Hòn đảo 'cách ly' tội phạm tình dục khỏi cộng đồng ở Mỹ

Nằm nép mình bên eo biển Puget Sound (bang Washington, Mỹ), hòn đảo nhỏ McNeil là nơi sinh sống của những cư dân “đặc biệt”. Đó là 214 tên tội phạm tình dục nguy hiểm đã thụ án, bị giam giữ vô thời hạn.

Theo The Guardian, cách duy nhất để ra vào hòn đảo này là thông qua chiếc phà chỉ dành cho nhân viên và hành khách, cứ mỗi hai giờ đồng hồ có một chuyến, mỗi chuyến kéo dài 15 phút.

Rất ít người biết về hòn đảo và những cư dân “bất thường” này, cũng như những luật lệ đặc biệt giam giữ họ ở nơi đây.

Zing.vn trích dịch bài viết của The Guardian về "nhà tù" đặc biệt giam giữ những người từng bị kết tội liên quan đến tình dục, cũng như những tranh cãi xung quanh việc có nên hay không cách ly loại tội phạm này ra khỏi cộng đồng.

Những "cư dân" đi dạo trong khu giam giữ dân sự. Ảnh: The Guardian

‘Nhà tù’ đặc biệt

Kelly Canary, luật sư đại diện cho một số người đàn ông bị giam giữ trên đảo cho biết mọi người thường bị sốc khi biết rằng “những kẻ phạm tội sau khi đã thụ án và ra khỏi nhà tù vẫn có thể bị giam giữ ở nơi khác suốt phần đời còn lại”.

Mỗi cư dân trên đảo này trước đó đều bị kết án về ít nhất một tội liên quan đến tình dục, bao gồm tấn công tình dục, hiếp dâm và lạm dụng tình dục trẻ em.

Bên cạnh đó, tòa án tìm thấy những dấu hiệu cho thấy họ có vấn đề bất thường về tâm thần hoặc rối loạn nhân cách, khiến họ có khả năng tái phạm tội.

Xuất hiện ở gần một nửa bang tại Mỹ, các trung tâm giam giữ này như một biện pháp để bảo vệ cộng đồng, và là nơi điều trị các tên tội phạm tình dục.

Tuy nhiên, những hòn đảo này cũng dính phải nhiều tranh cãi. Trên hết, những trung tâm tốn kém này mới xuất hiện ở số ít nơi, và ít ai biết được liệu cách này có thể giúp cho xã hội được an toàn hơn hay không.

“Trong hầu hết phương diện, điều tồi tệ hơn là những 'ảo tưởng' rằng đây không phải là nhà tù”, Calvin Malone, một trong những “cư dân” tại đây nói.

Trong những năm 1970 và 1980, Malone làm chỉ huy đội hướng đạo sinh ở nhiều tiểu bang khác nhau trên cả nước, cũng như làm việc với một tổ chức cho các thanh thiếu niên có nguy cơ gặp nguy hiểm. Qua công việc này, Malone đã quấy rối nhiều nam thanh thiếu niên và bị kết án về phạm tội tình dục ở California, Oregon và Washington.

Trong quãng thời gian hơn 20 năm trong tù thụ án, Malone nghiện heroin.

“Tôi đã chẳng quân tâm đến bất kỳ điều gì. Ít ra là tôi thể hiện ngoài mặt như vậy, đó là cách tôi đã sống”, ông nói.

Malone bắt đầu học về Phật giáo từ một tạp chí. Ông bắt đầu thiền định và trao đổi thư từ với các Phật tử khác ở bên ngoài nhà tù.

Những liệu pháp trị liệu về tấn công tình dục, kết hợp với Phật giáo, đã giúp ông có được cái nhìn về bản thân và những tội lỗi mình đã gây ra.

“Tôi đã thuyết phục mình trong suốt những năm qua rằng tôi là một chàng trai tuyệt vời. Tôi đã làm tất cả những gì một tên tội phạm sẽ làm để biện minh, thao túng cho hành động của mình. Việc điều trị và thiền định đã giúp tôi có được sự đồng cảm hơn, giúp tôi hiểu được tác động hành vi phạm tội của mình và hậu quả mà nó đem lại”, ông nói.

Malone cho biết ông không thích nói về sự xấu hổ hay tội lỗi. Thay vào đó, ông cảm thấy hối tiếc.

Nên hay không việc cách ly tội phạm tình dục khỏi cộng đồng?

