EU có quy định mới về phát triển bền vững, doanh nghiệp Việt Nam sẽ chịu tác động lớn

Quy định mới về phát triển bền vững

Liên minh Châu Âu (EU) và Chính phủ Việt Nam đã ký kết Hiệp định Thương mại Tự do năm 2019 (EVFTA), có hiệu lực vào tháng 8/2020, cách đây đúng 3 năm.

Hiệp định này thuộc thế hệ hiệp định thương mại mới do EU ký kết, nhằm mục đích mang lại lợi ích chung cho doanh nghiệp của cả hai bên. Sau khi Hiệp định này có hiệu lực, trao đổi hàng hóa song phương tiếp tục lớn mạnh.

Bà Brenda Candries, Đại diện của Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam. (Ảnh: TV)

Chỉ riêng trong năm 2022, tổng thương mại hàng hóa đã tăng lên 62,3 tỷ Euro. Việt Nam trở thành đối tác lớn thứ 16 toàn cầu của EU về tổng kim ngạch thương mại hàng hóa. Và theo số liệu thống kê của Việt Nam, EU là thị trường lớn thứ ba của hàng xuất khẩu, chiếm 12,6% tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia.

Điều quan trọng hơn là Hiệp định Tự do Thương mại bao gồm một chương dành riêng cho Thương mại và Phát triển bền vững (Chương 13), trong đó bao gồm các điều khoản đầy tham vọng, tương tự như những điều khoản của các hiệp định ký kết với các nước phát triển.

Bà Brenda Candries, Đại diện của Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam cho biết: Chương Thương mại và Phát triển bền vững bao gồm nhiều chủ đề như an toàn và sức khỏe nghề nghiệp, thanh tra lao động, điều kiện làm việc thỏa đáng và quy tắc ứng xử của doanh nghiệp có trách nhiệm.

Việc thực hiện đầy đủ Chương Thương mại và Phát triển bền vững sẽ dẫn đến việc tuân thủ các tiêu chuẩn lao động và làm việc quốc tế cũng như các cam kết môi trường mà Việt Nam đã tham gia.

“Việc đạt được các mục tiêu đề ra sẽ đóng góp tích cực vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động của nền kinh tế Việt Nam. Điều đó sẽ giúp tăng cường tính bền vững của các chuỗi cung ứng và sẽ giúp hội nhập tốt hơn với các chuỗi giá trị toàn cầu”, bà Brenda Candies nói.

Một trong những bước quan trọng đầu tiên là thiết lập Nhóm Tư vấn trong nước ở cả hai phía Việt Nam và EU. Mục đích của Nhóm Tư vấn trong nước là tư vấn cho việc thực hiện Chương Thương mại và Phát triển bền vững.

Chính vì vậy, tất cả Nhóm Cố vấn trong nước của EU đều có đại diện của khối tư nhân, các tổ chức lao động và các chủ thể phi nhà nước. Về phía Việt Nam, thành phần của Nhóm cố vấn ít đa dạng hơn và hạn chế hơn, tuy nhiên điều này có thể được cải thiện.

EU đề xuất đưa ra Bộ luật mới về Thẩm định tính bền vững của doanh nghiệp

Phát biểu khai mạc hội thảo “Hợp tác doanh nghiệp và tổ chức xã hội trong giảm thiểu carbon: xu hướng và cơ hội, bà Brenda Candies cho biết, Liên minh Châu Âu đang đề xuất đưa ra Bộ luật mới về Thẩm định tính bền vững của doanh nghiệp. Điều này có thể tạo ra áp lực đối với doanh nghiệ Việt Nam khi xuất khẩu hàng hóa sang EU.

Toàn cảnh Hội thảo. (Ảnh: TV)

Đề xuất mới về thẩm định tính bền vững của doanh nghiệp châu Âu được đưa ra hồi tháng 2/2022, sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh và bảo vệ quyền con người tại châu Âu và các khu vực khác.

Đề xuất này cũng sẽ giúp tăng cường tính minh bạch liên quan đến tác động xã hội và môi trường của các hoạt động doanh nghiệp thông qua việc hiện đại hóa các quy định về nghĩa vụ báo cáo của doanh nghiệp.

Đáng chú ý, đề xuất này quy định doanh nghiệp có trách nhiệm thẩm định để ngăn chặn, chấm dứt, giảm thiểu các tác động bất lợi đối với quyền con người, môi trường trong hoạt động của doanh nghiệp trong và ngoài châu Âu.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ không thuộc phạm vi điều chỉnh trực tiếp của dự thảo đề xuất này. Tuy nhiên, những doanh nghiệp này có thể bị ảnh hưởng bởi họ là một phần trong chuỗi giá trị của những doanh nghiệp lớn hơn.

Tương tự như vậy, các doanh nghiệp Việt Nam không hoạt động tại châu Âu vẫn có thể gián tiếp bị ảnh hưởng.

“Tôi nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp có hợp tác kinh doanh với EU bắt buộc phải tuân thủ các quy định này nếu họ muốn tiếp tục kinh doanh với EU. Các tác động đến thương mại và kinh doanh ở Việt Nam có thể sẽ ở mức đáng kể. Việt Nam là một đối tác xuất khẩu quan trọng của EU trong các ngành có nhiều rủi ro về tính bền vững”, bà Brenda Candries nhấn mạnh.

Những thách thức chính đặt ra cho doanh nghiệp Việt Nam, theo bà Brenda Candries là liên quan đến thiếu sót trong nhận thức và hiểu biết; thiếu minh bạch và thiếu khả năng truy xuất nguồn đối với các nhà cung ứng trực tiếp của doanh nghiệp.

Những thách thức này doanh nghiệp cần ghi nhớ và có các hành động đối phó thích hợp trong thời gian tới.

Trong khi đó, ông Trần Nhật Minh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Truyền thông phát triển (RED) cho biết, dự án “Win-Win for Vietnam” do Phái đoàn EU tại Việt Nam đồng tài trợ bắt đầu triển khai từ ngày 1/9/2020 đến 29/2/2024.

Mục tiêu dự án là tăng cường năng lực của các tổ chức xã hội và doanh nghiệp tại Việt Nam trong các hoạt động trách nhiệm xã hội (CSR) và hợp tác tạo giá trị chung (CSV) hướng tới phát triển bền vững.

Đồng thời, xây dựng một mô hình hợp tác hiệu quả giữa doanh nghiệp và các tổ chức xã hội tại Việt Nam. Nâng cao nhận thức của các bên liên quan đến phát triển bền vững và các mối quan hệ đối tác giữa nhiều bên. Hội thảo là hoạt động nằm trong khuôn khổ của dự án này.

Định Trần