FIFA khiến bóng đá Malaysia bẽ mặt lần hai

FIFA ra đòn sát ván khiến FAM khó trở tay.

Khi FIFA công bố án phạt hôm 26/9, nhiều người Malaysia vẫn tin rằng mọi chuyện chỉ là hiểu lầm. LĐBĐ Malaysia (FAM) ngay lập tức khẳng định không có hành vi gian lận, mà chỉ có “sai sót trong khâu nhập liệu” dẫn đến sự khác biệt trong hồ sơ cầu thủ.

Lời thanh minh ấy tạm thời khiến dư luận Malaysia khi đó phần nào dịu lại. Nhiều cổ động viên tin rằng FAM - với truyền thống lâu đời và mối quan hệ thân thiết cùng Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) - sẽ sớm được minh oan sau khi gửi bản giải trình đến FIFA. Một số bình luận yếu ớt trên mạng xã hội Malaysia còn cho rằng “FIFA có thể đã nhầm”, rằng “đây chỉ là lỗi kỹ thuật nhỏ trong quá trình khai báo dữ liệu cầu thủ nhập tịch”.

Nhưng niềm tin mong manh ấy không tồn tại được lâu. Đúng 10 ngày sau, FIFA tung đòn thứ hai, khiến cả FAM và người hâm mộ Malaysia phải chết lặng. Bởi lần này, tổ chức quyền lực nhất của bóng đá thế giới không chỉ nói suông, mà đưa ra bằng chứng chi tiết, dựa trên giấy khai sinh gốc của thân nhân bảy cầu thủ bị kết luận gian lận nguồn gốc.

FIFA tung ra bằng chứng gốc từ 4 quốc gia

Theo bản báo cáo dài 19 trang được FIFA công bố, bảy cầu thủ mà FAM đăng ký với tư cách “có gốc Malaysia” thực chất đều có nguồn gốc hoàn toàn nước ngoài. Các tài liệu mà FIFA thu thập được đến từ bốn quốc gia - Argentina, Tây Ban Nha, Hà Lan và Brazil - đều là giấy khai sinh gốc, có xác nhận của cơ quan hộ tịch quốc gia.

Ví dụ, ông bà của Hector Hevel được FAM ghi sinh tại Malacca, nhưng bản khai sinh gốc mà FIFA có được ghi ông bà anh sinh ở The Hague, Hà Lan. Ông bà của Gabriel Palmero được ghi là có gốc Malaysia tại Penang, nhưng thực tế sinh ở Santa Cruz de la Palma, Tây Ban Nha.

Facundo Garces được FAM liệt kê có ông bà sinh tại Penang, song FIFA xác minh họ sinh ở Santa Fe de la Cruz, Argentina. Câu chuyện tương tự diễn ra với Rodrigo Holgado, Imanol Machuca, Joao Figueireido và Jon Irazabal, những người lần lượt bị phát hiện ông bà có nguồn gốc từ Argentina, Brazil và Tây Ban Nha - chứ không hề liên quan đến Malaysia như hồ sơ nộp lên.

FAM có biện giải nhưng không đáng kể.

Với mức độ xác minh đến chân tơ kẽ tóc này, không còn chỗ cho bất kỳ lời giải thích nào về “lỗi nhập liệu”. Nếu lần đầu FAM bị bẽ mặt vì sử dụng cầu thủ gian lận, thì lần thứ hai bị FIFA "bóc phốt" còn ê chề hơn.

Làm sao có thể là sai sót nhập liệu khi 7 cầu thủ cùng sai sót chung một dạng lỗi. FIFA lại có trong tay 7 bộ hồ sơ về khai sinh gốc từ 4 nước khác nhau càng cho thấy sai sót của FAM mang tính hệ thống chứ không thể là tai nạn.

FAM khó lòng lật ngược tình thế

Cửa giải trình với FIFA coi nhưng đã đóng, FAM giờ chỉ còn cách tính đường ra Tòa án Trọng tài Thể thao quốc tế (CAS) tại Thụy Sĩ. Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra, cơ hội gần như bằng không.

Thứ nhất, FIFA đã dựa vào bằng chứng pháp lý gốc - những bản khai sinh được chính quyền tại 4 quốc gia xác nhận. CAS chỉ xem xét kháng cáo khi có sai sót về quy trình, chứ không phán lại về bản chất sự việc. Trong trường hợp này, mọi quy trình tố tụng của FIFA đều minh bạch và đúng quy định, khiến khả năng lật ngược là không thể.

Thứ hai, bản án kỷ luật được Ủy ban Đạo đức và Ủy ban Kỷ luật FIFA cùng thông qua, nghĩa là mọi cấp trong hệ thống đồng thuận. CAS khó có lý do để can thiệp, trừ phi FAM chứng minh rằng các giấy khai sinh mà FIFA căn cứ là giả - điều hoàn toàn phi thực tế, bởi chúng đến từ nguồn chính thức của bốn chính phủ.

Một cọng rơm cứu mạng cho FAM là vị thế đặc biệt của họ trong AFC. Liên đoàn Bóng đá châu Á đặt trụ sở tại Kuala Lumpur, và trong nhiều năm qua, FAM được xem là “thành viên thân tín” của AFC.

Tuy nhiên, vụ bê bối lần này khiến chính AFC cũng khó lòng can thiệp. Nếu đứng ra bảo vệ FAM, AFC sẽ bị nghi ngờ dung túng cho gian lận - điều mà tổ chức này không thể mạo hiểm khi uy tín của cả châu lục đang bị đặt dưới kính hiển vi của FIFA.

AFC cũng chẳng thể cứu được đứa con dại là FAM

Điều đó có nghĩa, mọi con đường kháng cáo gần như bị chặn đứng. FAM sẽ phải chấp nhận án phạt (đội tuyển Malaysia bị trừ điểm, thậm chí bị loại khỏi giải). Đồng thời, FAM chuẩn bị đối mặt với hậu quả trong nước: dư luận phẫn nộ, niềm tin người hâm mộ sụp đổ, và uy tín của bóng đá Malaysia bị tổn thương nghiêm trọng.

Trong hơn nửa thế kỷ qua, Malaysia từng được xem là một trong những nền bóng đá kỷ luật và chuyên nghiệp hàng đầu Đông Nam Á. Thế nhưng, vụ việc này kéo hình ảnh ấy xuống mức thấp chưa từng có.

Và có lẽ, trong lịch sử bóng đá khu vực, đây được nhớ như vụ “lột mặt nạ” đau đớn nhất mà FIFA từng thực hiện với một liên đoàn quốc gia - nơi mà tội lỗi không chỉ nằm ở những dữ liệu nhập sai, mà nằm ở chính ở việc gian lận cầu thủ được tổ chức bài bản.

Tú Anh