Ngày 26/9/1988, tên tội phạm tình dục Gene Raymond Kane đã bắt cóc, cưỡng hiếp và sát hại Diane Ballasiotes, 29 tuổi. Vào thời điểm đó, Kane được phóng thích khỏi nhà tù theo chương trình "prison systems" (các chương trình cho phép một tù nhân có thể được rời khỏi nhà tù, tiếp tục công việc tại nơi làm việc hiện tại của họ, trở lại nhà tù khi ca làm việc hoàn tất).

Cái chết của Ballasiotes, theo sau đó là hai vụ tấn công tình dục đáng lo ngại khác của những kẻ tấn công khác nhau, đã thúc đẩy sự phản đối công khai, khiến cho Thống đốc phải ký "Đạo luật Bảo vệ cộng đồng" vào năm 1990.

Đảo McNeil là nơi những tội phạm tình dục nguy hiểm được giam giữ. Ảnh: The Guardian

Đạo luật này nhằm vào những kẻ phạm tội tình dục, bao gồm các bản án cứng rắn hơn, đăng ký tội phạm tình dục và cho phép các cơ quan chức năng quản chế vô thời hạn các tội phạm tình dục nếu tòa án tin rằng họ có thể tiếp tục là mối đe dọa với cộng đồng.

Kể từ đó, 19 tiểu bang khác đã ban hành luật tương tự. Có hơn 5.200 người bị giam giữ như vậy ở Mỹ, theo khảo sát của 20 trung tâm giam giữ dân sự năm 2017. Trong đó, có khoảng một nửa số bang cho phép quản chế người vị thành niên.

Về cơ bản, "Đạo luật Bảo vệ cộng đồng" sẽ dự đoán khả năng gây nguy hại trong tương lai của một người, đi kèm với những tình huống về đạo đức và luân lý.

Để làm điều này, họ sẽ sử dụng thang đo Actuarial (Thẩm định rủi ro) dự đoán rủi ro của người phạm tội.

Sau đó, cùng với các bằng chứng khác như lời làm chứng của chuyên gia, các nhà tâm lý học, tất cả được trình bày trước một thẩm phán hoặc bồi thẩm đoàn, để xác định liệu người phạm tội có đáp ứng các tiêu chí đó hay không.

Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng các công cụ nghiên cứu và tính toán hiện hành không được thiết kế để dự đoán rủi ro cá nhân.

“Ở một mức độ nào đó, hệ thống tư pháp hình sự đang đòi hỏi phải đưa ra những ý kiến, quyết định, vượt xa nền tảng kiến thức mà chúng ta có”, tiến sĩ Michael Miner - giáo sư về Tình dục học tại Đại học Minnesota, cựu chủ tịch của Hiệp hội điều trị những người lạm dụng tình dục (ATSA) - nói. Bản thân ông cũng đặt nhiều câu hỏi về quá trình giam giữ dân sự này.

Giam giữ dân sự ở Washington tiêu tốn 185.136 USD cho mỗi "cư dân" vào năm 2018. Ảnh: The Guardian

Ngoài ra, giam giữ dân sự ở Washington tiêu tốn hơn 185.000 USD (khoảng 4,3 tỷ đồng) cho mỗi "cư dân" vào năm 2018, gấp 5 lần so với chi phí trung bình để giam giữ một tù nhân Washington vào năm 2017, theo dữ liệu gần đây nhất.

Ngoài sự an toàn cho cộng đồng, các trung tâm giam giữ này cũng cung cấp sự điều trị cho các tội phạm tình dục. Điều này thường dựa trên liệu pháp hành vi nhận thức, nhằm mục đích kiểm tra những suy nghĩ lệch lạc và điều chỉnh cảm xúc để thay đổi hành vi.

Những người phạm tội được khuyến khích tiết lộ tất cả sự lệch lạc tình dục của mình để giúp chuyên gia hiểu được phạm vi vấn đề của họ. Các nhà lâm sàng sau đó sẽ xác định các yếu tố có thể khiến họ tái phát.

Bác sĩ Elena Lopez, trưởng nhóm điều trị nội trú tại SCC cho biết: “Chúng tôi tập trung vào những gì chúng tôi có thể thay đổi. Mỗi người mỗi khác. Họ có thể có những rào cản cá nhân bên trong ngăn họ tiến triển như tính cách, tình trạng sức khỏe, sự căng thẳng”.

