Đổi mới tư duy, chìa khóa mở sức bật mới cho nông thôn Vĩnh Long
Phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững tại Vĩnh Long những năm qua đã lan tỏa mạnh mẽ, trở thành động lực thúc đẩy nông dân đổi mới tư duy.
Nông dân xã Tân Xuân, tỉnh Vĩnh Long thăm ruộng. Ảnh: Lê Thúy Hằng - TTXVN
Phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi tại tỉnh Vĩnh Long đang tạo sức bật mới cho khu vực nông thôn. Nhiều nông dân đã chủ động thay đổi cách nghĩ, cách làm, khai thác hiệu quả lợi thế địa phương để đầu tư phát triển sản xuất. Từ đây, nhiều mô hình kinh tế mang lại thu nhập cao đã hình thành, xuất hiện những nông dân tiêu biểu trở thành lực lượng nòng cốt, dẫn dắt và lan tỏa tinh thần vượt khó, sáng tạo; góp phần nâng cao đời sống người dân, thúc đẩy xây dựng nông thôn mới theo hướng bền vững.
Mở hướng làm ăn hiệu quả
Phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững tại Vĩnh Long những năm qua đã lan tỏa mạnh mẽ, trở thành động lực thúc đẩy nông dân đổi mới tư duy, nâng cao tinh thần tự chủ trong lao động, sản xuất. Giai đoạn 2023 - 2025, toàn tỉnh có hơn 171.400 lượt hộ đạt danh hiệu sản xuất kinh doanh giỏi, hình thành nhiều mô hình hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nâng cao thu nhập cho nông dân. Phong trào cũng khuyến khích nông dân chuyển đổi gần 3.500ha đất kém hiệu quả sang trồng màu, cây ăn trái, lúa hữu cơ kết hợp nuôi tôm càng xanh, mang lại giá trị kinh tế bền vững. Nhiều nông dân, câu lạc bộ, tổ hợp tác trở thành “đầu tàu” kinh tế, dẫn dắt hội viên cùng phát triển.
Một điển hình tiêu biểu là ông Huỳnh Văn Cập (xã Đông Thành) - người nhiều lần đạt danh hiệu nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi cấp tỉnh, cấp Trung ương và Nông dân Việt Nam xuất sắc. Từ khát vọng tạo ra giống cây đặc sản có giá trị cao, ông dành nhiều năm nghiên cứu và phát triển thành công giống cây thanh trà ngọt Năm Cập phù hợp thổ nhưỡng địa phương, được đăng ký độc quyền thương hiệu và đạt chứng nhận OCOP 4 sao. Ông còn chủ động học tập kinh nghiệm ở nước ngoài để làm chủ kỹ thuật xử lý ra trái nghịch vụ, giúp sản phẩm ổn định sản lượng và giá bán. Giai đoạn 2021 - 2024, mô hình thanh trà kết hợp ươm giống mang lại doanh thu 9,5 tỷ đồng, riêng thanh trà ngọt đạt 8,6 tỷ đồng. Từ diện tích canh tác phân tán, ông xây dựng mô hình sản xuất bài bản và hình thành hợp tác xã với hơn 10ha.
Ông Cập chia sẻ: “Tôi áp dụng nhiều giải pháp kỹ thuật như xây hồ ngâm phân, lắp hệ thống tưới phun. Nhờ đó, chi phí giảm và năng suất ổn định hơn. Tôi cũng chú trọng xây dựng thương hiệu, quảng bá trên mạng xã hội và quản lý bán hàng bằng công nghệ số. Thực tế cho thấy, khi nông dân mạnh dạn đổi mới tư duy, nắm bắt khoa học kỹ thuật và liên kết hỗ trợ nhau thì việc phát triển kinh tế sẽ thuận lợi hơn. Tôi mong các cấp, ngành tiếp tục hỗ trợ nhân rộng các mô hình hiệu quả, tạo điều kiện để nhiều nông dân vươn lên phát triển bền vững”.
