Fed sẽ cắt giảm lãi suất thế nào khi lạm phát không cao như dự báo?

Fed chắc chắn sẽ giảm lãi suất

Cục Thống kê Lao động thuộc Bộ Lao động cho biết hôm thứ Tư (10/9), chỉ số giá sản xuất (PPI) tại Mỹ giảm 0,1% trong tháng 8 so với tháng trước sau khi tăng 0,7% trong tháng 7 (theo số liệu điều chỉnh). Trước đó các nhà kinh tế tham gia cuộc khảo sát của Reuters dự báo PPI sẽ tăng 0,3% trong tháng 8 sau khi tăng 0,9% trong tháng 7.

Sự sụt giảm của tháng 8 đã kéo tốc độ tăng hàng năm của PPI xuống còn 2,6% trong tháng 8 từ mức 3,1% của tháng 7. Còn nếu loại trừ các thành phần thực phẩm và năng lượng dễ biến động, giá hàng hóa sản xuất tăng 0,3%.

Tốc độ tăng PPI hàng tháng tại Mỹ (Nguồn: Reuters/LSEG)

“Lạm phát hầu như không có dấu hiệu tăng ở cấp độ người sản xuất, điều này cho thấy tác động của thuế quan vẫn chưa thúc đẩy áp lực giá trên diện rộng”, Christopher Rupkey - Chuyên gia kinh tế trưởng tại FWDBONDS cho biết.

Trong khi theo Stephen Stanley, nhà kinh tế trưởng tại Santander U.S. Capital Markets, có vẻ như các nhà bán lẻ đã phải gánh chịu chi phí thuế quan trong những tháng gần đây. “Điều này khá phù hợp với nhận định từ báo cáo thu nhập quý II và các bằng chứng thực tế khác. Các công ty liên tục khẳng định rằng họ đã giữ nguyên mức giá này lâu nhất có thể, nhưng họ sẽ cần bắt đầu tăng giá một cách có chọn lọc trong tương lai”.

Việc giá sản xuất bất ngờ giảm trong tháng 8 càng củng cố thêm kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất tại cuộc họp chính sách diễn ra ngày 16-17/9 tới đây, nhất là báo cáo cáo việc làm tháng 8 tại Mỹ được công bố cuối tuần trước đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo về sự suy yếu của thị trường lao động.

Cụ thể báo cáo việc do Cục Thống kê Lao động (BLS) thuộc Bộ Lao động công bố hôm 5/9 cho thấy, nền kinh tế lớn nhất thế giới chỉ tạo thêm được 22.000 việc làm trong tháng 8, thấp hơn rất nhiều so với con số 79.000 việc làm mới trong tháng 7. Đáng chú ý, số liệu diều chỉnh cũng cho thấy thị trường lao động Mỹ bị thu hẹp 13.000 việc làm trong tháng 6, mức giảm đầu tiên kể từ tháng 12/2020, thay vì tăng 14.000 việc làm như đã báo cáo vào tháng trước.

Điều đó khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ từ 4,2% trong tháng 7 lên 4,3% trong tháng 8 – mức cao nhất kể từ tháng 10/2021.

“Theo thời gian, người ta phải tự hỏi liệu có phải do tăng trưởng chậm và nhu cầu kinh tế yếu đang kìm hãm lạm phát hay không. Gần như không có gì ngăn cản việc cắt giảm lãi suất vào lúc này”, Christopher Rupkey - Chuyên gia kinh tế trưởng tại FWDBONDS cho biết.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump lại lên tiếng chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powel và hối thúc giảm lãi suất sau khi báo cáo PPI được công bố. “Vừa được công bố: Không có lạm phát!!! ‘Quá muộn’ phải giảm LÃI SUẤT, LỚN, ngay bây giờ”, ông Trump viết trên nền tảng mạng xã hội Truth của mình.

Mức cắt giảm thế nào?

