Hội thảo góp ý dự thảo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi)

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Hoàng Văn Liên và Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển đồng chủ trì hội thảo.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển phát biểu

Tham dự có: Phó Trưởng Ban Dân nguyện Lưu Bình Nhưỡng; đại diện các cơ quan liên quan; các chuyên gia, nhà khoa học của Học viện Tòa án, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Trường Đại học Luật Hà Nội…

Phát biểu khai mạc hội thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển cho biết, sau gần 10 năm thi hành, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 bên cạnh những thành tựu đạt được vẫn còn tồn tại những vướng mắc, bất cập và một số quy định chưa phù hợp với thực tiễn hiện nay.

Bên cạnh đó, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9.11.2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới và các nghị quyết, văn kiện của Đảng đã đề ra nhiều nhiệm vụ, giải pháp về cải cách tư pháp, cần phải thể chế hóa để đổi mới tổ chức và hoạt động của Tòa án.

Vì vậy, trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, dự án Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Sáu tới đây.

Dự thảo Luật gồm 151 điều được bố cục thành 9 chương; trong đó, bổ sung 51 điều mới, sửa đổi 93 điều, giữ nguyên 7 điều. So với Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, dự thảo Luật giảm 2 chương, tăng thêm 54 điều; bám sát mục đích, quan điểm chỉ đạo và cụ thể hóa 6 nhóm chính sách đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 89/2023/QH15 ngày 2.6.2023. Nội dung tập trung quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Tòa án nhân dân; về Thẩm phán, Hội thẩm và các chức danh khác trong Tòa án nhân dân; về tổ chức xét xử và bảo đảm hoạt động của Tòa án nhân dân.

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học tập trung thảo luận cho ý kiến về: quan điểm, nguyên tắc phạm vi sửa đổi Luật; nội hàm quyền tư pháp, hoàn thiện tổ chức, bộ máy của Tòa án; việc đổi tên Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân cấp huyện theo thẩm quyền xét xử và việc thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt…

Các đại biểu cơ bản tán thành với sự cần thiết sửa đổi Luật Tổ chức Tòa án nhân dân nhằm thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng liên quan tới tổ chức, hoạt động của Tòa án nhân dân; tiếp tục cụ thể hóa quy định có liên quan của Hiến pháp 2013; khắc phục những hạn chế, bất cập, vướng mắc trong quy định của luật và thực tiễn tổ chức, hoạt động của Tòa án nhân dân các cấp, góp phần hội nhập quốc tế trong lĩnh vực tư pháp.

Toàn cảnh hội thảo

Về thành lập Hội đồng Tư pháp quốc gia, các đại biểu cho rằng, việc thành lập này là cần thiết, tuy nhiên cần làm rõ địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng Tư pháp quốc gia. Dự thảo Luật quy định thành lập Hội đồng trên cơ sở kế thừa tổ chức và hoạt động của Hội đồng tuyển chọn, giám sát thẩm phán quốc gia. Nếu vậy không nên thay đổi tên gọi của Hội đồng, đồng thời việc thành lập Hội đồng phải có tính đột phá và mô hình cần tham khảo kinh nghiệm một số quốc gia trên thế giới.

Kết luận Hội thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển ghi nhận và đánh giá cao ý kiến góp ý tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học. Đồng thời, cho biết kết quả của hội nghị sẽ được nghiên cứu, tổng hợp đầy đủ góp phần cung cấp thông tin tham khảo phục vụ quá trình thẩm tra cũng như cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật tại Phiên họp thứ 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Kỳ họp thứ Sáu tới.

Minh Trang