Gia Lai dẫn đầu khu vực miền Trung-Tây Nguyên về số ca bệnh phong mới

Theo Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa, trong 9 tháng đầu năm 2025, tỉnh Gia Lai phát hiện 9 bệnh nhân phong mới, trong đó, khu vực Đông Gia Lai có 1 ca và Tây Gia Lai có 8 ca.

Đáng chú ý, trong 8 ca này có 6 bệnh nhân tự đến khám, 2 bệnh nhân được phát hiện qua các đợt khám chủ động do Bệnh viện phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tổ chức.

Một trường hợp ở khu vực Đông Gia Lai được ghi nhận khởi phát bệnh từ 6 năm trước, từng điều trị tại một số bệnh viện ở TP Hồ Chí Minh nhưng không được chẩn đoán chính xác. Chỉ đến khi đến khám tại Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa, bệnh nhân mới được xác định mắc bệnh phong thể BL nhiều trùng và tàn tật độ 2.

Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa kiểm tra sức khỏe cho bệnh nhân. Ảnh: Thảo Khuy

Tính chung toàn khu vực miền Trung - Tây Nguyên, trong 9 tháng đầu năm 2025 ghi nhận 13 ca bệnh phong mới. Gia Lai chiếm đến 9 ca, trong đó có 2 bệnh nhân bị tàn tật độ 2, chiếm 22,2% tổng số ca mắc mới. Nguyên nhân chủ yếu là do bệnh được phát hiện muộn, chưa được điều trị và kiểm soát phản ứng phong kịp thời.

“Như vậy, Gia Lai vẫn ghi nhận số ca mắc phong mới ở mức cao. Một số trường hợp được phát hiện muộn, dẫn đến tàn tật”-Giám đốc Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa Vũ Tuấn Anh cho biết.

Đang được điều trị, chăm sóc tại Khoa Hồi sức cấp cứu của Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa, anh H’com Thuih (25 tuổi, xã Ia Pa, tỉnh Gia Lai) cho biết: Thời gian gần đây, anh phát hiện trên da xuất hiện tổn thương và dần mất cảm giác. Sau khi được cán bộ y tế địa phương kiểm tra, anh được chẩn đoán mắc bệnh phong và chuyển đến Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa điều trị.

Nhân viên y tế Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa kiểm tra sức khỏe anh anh H’com Thuih. Ảnh: Thảo Khuy

Bác sĩ Vũ Tuấn Anh cho biết: Bệnh phong vẫn tồn tại do nhiều nguyên nhân cả khách quan lẫn chủ quan. Trước hết, bệnh phong hiện chưa có vaccine phòng ngừa nên chưa thể chủ động kiểm soát nguồn lây. Bệnh viện Phong - Da liễu Trung ương Quy Hòa đang hợp tác với các phòng thí nghiệm tại Nhật Bản và Mỹ để nghiên cứu nuôi cấy vi khuẩn phong, xác định các protein đặc hiệu, hướng tới phát triển vaccine trong tương lai.

Bên cạnh đó, kinh phí dành cho công tác phòng-chống phong còn hạn chế do không còn nằm trong Chương trình mục tiêu quốc gia về y tế; cán bộ chuyên trách mỏng, kiêm nhiệm; công tác tuyên truyền chưa thường xuyên; đội ngũ y tế đa khoa còn thiếu kiến thức chuyên môn, dễ bỏ sót ca bệnh.

Ngoài ra, điều kiện đặc thù ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng khiến công tác giám sát, phát hiện chủ động gặp nhiều trở ngại.

Phát hiện sớm và điều trị kịp thời giúp người mắc bệnh phong tránh nguy cơ tàn tật, sớm hòa nhập cộng đồng. Ảnh: Thảo Khuy

Với vai trò là bệnh viện đầu ngành, Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa đảm nhận nhiệm vụ chỉ đạo chuyên môn, kỹ thuật cho các tỉnh miền Trung-Tây Nguyên, trong đó có Gia Lai.

Bệnh viện thường xuyên tham mưu xây dựng kế hoạch phòng-chống phong hằng năm; lập bản đồ dịch tễ, chỉ đạo can thiệp tại vùng nguy cơ; đào tạo, tập huấn cán bộ chuyên trách tuyến dưới; chuyển giao kỹ thuật theo Đề án 1816; đồng thời phối hợp với ngành Y tế địa phương trong khám, phát hiện, hội chẩn và điều trị ca bệnh khó.

Đối với các trường hợp nặng, Bệnh viện tiếp nhận điều trị, phẫu thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng và hướng dẫn chăm sóc tàn tật, giúp người bệnh sớm hòa nhập cộng đồng.

Cũng theo bác sĩ Vũ Tuấn Anh, để tiến tới loại trừ hoàn toàn bệnh phong, Gia Lai cần củng cố mạng lưới phòng-chống phong từ tỉnh đến cơ sở; bảo đảm nhân lực được đào tạo, tập huấn định kỳ; đẩy mạnh phát hiện sớm qua các đợt khám lưu động; tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời bố trí nguồn kinh phí ổn định cho hoạt động phòng-chống phong.

“Khi các giải pháp được triển khai đồng bộ, sự phối hợp giữa Trung ương và địa phương chặt chẽ, Gia Lai hoàn toàn có thể kiểm soát và hướng tới loại trừ bệnh phong trong giai đoạn tới”-bác sĩ Vũ Tuấn Anh nhấn mạnh.

THẢO KHUY