Du lịch buôn làng Ê Đê trên hành trình hội nhập quốc tế
Du lịch cộng đồng đang trở thành hướng đi bền vững của tỉnh Đắk Lắk trong quá trình hội nhập quốc tế. Ở các buôn làng, những giá trị văn hóa truyền thống không chỉ được gìn giữ, mà còn được chuyển hóa thành các trải nghiệm du lịch chân thật, hấp dẫn du khách quốc tế.
Trải nghiệm "siêu xe" từ buôn lên rẫy
Trong tiết trời nắng dịu đầu mùa khô Tây Nguyên, chiếc xe công nông lắc lư băng qua con đường đất đỏ bazan từ buôn làng lên rẫy. Tiếng máy nổ “lạch bạch” quen tai, hòa cùng tiếng vui cười rộn rã của đoàn du khách nước ngoài. Đôi khi xe chạy vào đoạn đường gồ ghề, thùng xe lại rung lên khiến ai nấy càng thêm thích thú.

Chiếc "siêu xe" độc đáo gắn bó với bà con buôn làng Ê Đê
Khi các hướng dẫn viên người Ê Đê giới thiệu vui rằng chiếc công nông - phương tiện gắn bó với bà con buôn làng Ê Đê mỗi khi lên rẫy được ví von là chiếc xe "mui trần" Ê Đê, những vị khách nước ngoài lại hưởng ứng với tiếng cười nói rộn rã.
Ông Mercler Olivier - du khách Pháp chia sẻ, được cùng bà con lên rẫy, thấy cách người dân lao động, sinh hoạt hằng ngày là trải nghiệm khó quên trong hành trình đến Việt Nam: “Thật tuyệt vời! Chúng tôi được trải nghiệm, hiểu biết thêm về văn hóa, ẩm thực, cuộc sống hàng ngày của người dân nơi đây”.

Ngồi xe công nông lên rẫy là một trải nghiệm thú vị với nhiều du khách nước ngoài khi đến buôn làng ở Đắk Lắk.
Sống cùng buôn làng, hiểu thêm văn hóa Ê Đê
Đến với các buôn làng Ê Đê ở Đắk Lắk, du khách quốc tế không chỉ tham quan, chụp ảnh, mà để trải nghiệm trọn vẹn nhịp sống của người dân bản địa.
Bà Mercler Claire - du khách Pháp, bày tỏ sự ấn tượng đặc biệt với vai trò của phụ nữ Ê Đê trong đời sống buôn làng. Bà nhận thấy sự mạnh mẽ của người phụ nữ Ê Đê - họ không chỉ tham gia lao động sản xuất, mà còn là người làm chủ gia đình, quyết định và sắp xếp hầu hết mọi công việc lớn nhỏ. Theo bà Claire, đó là một nét văn hóa rất khác biệt so với nhiều nơi trên thế giới mà bà từng đặt chân đến.
“Người phụ nữ trong văn hóa Ê Đê có vai trò quan trọng. Điều này rất khác biệt, không có nhiều nền văn hóa mà người phụ nữ lại quan trọng như vậy. Tôi nghĩ đó là một vị trí tốt cho người phụ nữ” - bà Claire cho biết.

Hình ảnh người phụ nữ Ê Đê vừa địu con lao động, vừa trò chuyện thân thiện để lại nhiều xúc cảm cho du khách nước ngoài.
Đến với Đắk Lắk, những trải nghiệm tưởng chừng giản dị lại mở ra cho du khách quốc tế một cách nhìn khác về đời sống văn hóa của các dân tộc Việt Nam – nơi sự gắn kết cộng đồng, vai trò của gia đình và mối quan hệ hài hòa với thiên nhiên vẫn được gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Chủ động kết nối, hướng tới hội nhập
Anh Y Tiên Niê Kđăm - hướng dẫn viên du lịch người Ê Đê đã nhiều năm đưa khách quốc tế đi trải nghiệm tại các buôn làng ở Đắk Lắk. Với anh, mỗi chuyến đi không chỉ là một tour du lịch, mà là một hành trình kết nối, giúp du khách hiểu văn hóa buôn làng, còn bà con thì tự tin với đời sống thường ngày của mình.
Anh Y Tiên cho biết, du lịch dần trở thành một phần tự nhiên của cuộc sống, vừa tạo thêm sinh kế, vừa quảng bá văn hóa truyền thống một cách chân thật: “Khách du lịch nước ngoài đến trải nghiệm cuộc sống buôn làng, bà con mình rất hào hứng, rất hãnh diện và đón tiếp bằng tất cả sự chân thành và càng ngày càng tự tin hơn”.