Với định hướng đổi mới, phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi tại Vĩnh Long đã thúc đẩy hình thành các chi, tổ Hội Nông dân nghề nghiệp gắn với mô hình sản xuất - chế biến - bảo quản - tiêu thụ nông sản theo hướng công nghệ cao, hữu cơ, xanh và tuần hoàn; đồng thời hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chủ lực. Toàn tỉnh đã triển khai 19 mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Nhiều mô hình mang lại hiệu quả rõ nét như: bưởi da xanh, sầu riêng VietGAP, dừa hữu cơ, tôm công nghệ cao, chanh không hạt GlobalGAP gắn với doanh nghiệp bao tiêu… góp phần nâng cao giá trị nông sản và tăng thu nhập cho nông dân.
Mô hình trồng xoài vùng ven biển tại tỉnh Vĩnh Long mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ảnh:Lê Thúy Hằng - TTXVN
Theo ông Phan Tấn Đạt, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Xuân, mô hình cánh đồng “thông minh” với sự hỗ trợ của khoa học công nghệ đã góp phần thay đổi tư duy và phương thức sản xuất của nông dân. Từ năm 2022, địa phương xây dựng vùng sản xuất lúa thông minh với diện tích 40ha với 62 hộ tham gia. Từ nguồn kinh phí chuyển đổi số, xã đã lắp đặt hệ thống cảnh báo sâu rầy thông minh để giám sát côn trùng, thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa… Dữ liệu được truyền trực tiếp về điện thoại giúp nông dân chủ động canh tác. Bên cạnh đó, việc vận hành hệ thống cảnh báo xâm nhập mặn thông minh đã hỗ trợ người dân ứng phó biến đổi khí hậu và giảm rủi ro sản xuất. Những ứng dụng này giúp thay đổi tập quán canh tác truyền thống, tạo bước chuyển mạnh trong chuyển đổi số nông nghiệp. Sau triển khai, năng suất đạt 5 - 6 tấn/ha/vụ và địa phương đang hoàn thiện các tiêu chí VietGAP để nhân rộng mô hình.
Trong nuôi trồng thủy sản, công nghệ cao cũng tạo bước đột phá. Từ năm 2015, ông Lê Văn Sấm (xã Thạnh Hải) chuyển từ nuôi tôm truyền thống sang nuôi tôm công nghệ cao. Từ 7ha ban đầu, trang trại đã mở rộng lên 50ha với hệ thống nhà lưới, ao lót bạt, máy tạo oxy và cho ăn tự động. Trang trại đang liên kết doanh nghiệp để hoàn thiện tiêu chuẩn ASC - một trong những tiêu chuẩn khắt khe nhất, giúp giá bán tôm cao hơn khoảng 5.000 đồng/kg. Mỗi năm, mô hình mang lại lợi nhuận hơn 30 tỷ đồng, trở thành điển hình nổi bật về ứng dụng công nghệ cao, góp phần quan trọng vào phát triển nông nghiệp bền vững của tỉnh.
Tiếp sức nông dân, hướng đến phát triển bền vững
Phát huy vai trò tập hợp và dẫn dắt nông dân, thời gian qua, các cấp Hội Nông dân tỉnh Vĩnh Long đã khơi dậy tinh thần dám nghĩ, dám làm, đổi mới tư duy và mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Hội đẩy mạnh xây dựng các mô hình ứng dụng khoa học, công nghệ theo chuỗi giá trị, hỗ trợ đưa sản phẩm chủ lực lên sàn thương mại điện tử, kết nối doanh nghiệp tiêu thụ nông sản; đồng thời phối hợp triển khai Chương trình OCOP, vận động nông dân sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn…
Đáng chú ý, Quỹ Hỗ trợ nông dân đã trở thành “đòn bẩy” quan trọng. Trong 2 năm qua (2023 - 2025), nguồn quỹ tăng thêm 25,1 tỷ đồng, nâng tổng vốn lên 145,6 tỷ đồng; đang đầu tư cho 474 dự án với 4.904 hộ vay. Hội đã phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội triển khai ủy thác cho vay tổng dư nợ 4.600 tỷ đồng, phục vụ 112.637 hộ dân. Nhờ sự hỗ trợ về vốn, kỹ thuật và liên kết sản xuất, phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi tiếp tục lan tỏa, hình thành nhiều mô hình hiệu quả, giúp nông dân vươn lên và đóng góp tích cực vào phát triển nông nghiệp nông thôn của địa phương.