Tuy nhiên theo các nhà kinh tế, tác động của thuế quan có thể được phản ánh trong dữ liệu giá tiêu dùng (CPI) dự kiến được công bố vào thứ Năm. Kết quả một cuộc khảo sát mới đây của Reuters với các nhà kinh tế cho thấy, CPI được dự báo sẽ tăng 0,3% trong tháng 8, cao hơn một chút so với mức tăng 0,2% của tháng 7; qua đó đẩy tốc độ tăng CPI hàng năm lên 2,9% trong tháng 8 từ mức 2,7% của tháng 7.

Trong khi CPI cơ bản (đã loại trừ các thành phần thực phẩm và năng lượng dễ biến động) được dự kiến chỉ tăng 0,3% trong tháng 8, tương tự mức tăng của tháng 7, vì thế tốc độ tăng hàng năm của CPI cơ bản cũng sẽ được duy trì ở mức 3,1%, vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát 2% mà Fed đã đề ra.

Chưa hết nhiều ý kiến cho rằng, tác động của thuế quan vẫn chưa được phản ánh hết vào diễn biến lạm phát thời gian qua. “Trong tương lai, tác động của thuế quan sẽ dễ thấy hơn trong nửa cuối năm nay, khi các doanh nghiệp đã giảm lượng hàng tồn kho và một số đợt hoãn áp thuế quan đã kết thúc”, Oren Klachkin - Chuyên gia kinh tế thị trường tài chính tại Nationwide cho biết.

Bởi vậy theo các nhà kinh tế, kịch bản cơ sở vẫn là việc Fed chỉ cắt giamr lãi suất 25 điểm cơ bản.

“Nền kinh tế đã chậm lại, nhưng chưa có dấu hiệu sụp đổ, và thậm chí có thể tăng tốc trong những tháng tới”, Karl Schamotta - Chiến lược gia thị trường trưởng tại Corpay ở Toronto cho biết. “Áp lực lạm phát dường như đã lắng xuống, nhưng rủi ro đang nghiêng về phía tăng giá. Đối với hầu hết những người tham gia thị trường, động thái giảm 0,25 điểm phần trăm (của Fed) vẫn là kịch bản cơ sở hợp lý nhất”.

Tuy nhiên với việc thị trường lao động Mỹ đang có dấu hiệu suy yếu, trong khi lạm phát không cao như dự báo, nhiều khả năng Fed sẽ mạnh tay cắt giảm lãi suất hơn so với dự kiến trước đây.

“Lạm phát diễn biến ôn hòa hơn một chút so với dự kiến của nhiều người”, Carol Schleif - Chiến lược gia thị trường trưởng tại BMO Private Wealth ở Minneapolis, cho biết. “Điều này củng cố thêm quan điểm cho rằng Fed không nên chỉ cắt giảm một lần vào tuần tới. Điều này làm tăng khả năng Fed có thể cắt giảm nhiều hơn một lần trước khi kết thúc năm”.

Theo Công cụ FedWatch của CME Group, các nhà giao dịch cho rằng việc Fed cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào thứ Tư tuần tới là điều chắc chắn, và đặt cược khoảng 8% Fed có thể cắt giảm lãi suất tới 50 điểm tại cuộc họp này. Ngoài động thái của tháng 9, thị trường cũng kỳ vọng Fed sẽ có thêm hai lần cắt giảm lãi suất nữa tại cả hai cuộc họp tháng 10 và tháng 12.

“Trừ khi CPI tạo ra cú sốc tăng giá đáng kể, các nhà đầu tư có thể sẽ duy trì quan điểm ôn hòa”, Julien Lafargue - Chiến lược gia thị trường trưởng tại Barclays Private Bank cho biết. “Sự thay đổi trong động lực lạm phát này có thể đóng vai trò then chốt đối với Fed, cơ quan hiện đang đối mặt với ít ràng buộc hơn trong việc theo đuổi chu kỳ cắt giảm lãi suất mạnh mẽ hơn. Với việc lạm phát dường như ít đe dọa hơn, Fed có thể tìm thấy dư địa để kích thích nền kinh tế một cách quyết đoán hơn”.

Hà Vy