Đưa cán bộ về địa phương: Giải pháp trung gian gỡ nút thắt về thủ tục

Các cán bộ tại Trung tâm phục vụ hành chính công của xã Nam An Phụ (Hải Phòng) tiếp nhận và giải quyết thủ tục cho người dân. Ảnh: Tiến Vĩnh/ TTXVN

Theo đánh giá của thành phố Hải Phòng, trong bối cảnh Hải Phòng tích cực triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hướng tới bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, các đợt công tác của công chức lãnh đạo Bộ Công Thương đã phát huy vai trò đồng hành, tháo gỡ vướng mắc từ cơ sở, đóng góp thiết thực vào sự vận hành ổn định và phát triển của ngành công thương tại địa phương trọng điểm công nghiệp, logistics và dịch vụ của cả nước.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Hoàng Minh Cường cho biết, từ đầu tháng 8/2025, Bộ Công Thương đã có nhiều hoạt động phối hợp sâu sát với thành phố Hải Phòng nhằm tháo gỡ khó khăn trong quá trình triển khai mô hình chính quyền hai cấp. Các buổi làm việc không chỉ thể hiện tinh thần cầu thị, sát thực tế của bộ, mà còn góp phần tháo gỡ những nút thắt trong phân cấp, phân quyền, xử lý các vấn đề pháp lý, tổ chức bộ máy và hướng dẫn thực thi chuyên môn tại cơ sở.

Bộ Công Thương đã tiến hành rà soát hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến ngành, ban hành hướng dẫn cụ thể với văn bản mới, tổ chức lớp tập huấn chuyên sâu, đồng thời xây dựng tiêu chuẩn vị trí việc làm phù hợp yêu cầu chuyên môn đặc thù tại địa phương. Đặc biệt, trước tình trạng hơn 200 thủ tục hành chính được phân cấp về cấp xã, nhiều thủ tục trong số đó thuộc các lĩnh vực chuyên sâu như năng lượng, thương mại điện tử, logistics, xăng dầu, LPG… công chức lãnh đạo Bộ Công Thương đã chủ động làm việc, hỗ trợ địa phương tháo gỡ khó khăn về biểu mẫu, quy trình tiếp nhận hồ sơ và cung cấp hướng dẫn nghiệp vụ sát với thực tiễn.

Một số vướng mắc cụ thể cũng được Bộ tiếp nhận và phối hợp xử lý như khó khăn trong quản lý cụm công nghiệp do chồng chéo quy định giữa các nghị định; bất cập trong chuyển giao hạ tầng cụm công nghiệp; vấn đề thẩm quyền thanh tra, kiểm tra tại cấp xã và thiếu quy định cụ thể trong lĩnh vực bán lẻ rượu, đăng ký dấu nghiệp vụ giám định, điều kiện đầu tư xăng dầu…

Với hơn 42 tỷ USD vốn FDI, Hải Phòng hiện là trung tâm công nghiệp, thương mại và logistics trọng điểm của cả nước, đồng thời tiên phong triển khai các lĩnh vực mới như năng lượng tái tạo, công nghiệp xanh, đô thị thông minh và thương mại điện tử. Do đó, việc vận hành thông suốt bộ máy quản lý ngành công thương theo mô hình chính quyền hai cấp có ý nghĩa then chốt. Các đợt công tác của bộ, hay cử công chức lãnh đạo Bộ về địa phương không chỉ giúp phản ánh trung thực thông tin từ cơ sở, góp phần xây dựng chính sách bám sát thực tiễn, mà còn hỗ trợ nâng cao năng lực điều hành, tăng cường tính chủ động của chính quyền địa phương.

Tại phường Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng, một địa phương mới thành lập sau sáp nhập, có quy mô dân số lớn và đóng vai trò trung tâm hành chính, công nghiệp việc xây dựng bộ máy và vận hành lĩnh vực công thương gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, cơ sở này đã nhận được sự hỗ trợ tích cực từ Bộ Công Thương và Sở Công Thương Hải Phòng.

Ông Nguyễn Văn Viển, Chủ tịch UBND phường Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng chia sẻ, nhờ sự hỗ trợ kịp thời và sát sao từ Bộ Công Thương, việc cử công chức lãnh đạo Bộ về cơ sở, cũng như từ Sở Công Thương Hải Phòng, nhiều khó khăn, vướng mắc trong quản lý lĩnh vực công thương tại địa phương, nhất là năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ đã được tháo gỡ. Sự đồng hành hiệu quả này góp phần nâng cao chất lượng quản lý nhà nước trong điều kiện bộ máy mới.

"Đáng chú ý, với các lĩnh vực mang tính đặc thù như quản lý chợ, rượu, thuốc lá, khí hóa lỏng (LPG)…, cán bộ cơ sở đã được tập huấn, hướng dẫn kịp thời để tháo gỡ vướng mắc, từ đó từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay", ông Nguyễn Văn Viển cho biết thêm.

Tương tự, theo đánh giá của tỉnh Cao Bằng, việc Bộ Công Thương cũng như một số bộ, ngành quyết định tăng cường công chức lãnh đạo về cơ sở hết sức kịp thời, “vừa đúng, vừa trúng” tính cả thời điểm và thực tế đặt ra. Quyết sách này thể hiện trách nhiệm của các bộ, ngành trong việc hỗ trợ địa phương.

