Đánh sập đường dây cho vay nặng lãi xuyên quốc gia

Nhập cảnh vào Việt Nam để hoạt động “tín dụng đen”

Thực hiện cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm hoạt động “tín dụng đen”, qua công tác quản lý địa bàn, quản lý đối tượng, Cục Cảnh sát hình sự phát hiện nhóm đối tượng người nước ngoài câu kết với các đối tượng người Việt Nam thành lập các doanh nghiệp núp bóng, sử dụng công nghệ cao để hoạt động “tín dụng đen” với quy mô lớn.

Hệ thống cho vay nặng lãi hoạt động xuyên quốc gia do đối tượng người nước ngoài điều hành mở đường dây về Việt Nam. Ngoài các khoản góp vốn của các đối tượng trong nước còn nguồn tiền do đối tượng đưa từ nước ngoài về và tiền vay từ các tổ chức nước ngoài... Xét tính chất nghiêm trọng, phức tạp của băng nhóm tội phạm, Cục Cảnh sát hình sự đã chỉ đạo Phòng Trọng án xác lập chuyên án và áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh.

Phòng Trọng án, Cục Cảnh sát Hình sự đấu tranh triệt phá đường dây hoạt động “tín dụng đen” do đối tượng Katerynchyk Roman cầm đầu.

Thượng tá Lê Vĩnh Tùng, Phó trưởng Phòng Trọng án được cử phối hợp với các đơn vị chức năng tiến hành điều tra, làm rõ. Tuy nhiên, thời điểm vừa phá án, trinh sát gặp nhiều khó khăn do hầu hết các thao tác của đối tượng được thực hiện tự động qua hệ thống CRM do các đối tượng lập trình sẵn, kể cả việc thẩm định, xét duyệt vay... nên khó xác định công ty ở đâu, do ai quản lý. Ngoài ra, các đối tượng thay đổi, thành lập nhiều công ty khác nhau, chia thành nhiều bộ phận theo các công đoạn để che giấu hoạt động phạm tội; sử dụng thủ đoạn thu các khoản phí thay cho lãi thực tế người vay phải trả với mức lãi suất quy đổi rất cao lên đến hàng nghìn phần trăm một năm. Đáng chú ý, khác với tội phạm truyền thống các đối tượng chủ yếu có nhiều tiền án, tiền sự... nhưng một số đối tượng trong đường dây này là những người có trình độ đại học, còn có đối tượng là giảng viên đại học... nên khi cơ quan chức năng kiểm tra hành chính thông thường sẽ khó phát hiện, xử lý.

Sau nhiều ngày điều tra, bằng các biện pháp nghiệp vụ, ban chuyên án đã lần tìm ra nhiều “nút thắt” quan trọng của vụ án. Ngày 21/3, sau khi xác định 2 đối tượng người nước ngoài trực tiếp tham gia quản trị, điều hành băng nhóm trên đã nhập cảnh Việt Nam, Cục Cảnh sát hình sự chủ trì, phối hợp với các cục nghiệp vụ của Bộ Công an, Công an TP Hồ Chí Minh, Công an tỉnh Khánh Hòa đồng loạt khám xét, kiểm tra 4 công ty có trụ sở tại TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh gồm: Công ty TNHH thương mại - dịch vụ IXORA, địa chỉ 20 Nguyễn Đăng Giai, phường Thảo Điền; Công ty TNHH dịch vụ Lộc Tín, địa chỉ 140 Nguyễn Hoàng, phường An Phú; Công ty TNHH dịch vụ tư vấn CACTUS, địa chỉ số 150 Trần Não, phường Bình An và Công ty TNHH dịch vụ VINEX, địa chỉ phường An Khánh; đồng thời triệu tập 63 đối tượng. Bên cạnh đó, tạm giữ: 68 laptop, 7 CPU, 1 máy tính bảng, gần 100 điện thoại di động và nhiều đồ vật, tài liệu có liên quan hoạt động “tín dụng đen” và tiến hành phong tỏa các tài khoản có liên quan hoạt động “tín dụng đen” của 4 công ty trên.

Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được qua đấu tranh chuyên án và lời khai của các đối tượng, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã xác định hoạt động “tín dụng đen” của băng nhóm tội phạm này.

