Gói trọn yêu thương, vun đắp tình đoàn kết ở Làng Nủ

Làng Nủ những ngày đầu năm vẫn thoảng mùi của sơn mới, những nỗi đau mất mát vẫn còn chưa kịp phai mờ. Nhưng trong gian nhà văn hóa khang trang, tiếng nói cười đã át đi mọi u buồn. Bếp lửa giữa sân ấm bập bùng, hương khói quyện lấy bóng dáng từng người dân, từ các cụ già đến các em thơ.

Những người đàn ông khỏe mạnh trong làng thì hái lá dong, tìm củi. Phụ nữ và trẻ em đảm nhiệm việc ngâm gạo, đãi đỗ, chuẩn bị từng nguyên liệu. Mỗi công việc nhỏ, mỗi cử chỉ thân quen đều góp phần tạo nên bầu không khí ấm áp hiếm có.

Những chiếc bánh chưng gù chín thơm ngọt ngào được nâng niu như một báu vật, mang theo tình đoàn kết, khẳng định sức mạnh vượt khó và khát vọng vươn lên của người dân vùng cao Làng Nủ.

Gói trọn tình người, gửi gắm niềm tin

Vừa tỉ mỉ chỉ dạy lũ trẻ cách gấp lá, vừa kể lại câu chuyện về nguồn gốc bánh chưng gù của đồng bào Tày, ông Sầm Văn Bóng bỗng trầm giọng, ánh mắt xa xăm.

Ông chia sẻ: “Chúng tôi đã trải qua mất mát, đã từng nghĩ không thể đứng lên, nhưng cuộc sống không cho phép dừng lại. Hôm nay, lần đầu tiên trong khu tái định cư, 33 hộ gia đình tụ họp để gói bánh chưng gù – thứ bánh mà cha ông chúng tôi truyền lại. Bánh gói xong không chỉ để đón Tết mà còn là lời nhắc rằng, người sống phải biết đoàn kết và vươn lên”.

Theo lời của ông Bóng, chiếc bánh chưng gù là đặc sản của đồng bào Tày, tuy cách gói đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo và kiên nhẫn. Gạo nếp phải là nếp nương thơm dẻo, đỗ xanh là loại hạt nhỏ nhưng bùi, còn thịt lợn đen - thứ thịt quý từ những con lợn bản được nuôi tự nhiên mang đến hương vị đặc trưng không nơi nào có được. Từng nguyên liệu đều là kết tinh của đất trời và bàn tay lao động cần mẫn, tỉ mỉ của người dân.

Bà Lục Thị Sim, một phụ nữ trong làng cười ngượng ngùng khi lần đầu tự mình gói bánh: “Hồi trước, bánh mẹ tôi gói. Nay đến lượt tôi, mỗi chiếc bánh gói vào không chỉ là gạo, là đỗ, mà còn là tấm lòng, là tình yêu với gia đình, làng xóm và cả niềm hy vọng vào năm mới”.

Thắt chặt tình làng nghĩa xóm

Không giống bánh chưng vuông truyền thống của người Kinh, bánh chưng gù của đồng bào Tày là món quà đặc trưng vùng cao. Chiếc bánh nhỏ nhắn nhưng dài, gợi hình dáng chiếc lưng còng của tổ tiên, những con người đã đổ mồ hôi khai phá núi rừng. Bánh chưng gù gói ghém cả thiên nhiên Lào Cai trong đó: Gạo nếp nương thơm ngậy, đỗ xanh bùi, và thịt lợn đen – loại thịt quý từ những con lợn bản được nuôi thả tự nhiên trên đồi.

Bà con Làng Nủ lần đầu tiên tụ họp tại nhà văn hóa khu tái định cư, cẩn thận gói từng chiếc bánh chưng gù như gói trọn niềm tự hào dân tộc và hy vọng cho một tương lai ấm no, hạnh phúc.

Bà Trần Hoài Thu, Trưởng ban Công tác Mặt trận khu dân cư, xúc động nói: “Buổi gói bánh hôm nay không chỉ để chuẩn bị đón Tết, mà còn là dịp để bà con thắt chặt tình làng nghĩa xóm, khẳng định rằng dù khó khăn đến đâu, chúng tôi vẫn sẽ đoàn kết, xây dựng lại cuộc sống trên vùng đất mới này”.

Đêm xuống, cái lạnh mùa đông miền sơn cước như bị đẩy lùi bởi ánh sáng từ bếp lửa bập bùng, bừng sáng lên giữa trời đông lạnh giá, những chiếc bánh gói xong được xếp cẩn thận vào nồi lớn, chờ luộc chín trong khoảng 10-12 tiếng. Trong lúc ấy, cả làng quây quần bên nhau, trò chuyện rôm rả bằng tiếng Tày, tiếng mẹ đẻ đã theo họ từ thuở ấu thơ. Những câu chuyện cũ, những dự định mới được sẻ chia, khiến không gian nhỏ bé này trở nên ấm áp lạ thường.

Khi những chiếc bánh chưng gù chín, hương thơm ngọt ngào từ gạo, đỗ và thịt lan tỏa trong gió. Mỗi chiếc bánh được vớt lên cẩn thận, để ráo nước và chuẩn bị mang chia đều cho các hộ trong làng. Nhưng những chiếc bánh ấy không chỉ để dâng lên tổ tiên tỏ lòng thành kính mà còn là sợi dây kết nối giữa con người với con người, là biểu tượng của hy vọng và lời chúc phúc cho một năm mới đủ đầy, hạnh phúc.

Trong ánh mắt trẻ thơ, trong nụ cười của những cụ già và trong đôi tay cần mẫn của từng người dân, ta thấy rõ một điều: Dù mất mát, Làng Nủ vẫn không quên mình là ai, vẫn biết cách gìn giữ hồn cốt dân tộc. Từ những chiếc bánh nhỏ bé ấy, một năm mới đã được bắt đầu – một năm mà yêu thương, đoàn kết và niềm tin sẽ tiếp tục chắp cánh cho hành trình của những con người nơi đây.

Bài, ảnh: KHÁNH NGÂN - HẢI ĐĂNG