Trung tâm phục vụ hành chính công xã Đông Khê, tỉnh Cao Bằng. Ảnh: Chu Hiệu/ TTXVN

Chủ trương của Bộ Công Thương cử 34 công chức lãnh đạo về cơ sở là thể hiện sự chủ động, trách nhiệm hỗ trợ địa phương trong bối cảnh chưa có tiền lệ, địa phương nhiều lúng túng, nhiều thủ tục chưa tiếp cận bao giờ rất cần sự đồng hành hỗ trợ…Đơn cử, báo cáo tổng hợp kết quả giải quyết khó khăn, vướng mắc của tỉnh Cao Bằng trong việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp được công chức lãnh đạo tăng cường của Bộ Công Thương gửi báo cáo vừa qua cho thấy nhiều việc cần hướng dẫn, xử lý ở đia phương. Điều này thể hiện sự nỗ lực, tận tâm của công chức lãnh đạo được tăng cường cơ sở dù chỉ mới triển khai thời gian ngắn…

Báo cáo ghi rõ các phần việc về giải quyết kiến nghị của địa phương, kế hoạch triển khai tiếp theo… Phần phụ lục báo cáo ghi rõ các mục gắn với khó khăn, vướng mắc; kiến nghị, đề xuất của địa phương và giải đáp của Bộ Công Thương. Theo đó, tại Cao Bằng có 15 nội dung gắn với lĩnh vực công nghiệp, thương mại được chỉ ra như lĩnh vực hóa chất với nội dung về cấp, cấp lại, cấp điều chỉnh, gia hạn, thu hồi giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu hóa chất; hay lĩnh vực công nghiệp tiểu thủ công nghiệp với kiến nghị về đề nghị bổ sung chế tài xử lý vi phạm hành chính đối với những đơn vị không báo cáo đầy đủ...

Rất nhiều lĩnh vực như xăng dầu, quản lý thị trường, xuất khẩu, thương nhân nước ngoài, năng lượng, khuyến công đều có những thắc mắc, đề xuất kiến nghị. Với tất cả những đề xuất kiến nghị từ địa phương, ở cột giải đáp của Bộ Công Thương đều có các thông tin liên quan, giải đáp hoặc hướng dẫn cụ thể.

Sau 2 tuần triển khai, đánh giá của Sở Công Thương tỉnh Cao Bằng về chương trình làm việc của đoàn công tác và công chức lãnh đạo tăng cường cơ sở của Bộ Công Thương đã tạo hiệu quả tích cực, thiết thực. Thay vì trao đổi qua văn bản, việc tổ chức đoàn công tác làm việc trực tiếp và công chức lãnh đạo tăng cường đã giúp các vấn đề được làm rõ nhanh chóng, thể hiện sự tương tác hai chiều hiệu quả.

Không dừng lại ở đó, phản hồi từ phía doanh nghiệp trước việc Bộ Công Thương cử 34 công chức lãnh đạo cấp cục, vụ trực tiếp về địa phương hỗ trợ triển khai chính quyền hai cấp được đánh giá là bước đi quyết liệt, đúng thời điểm.

Nhận định từ quá trình vào cuộc của công chức lãnh đạo Bộ Công Thương, đại diện Công ty TNHH May mặc Dony chia sẻ, có được những người có năng lực, kinh nghiệm về triển khai, mọi thứ đỡ rối hơn rất nhiều. Thông tư, quy định thay đổi liên tục nếu chỉ dựa vào địa phương sẽ khó bắt kịp. Do đó, có công chức lãnh đạo từ Bộ Công Thương hỗ trợ, thủ tục chạy nhanh hơn, doanh nghiệp đỡ chờ đợi.

Trung tâm hành chính công của phường Dĩ An phục vụ người dân trong sáng 1/7 (ở Đường số 10, phường Dĩ An, TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Huyền Trang/TTXVN.

Theo Hiệp hội Dệt may thời trang TP Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương tích cực hỗ trợ, tăng cường lực lượng để cùng giải quyết là một điều rất đáng ghi nhận. Doanh nghiệp cảm thấy có sự đồng hành, đặc biệt trong giai đoạn đầu còn nhiều lúng túng.

Những nhận định này cho thấy điều doanh nghiệp cần nhất ở thời điểm hiện tại là sự hiện diện cụ thể, kịp thời để tháo gỡ ngay những điểm nghẽn. Bởi lẽ, trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, mỗi ngày chậm trễ trong thủ tục hành chính đều có thể kéo theo chi phí phát sinh, mất cơ hội đơn hàng.

Đặc biệt, đối với những thủ tục quan trọng như cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), nếu bị chậm, cả lô hàng có thể không kịp tiến độ giao, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của doanh nghiệp với nhà mua hàng. Vì thế, sự hiện diện của cán bộ từ Bộ Công Thương được doanh nghiệp xem như một bảo đảm giúp thủ tục hành chính không làm chậm nhịp sản xuất.

Uyên Hương (TTXVN)