Tại xã Phước Mỹ Trung, Quỹ Hỗ trợ nông dân đang triển khai 8 dự án với tổng vốn 1,8 tỷ đồng; hỗ trợ 62 lượt hộ vay phát triển cây giống, hoa kiểng và chăn nuôi an toàn sinh học. Từ nguồn vốn này, nhiều mô hình kinh tế mới được hình thành, tạo thu nhập ổn định và thay đổi tư duy sản xuất theo hướng liên kết, bền vững. Bà Hồ Thị Hiếu Thuận, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phước Mỹ Trung cho biết, Quỹ Hỗ trợ nông dân không chỉ là nguồn vốn mà là “đòn bẩy”, tiền đề để nông dân tiếp cận kỹ thuật, liên kết thị trường và sản xuất theo hướng chuyên nghiệp. Thời gian tới, Hội tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý Quỹ, gắn giải ngân với tập huấn kỹ thuật; đồng thời hỗ trợ hoàn thiện pháp lý, mã vùng, truy xuất nguồn gốc và kết nối thị trường. Hội nâng cao trách nhiệm cán bộ và chi hội trưởng, hướng tới xây dựng Quỹ Hỗ trợ nông dân trở thành điểm tựa bền vững cho nông dân phát triển kinh tế bền vững.
Mô hình nuôi dê ở phường Cái Vồn, tỉnh Vĩnh Long, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: Lê Thúy Hằng - TTXVN
Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Vĩnh Long Lê Thanh Hiền thông tin, thời gian tới, Hội tiếp tục thúc đẩy kinh tế tập thể, cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tăng trưởng xanh và thích ứng biến đổi khí hậu. Các phong trào nông dân, đặc biệt phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi và phong trào phát triển kinh tế tập thể sẽ được đổi mới, gắn với khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và sản xuất theo chuỗi giá trị.
Hội tiếp tục vận động hội viên tham gia các Chương trình mục tiêu quốc gia, xây dựng nông thôn mới, khuyến khích hiến đất, đóng góp ngày công và nguồn lực xây dựng hạ tầng. Trong hỗ trợ phát triển sản xuất, Hội đồng hành cùng nông dân xây dựng, nhân rộng mô hình kinh tế hộ, kinh tế trang trại, thúc đẩy hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Hội tiếp tục hỗ trợ nông dân tham gia các đề án lớn như: Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp Đồng bằng sông Cửu Long và phát triển dừa hữu cơ gắn mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu, khuyến khích gắn nông nghiệp với chế biến, dịch vụ và du lịch trải nghiệm.
Ông Lê Thanh Hiền nhấn mạnh, Hội Nông dân các cấp tăng cường tư vấn, kết nối thị trường, xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu, hỗ trợ nông dân tham gia sàn thương mại điện tử. Hội đổi mới và nâng cao hiệu quả Quỹ Hỗ trợ nông dân, phổ biến kiến thức an toàn thực phẩm, phát huy vai trò cầu nối “bốn nhà” trong phát triển nông nghiệp bền vững. Với việc triển khai hiệu quả các chương trình và nguồn lực hỗ trợ, Hội Nông dân các cấp tiếp tục khẳng định vai trò then chốt, là nền tảng giúp nông dân tiếp cận chính sách, nâng cao năng lực sản xuất và phát triển kinh tế theo hướng ổn định, bền vững và lâu dài.