Không gian nhà sàn, vai trò của gia đình và cộng đồng… được gìn giữ chuyển hóa thành những trải nghiệm chân thật, gần gũi.
Gia đình chị H’Đor Ênuôl (buôn Chuah, xã Krông Ana, Đắk Lắk) nay đã quen với việc đón du khách nước ngoài trong căn nhà sàn cổ, bốn thế hệ cùng chung sống. Cuộc sống khi có sự xuất hiện của du khách vẫn rất tự nhiên. Chị H'Đor vẫn dệt thổ cẩm, vẫn địu con nhỏ theo các đoàn khách lên rẫy cùng chồng trên chiếc xe công nông quen thuộc.
Qua những lần đón khách, chị H’Đor nhận ra rằng du khách nước ngoài đến chủ yếu là để trải nghiệm thật, nên chỉ cần sống thật và làm thật. Chị H’Đor Ênuôl chia sẻ: “Ban đầu mình nghĩ đón khách nước ngoài sẽ khó, nhưng qua vài lần thì mình thấy đơn giản thôi, cứ sống thật, làm thật để du khách trải nghiệm chân thật đời sống và sản xuất của mình”.

Chị H'Đor Ênuôl địu con nhỏ lên rẫy.
Du lịch cộng đồng ở các buôn làng Đắk Lắk đang hướng tới tính chuyên nghiệp và xây dựng các chuỗi liên kết bền vững. Tại Buôn Tuôr (xã Hòa Phú), vợ chồng chị H’Belly Êban đã dựng nhà sàn truyền thống vừa để sinh hoạt, vừa làm homestay đón khách. Để giao tiếp hiệu quả với du khách quốc tế, chị chủ động học tiếng Anh, tiếng Pháp.
Theo chị H’Belly, du lịch cộng đồng là cả buôn cùng làm, cùng chia sẻ và cùng hưởng lợi. Du lịch cộng đồng hướng tới hội nhập quốc tế, sẽ giúp bà con giữ gìn tốt hơn bản sắc, những giá trị tốt đẹp của dân tộc mình.
“Làm du lịch cộng đồng thì buôn làng phải kết nối tốt hơn, làm chuyên nghiệp hơn. Nhưng quan trọng nhất vẫn là mỗi gia đình, mỗi buôn làng phải gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống. Bởi du khách đến không chỉ để ăn ở, mà để trải nghiệm văn hóa và nghe những câu chuyện của buôn làng”, chị H’Belly nói.

Trên rẫy cà phê sẽ có các nguyên liệu cần thiết để chế biến các món ăn dân dã Tây Nguyên.
Ông Đỗ Xuân Hiếu - Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Phú cho biết trên địa bàn xã hiện có 6 buôn đồng bào Ê Đê sinh sống, vẫn gìn giữ được nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc. Theo ông Hiếu, đây không chỉ là tài sản văn hóa quý giá, mà còn là nguồn lực quan trọng để phát triển du lịch cộng đồng: “Chúng tôi xác định du lịch cộng đồng không chỉ là câu chuyện kinh tế, mà còn là giải pháp để gìn giữ không gian văn hóa Ê Đê trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng”.
Từ thực tiễn ở cơ sở, du lịch cộng đồng ở Đắk Lắk đang dần được định hướng bài bản hơn ở tầm quản lý ngành. Ông Trần Hồng Tiến - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk cho biết du lịch cộng đồng là hướng đi phù hợp, vừa mở ra hướng phát triển kinh tế mới, vừa góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa và khẳng định vai trò chủ thể của người dân, cộng đồng trong tiến trình hội nhập.
“Chúng tôi sẽ tận dụng các không gian di sản, cùng với sự đầu tư của Nhà nước và các chương trình mục tiêu quốc gia, để hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số phát huy, gìn giữ các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch cộng đồng”, ông Trần Hồng Tiến cho biết thêm.

Du lịch cộng đồng không chỉ là câu chuyện kinh tế, mà còn là giải pháp để gìn giữ không gian văn hóa Ê Đê trong tiến trình hội nhập.
Từ chuyến xe công nông lên rẫy, từ bữa cơm lá mì – cà đắng, đến những câu chuyện bên khung dệt, bên hiên nhà sàn, những đêm trải nghiệm tiếng cồng chiêng, du lịch cộng đồng ở Đắk Lắk đang mở ra một hướng hội nhập rất riêng. Ở đó, người Ê Đê không hòa tan mình vào dòng chảy toàn cầu, mà mang theo bản sắc, niềm tự hào và lối sống của mình để kết nối với bạn bè quốc tế. Và chính từ những điều giản dị và chân thật ấy, hình ảnh Đắk Lắk – Tây Nguyên đang từng bước đến gần hơn với thế giới, bằng một cách bền vững và đầy bản sắc.
Chiếc "siêu xe" mộc mạc gắn bó với bà con buôn làng mỗi khi lên rẫy, nay cũng là trải nghiệm độc đáo cho khách du lịch.