Theo đó, năm 2019, đối tượng Katerynchyk Roman (sinh năm 1986, quốc tịch Ukraine), nhập cảnh Việt Nam và tạm trú tại địa chỉ số 67 đường Mai Chí Thọ, phường An Phú, TP Thủ Đức. Sau đó, Roman đã thành lập Cty TNHH thương mại - dịch vụ Lợi Tín và câu kết với các đối tượng người Việt Nam, trong đó có Lê Thanh Huỳnh Cang (sinh năm 1971, trú tại phường Hiệp Bình Chánh, TP Thủ Đức) và Nguyễn Thị Nhất Phương (SN 1990, trú tại phường 1, quận 4, TP Hồ Chí Minh) để hoạt động “tín dụng đen” qua app Oncredit và website Oncredit.asia.com.

Đầu năm 2023, khi thấy cơ quan chức năng của Việt Nam đấu tranh, xử lý mạnh các băng nhóm “tín dụng đen” và tháng 4/2023 Công ty Lợi Tín bị tổ công tác liên ngành của UBND TP Thủ Đức (do Công an TP Thủ Đức chủ trì) kiểm tra hành chính, nên Roman đã xuất cảnh khỏi Việt Nam và chỉ đạo Lê Thanh Huỳnh Cang, Nguyễn Thị Nhất Phương dừng hoạt động của Công ty Lợi Tín.

Các đối tượng: Katerynchyk Roman, Bugaevskiy Tymur và Kravchuk Iryna.

Lập ra 4 công ty để cho vay nặng lãi

Sau khi xuất cảnh, đối tượng Roman tiếp tục từ nước ngoài điều hành về Việt Nam thành lập 4 công ty TNHH với các chức năng, nhiệm vụ khác nhau như Công ty thương mại dịch vụ Ixora, chuyên chăm sóc khách hàng, thẩm định hồ sơ, quảng cáo khách vay; Công ty dịch vụ Lộc Tín, chuyên giải ngân, thu nợ; Công ty dịch vụ tư vấn Cactus, chuyên về hệ thống kế toán, sổ sách, còn Công ty dịch vụ VINEX, chuyên thu các khoản nợ quá hạn. 4 công ty này hoạt động, vận hành quy trình cho vay nặng lãi khép kín, tạo thêm app EasyCard hoạt động song hành với app Oncredit.

Đối tượng Roman chỉ đạo 2 đối tượng quốc tịch Ukraine là Bugaevskiy Tymur (sinh năm 1990) và Kravchuk Iryna (sinh năm 1985) nhập cảnh Việt Nam để quản trị hệ thống, điều hành quy trình kỹ thuật của 4 công ty.

Theo đó, đối tượng Tymur là giám đốc dữ liệu, chịu trách nhiệm viết phần mềm dữ liệu CRM, lập trình quy trình đánh giá người vay của hệ thống CRM. Ngoài ra, Tymur cùng với các đối tượng bộ phận IT của các công ty cài đặt hệ thống bảo mật, không cho phép nhân viên tự ý kết nối các máy tính của công ty hoặc đường truyền internet khác, kết nối với các thiết bị lưu trữ dữ liệu bên ngoài, sử dụng camera nhận diện và tự động ngắt kết nối với máy chủ khi phát hiện người khác sử dụng phần mềm; tự động sao lưu các cuộc gọi của nhân viên để đánh giá chỉ tiêu (KPI), chất lượng, hiệu quả công việc, tính lương, thưởng...

Phần mềm CRM này sẽ tự động thông báo cho bộ phận nhắc nợ của Công ty Lộc Tín các khoản vay sắp đến hạn để nhân viên gọi điện nhắc nợ. Hằng ngày, bộ phận kế toán của Công ty Cactus sao kê các giao dịch từ tài khoản thu nợ, nhập liệu thủ công lên phần mềm CRM để phần mềm tự động xóa nợ (nếu đã trả đủ) hoặc chuyển dữ liệu qua bộ phận đòi nợ quá hạn (do đối tượng Kravchuk Iryna phụ trách) để tiếp tục xử lý.

Còn đối tượng Lê Thanh Huỳnh Cang là người được Roman giao trực tiếp chỉ đạo toàn bộ hoạt động của 4 công ty, trực tiếp phụ trách Công ty Ixora, quản lý, vận hành website, ứng dụng cho vay và hệ thống CRM; đối với đối tượng Lê Huy Hùng, Nguyễn Thanh Trung, Nguyễn Thị Tuyết Xương được Cang giao đứng tên giám đốc các công ty Lộc Tín, Cactus, Vinex.

