Sản lượng khai khoáng các nhiên liệu hóa thạch đã giảm rõ rệt trong hai năm vừa qua, do các mỏ dầu có năng suất thấp và thiếu hiệu quả dẫn đến đóng góp của ngành này vào GDP đã chuyển sang âm trong suốt thời gian qua.

Ảnh minh họa

Tình hình năm nay cũng không mấy khả quan hơn. Sản lượng dầu mỏ của Việt Nam tính đến tháng 9 vừa qua ước tính khoảng 1,06 triệu tấn (khoảng 259.000 thùng một ngày). Sản lượng này đã giảm 9,9% so với cùng kỳ năm trước và 11% nếu tính từ đầu năm đến nay.

Hơn nữa, ảnh hưởng của dầu thô lên tăng trưởng xuất khẩu là rất nhỏ trong hơn hai năm vừa qua. Thực tế, trong vòng 5 năm qua, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu là nhờ xuất khẩu hàng điện tử và điện thoại di động tăng rất nhanh. Điều này thật sự rất khác biệt so với thập kỷ trước (2000 – 2010) khi xuất khẩu dầu thô là một trong những động lực chính nhằm thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu cùng với mặt hàng dệt may và những hàng hóa khác ví dụ như nông sản.

Du lịch lên ngôi

Trong khi đó, ngành du lịch Việt Nam dường như đang tiếp tục phát triển khi Chính phủ gần đây áp dụng các biện pháp tự do hóa. Năm 2016, Chính phủ giới thiệu chương trình miễn thị thực cho năm quốc gia ở châu Âu (Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha và Anh) thu hút lượng du khách từ châu Âu vào Việt Nam từ đầu năm đến nay tăng 21% so với năm trước. Chương trình này cũng đã được gia hạn đến năm 2018 thu hút lượng khách rất lớn du lịch tới Việt Nam trong tương lai.

Ngoài ra, gần 70% lượng khách du lịch đến Việt Nam là từ các quốc gia châu Á khác, đứng đầu là Trung Quốc và Hàn Quốc. Con số này đã tăng đáng kể trong vài năm gần đây.

Từ đầu năm nay, Việt Nam đã áp dụng quy trình cấp visa đơn giản cho công dân Trung Quốc bao gồm thủ tục xin thị thực trực tuyến cho du khách Trung Quốc du lịch ngắn ngày và ba ngày miễn thị thực cho du khách Trung Quốc nhập cảnh từ cửa khẩu Quảng Ninh. Kết quả là Việt Nam đã chào đón lượng du khách kỷ lục hơn 10 triệu người trong năm 2016 và con số này sẽ dễ dàng được vượt qua trong năm 2017.

Như vậy, ngược lại với ngành Khai khoáng, ngành công nghiệp không khói đã tạo ra một bước ngoặc đáng kể cho nền kinh tế Việt Nam trong năm nay. Theo báo cáo của Tổng cục Du lịch Việt Nam, doanh thu ngành du lịch đạt được gần 16,5 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm nay, tăng 26,5% so với năm 2016.

Các ngành dịch vụ của Việt Nam cũng đã đã hưởng lợi với tăng trưởng đạt mức nhanh nhất kể từ năm 2013. Đặc biệt ngành du lịch đã hỗ trợ cho các ngành vận tải và nhà ở khi ngành vận tải có mức tăng trưởng nhanh nhất trong 4 năm qua.

Tăng trưởng ngành dịch vụ cũng đã hỗ trợ tài khoản vãng lai của Việt Nam vốn đã có thâm hụt tăng lên trong thương mại dịch vụ nhiều năm. Điều này rất quan trọng khi áp lực tài khoản vãng lai ngày càng giảm do nhập khẩu hàng hóa ngày càng nhiều cho các mặt hàng dầu thô, thiết bị điện tử và máy móc.

Quan trọng hơn nữa là ngành du lịch Việt Nam chủ yếu được thúc đẩy nhờ vào hoạt đồng đầu tư. Hàn Quốc là quốc gia có lượng vốn đầu tư FDI lớn nhất đổ vào Việt Nam, chủ yếu là ở ngành sản xuất, trong khi các DN Trung Quốc lại quan tâm đến lĩnh vực bất động sản sau khi Việt Nam đã nới lỏng quyền sở hữu nhà cho người nước ngoài hồi năm 2015.

Trong một báo cáo gần đây, nhóm nghiên cứu về tiêu dùng và bán lẻ toàn cầu của HSBC đã dự báo lượng khách du lịch của Trung Quốc đến Việt Nam tiếp tục tăng và tới năm 2018 sẽ vượt qua con số 9 triệu du khách. Điều này có nghĩa là ngành du lịch không chỉ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong thời gian gần đây mà còn góp phần hỗ trợ quan trọng cho sản lượng tương lai.

Do đó HSBC cho rằng, Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng để phát triển trong những năm tới nếu như chương trình miễn thị thực còn tiếp tục, hệ thống cơ sở hạ tầng được cải thiện và môi trường kinh tế và chính trị tại các nước khác thuận lợi.

“Chúng tôi vẫn tiếp tục lạc quan về ngành công nghiệp Du lịch của Việt Nam và kỳ vọng số lượng du khách đến Việt Nam sẽ vượt qua 10 triệu người trong thời gian tới như đã làm được trong năm 2016 và có thể cả năm nay”, báo cáo dự báo.

Ngoài ra, báo cáo lần này nhận định lạm phát vẫn như kỳ vọng nhưng nhiều nguy cơ tăng cao do biến động giá dầu gần đây. “Cần lưu ý rằng việc giá dầu tăng lên gần đây đã đặt ra nhiều nguy cơ lạm phát tăng cho đến thời điểm cuối năm khi Nga và Ả Rập Saudi đã phát tín hiệu là họ sẽ kéo dài việc cắt giảm nguồn cung dầu mỏ cho đến tháng 3/2018. Tuy nhiên, giá dầu tăng nhẹ sẽ giữ lạm phát toàn phần nằm trong mục tiêu đề ra của NHNN. Chúng tôi dự báo lạm phát toàn phần của năm 2018 vẫn duy trì mức 3,5%”, báo cáo nhận định.

Đỗ Phạm