Mặc dù có dữ liệu hạn chế về điều trị tội phạm tình dục, nghiên cứu cho thấy rằng các biện pháp điều trị có triển vọng trong việc giảm tái phạm tội. Tất cả trung tâm giam giữ đều cung cấp sự điều trị, nhưng sự tham gia là không bắt buộc. Trên đảo McNeil, chỉ có khoảng 62% cư dân tham gia điều trị.

“Làm việc với những người này có thể là thách thức nhưng cũng rất bổ ích, đặc biệt là khi có những thay đổi nhỏ dần xảy ra theo thời gian.Chúng tôi với tư cách là bác sĩ lâm sàng không thể mong đợi sự thay đổi chỉ trong một sớm một chiều. Tôi rất tự hào khi biết rằng tôi sẽ giữ an toàn cho cộng đồng, đồng thời cũng giúp mọi người thay đổi cuộc sống của họ trở nên có ý nghĩa và an toàn”, bà Lopez nói.

Bác sĩ Elena Lopez - trưởng nhóm điều trị nội trú tại SCC. Ảnh: The Guardian

Vẫn có cơ hội tái hòa nhập cộng đồng

Một khi ai đó bị gắn mác là kẻ tấn công tình dục và phải đến các trung tâm giam giữ dân sự, họ khó cơ hội được thả ra.

Ở phần lớn các tiểu bang, một người bị giam giữ dân sự có quyền được đánh giá hàng năm. Khi đó, tòa án sẽ xem xét lịch sử phạm tội của họ và tiến trình điều trị để xem xét có nên trả tự do cho họ hay không.

Tại SCC, những người phạm tội được một nhóm pháp y đánh giá hàng năm, họ sẽ xem xét các tài liệu, phỏng vấn những người phạm tội và bác sĩ lâm sàng, thu thập kết quả từ máy phát hiện nói dối và "plethysmography" dương vật - một công cụ được thiết kế để đo lường hưng phấn tình dục.

Tiến sĩ Holly Coryell, giám đốc dịch vụ pháp y tại SCC, cho biết các nhà đánh giá pháp y sẽ tìm câu trả lời cho ba câu hỏi tâm lý - pháp lý: Người này có tiếp tục đáp ứng các dấu hiệu của một kẻ tấn công tình dục không?; Đây là người tốt nhất để lựa chọn hay chưa?; Có đủ tiêu chuẩn trở về cộng đồng hay chưa?

Những người đánh giá pháp y sẽ trả lời những câu hỏi này, sau đó chúng được chuyển đến tòa án, sử dụng cho các phiên điều trần.

Tuy nhiên, việc chỉ ra một kẻ phạm tội tình dục nên được trở về với cộng đồng hay không có thể là một trận chiến khó khăn.

Ở tuổi 67, Calvin Malone an phận với cuộc sống tại trung tâm. Ảnh: The Guardian

Thông qua quy trình của tòa án Washington, một người bị giam giữ dân sự có thể được nhận các biện pháp quản chế nhẹ hơn, thường là điều trị ngoại trú có hạn chế. Đôi khi họ có thể được thả ra mà không cần điều kiện gì.

Tuy nhiên, theo số liệu từ 16 tiểu bang, số người trung bình được thả ra từ một trung tâm mỗi năm là 7 người. Có 5 tiểu bang phóng thích trung bình ít hơn một người mỗi năm. Điều này cũng khiến việc nghiên cứu tính hiệu quả của luật và sự điều trị tại các trung tâm trở nên khó khăn hơn.

Về phần Malone, ông không tham gia điều trị. Giờ đây ở tuổi 60, ông cảm thấy đã được hưởng lợi từ việc điều trị, thích tập trung vào những thứ khác để làm cho cuộc sống trên đảo McNeil tốt hơn, tham gia hăng hái vào cộng đồng Phật giáo và đã dành nhiều năm để kiến nghị xây dựng một ngôi chùa.

“Tôi đã chấp nhận sự thật rằng đây có thể là điểm dừng chân cuối cùng của mình. Tôi có thể chết ở đây. Điều duy nhất tôi muốn làm là có cơ hội nói nhiều hơn về tương lai thay vì liên tục xem lại điều gì đó đã xảy ra cách đây hàng thập kỷ. Công việc tự hồi phục trở nên khó khăn khi ta vẫn còn mắc kẹt trong những sự kiện cũ”, ông nói.

Mai An (Theo Guardian)