Đội ngũ luật sư Chính phủ Canada: Bảo đảm quản lý các vấn đề công phải tuân thủ luật pháp Kỳ 2: Đôi nét về 'công ty luật' lâu đời nhất và lớn nhất Canada

Các luật sư ở Canada. (Ảnh minh họa: montreallawyers.com).

Bộ Tư pháp Canada (DOJ) được thành lập vào năm 1868, khi Đạo luật Bộ Tư pháp được thông qua. Nhiệm vụ của DOJ là hỗ trợ Bộ trưởng Tư pháp trong việc bảo đảm rằng Canada là một xã hội công bằng và tuân thủ pháp luật với hệ thống tư pháp dễ tiếp cận, hiệu quả và công bằng; thúc đẩy sự tôn trọng các quyền và tự do, luật pháp và Hiến pháp và đặc biệt là cung cấp các dịch vụ pháp lý, tư vấn chất lượng cao cho Chính phủ và các sở, ban, ngành và cơ quan.

Bộ Tư pháp hoạt động như: Một bộ phận chính sách có trách nhiệm rộng lớn trong việc giám sát mọi vấn đề liên quan đến việc quản lý tư pháp thuộc phạm vi liên bang - với tư cách này, Bộ giúp bảo đảm một hệ thống tư pháp công bằng, phù hợp và dễ tiếp cận cho tất cả người dân Canada; Một cơ quan Trung ương chịu trách nhiệm hỗ trợ Bộ trưởng trong việc tư vấn cho Nội các về mọi vấn đề pháp lý; Một nhà cung cấp nhiều dịch vụ tư vấn pháp lý, tố tụng và lập pháp cho các Bộ, cơ quan Chính phủ.

Trách nhiệm của DOJ phản ánh vai trò kép của Bộ trưởng Tư pháp, cũng là Tổng Chưởng lý Canada. Nhìn chung, Bộ trưởng chịu trách nhiệm quản lý công lý, bao gồm chính sách trong các lĩnh vực như luật hình sự, luật gia đình, luật nhân quyền và công lý cho người bản địa. Còn Tổng Chưởng lý là viên chức luật chịu trách nhiệm tiến hành mọi vụ kiện tụng cho chính quyền liên bang.

Với tư cách là cố vấn pháp lý của Chính phủ, DOJ giúp xây dựng, cải cách và giải thích luật; đóng vai trò quan trọng trong cải cách luật hình sự và xây dựng chính sách của chính quyền liên bang. Đồng thời, đóng vai trò tích cực trong việc xây dựng luật an toàn và an ninh công cộng, chẳng hạn như Đạo luật chống khủng bố. DOJ cũng làm việc với các tỉnh và vùng lãnh thổ về các sáng kiến công lý gia đình lấy trẻ em làm trung tâm.

Đội ngũ luật sư DOJ cũng hỗ trợ Tổng Chưởng lý trong việc tiến hành nhiều vụ kiện tụng khác nhau. Đội ngũ luật sư Chính phủ này bảo vệ chính quyền và cung cấp dịch vụ pháp lý thay mặt cho các Bộ và cơ quan liên bang khác. Một phần đáng kể các vụ kiện tụng được họ thực hiện trong các lĩnh vực phức tạp như thuế, nhập cư và luật cho người bản địa.

Thực thi pháp luật liên bang ở Canada rất đa dạng. Luật sư có thể được yêu cầu giúp xây dựng chính sách, soạn thảo luật và quy định, soạn thảo hợp đồng, tiến hành một vụ án hình sự với tư cách là công tố viên của Hoàng gia, bào chữa hoặc khởi kiện dân sự, can thiệp trước Tòa án Tối cao Canada hoặc ra hầu tòa trước một Ủy ban của Quốc hội hoặc Ủy ban điều tra.

Luật sư khu vực công liên bang tại Canada phải đối mặt với nhiều thách thức. Một luật sư hành nghề liên bang đảm nhiệm hai vai trò, vừa là công chức, vừa là luật sư. Điều này có thể dẫn đến các lợi ích cạnh tranh. Thực thi pháp luật liên bang liên quan đến một số lĩnh vực luật cụ thể, do các vấn đề liên quan đến lợi ích của liên bang. Luật bản địa và luật hàng hải là hai ví dụ điển hình. Ngoài ra, luật hành chính và luật hiến pháp là nền tảng của cơ quan hành pháp liên bang. Luật sư liên bang thường đánh giá việc hành nghề luật công thú vị và bổ ích, với các lĩnh vực chuyên môn rộng hơn, ít thách thức phát triển kinh doanh hơn và ít áp lực thanh toán hơn so với hành nghề luật sư tư thông thường.

Khi tham gia tố tụng, luật sư công có nhiều khả năng hành nghề tại Tòa án Liên bang, Tòa án Thuế hoặc Tòa án tối cao Canada. Do đó, các thành viên khác trong ngành luật và công chúng có xu hướng yêu cầu luật sư khu vực công phải có tiêu chuẩn cao hơn vì họ là công chức.

Cũng tại Canada, Hiến pháp bảo đảm quyền được xét xử công bằng. Bởi vậy, Chính phủ đã tạo ra một hệ thống cung cấp biện hộ hình sự cho người nghèo để bảo đảm quyền hiến định này. Canada có hệ thống liên bang và cơ chế hỗ trợ pháp lý khác nhau tùy theo khu vực pháp lý, với sự kết hợp giữa các luật sư tư nhân do Nhà nước tài trợ và các văn phòng luật sư công. Hầu hết các văn phòng luật sư do chính quyền tỉnh và lãnh thổ điều hành thay vì chính quyền liên bang.

Luật sư bào chữa công sẽ vào cuộc để thực hiện nhiệm vụ cung cấp hỗ trợ pháp lý cho những người không thể có được đại diện pháp lý riêng (luật sư tư). Những chuyên gia tận tụy này bảo đảm rằng tất cả bị cáo, bất kể tình trạng tài chính của họ, đều có thể tiếp cận với cố vấn pháp lý. Mặc dù luật sư bào chữa công luôn cam kết vì lợi ích tốt nhất của khách hàng, nhưng họ thường xử lý khối lượng công việc lớn nên dành thời gian, nguồn lực có thể hạn chế đối với từng vụ án.

Hà Uyên