Các đối tượng còn lại trong các công ty được chia thành nhiều bộ phận như: Bộ phận Telesale quảng cáo khoản vay; chăm sóc khách hàng, hướng dẫn khách vay; kiểm tra, thẩm định khách vay; bộ phận IT; bộ phận pháp chế phụ trách mở công ty, xin giấy phép, kiểm tra hợp đồng; hành chính nhân sự, tuyển dụng, chấm công, tính lương, bảo hiểm... Về hình thức, 4 công ty trên hoạt động độc lập, chia tách từng công đoạn nhằm tránh sự phát hiện, xử lý của cơ quan chức năng.

Kết quả ban đầu xác định, từ năm 2019, Roman đưa Cang số tiền 400.000 USD để hoạt động cho vay, đến tháng 4/2023 (trước khi bị tổ công tác liên ngành kiểm tra), Roman chỉ đạo Công ty Lộc Tín tiếp tục nhận 11 triệu USD từ Công ty SCA của Singapore và Ngân hàng TAS của Đảo Síp, qua các tài liệu thu thập được thể hiện các đối tượng đã cho hàng trăm nghìn khách hàng vay, thu lời bất chính hàng nghìn tỷ đồng.

Tại 4 công ty có khoảng gần 100 người làm việc, lãnh đạo công ty được đối tượng Roman trả lương từ 20 đến 55 triệu đồng/tháng (tùy từng vị trí công việc); nhân viên từ 7 đến 25 triệu đồng/tháng.

Số tiền giao dịch lên đến hàng trăm tỷ đồng

Quy trình hoạt động cho vay của các đối tượng rất tinh vi, khi khách có nhu cầu vay tiền thì phải tải ứng dụng/app Easycash.vn và Oncredit.vn hoặc vào trang web Oncredit.vn để điền đầy đủ thông tin và đăng ký khoản vay. Hạn mức vay lần đầu tối đa 500.000 đồng, thời hạn dưới 5 ngày và không tính lãi, phí để thu hút khi không có khách hàng, cạnh tranh với các app khác. Đối với các lần vay sau, các đối tượng sử dụng phần mềm để đánh giá điểm “khả tín” của khách vay, hệ thống sẽ duyệt tự động cho vay từ 500.000 đồng - 20.000.000 đồng, thời gian vay từ 5 đến 30 ngày. Trường hợp hệ thống cảnh báo thì các đối tượng sẽ thông qua mạng viễn thông để tương tác với khách hàng và trực tiếp kiểm tra.

Đối với các khoản vay lần đầu, các khách hàng có thông tin đáp ứng 80% điều kiện của phần mềm quản lý quan hệ khách hàng (CRM) thì phần mềm CRM sẽ tự động chuyển dữ liệu đến bộ phận thẩm định xét duyệt hồ sơ vay (Công ty IXORA). Đối với khách hàng chỉ đáp ứng 20% điều kiện của CRM sẽ có bộ phận xác thực, thẩm định, nếu đủ điều kiện thì phần mềm mới chuyển đến bộ phận xét duyệt hồ sơ vay. Từ các lần vay sau, phần mềm CRM tự động dựa trên thông tin cá nhân và lịch sử giao dịch của khách vay đã có trên hệ thống (số lần vay, hạn mức vay, uy tín trả nợ) để tính điểm “khả tín” làm căn cứ xét duyệt và nâng dần hạn mức được vay.

Khi nhận được các dữ liệu từ phần mềm CRM, các đối tượng ở Công ty IXORA sẽ thẩm định, xét duyệt hồ sơ vay, tiếp tục cập nhật thông tin xét duyệt vào hệ thống CRM. Từ lần vay thứ hai trở đi, các khoản vay đều bị tính lãi và phí, tổng lãi và phí cộng lại tương đương với lãi suất từ 365% - 1.971%/năm (tùy theo điểm “khả tín” của khách mà hệ thống sẽ tự động tính mức lãi suất, phí đối với khách vay). Ví dụ: vay 800.000 đồng kỳ hạn 10 ngày phải trả 1.232.000 đồng. Theo đó, sau khi xét duyệt, hệ thống sẽ tự động giải ngân cho khách hàng vay từ số tài khoản ngân hàng của Công ty Lộc Tín.

Bên cạnh đó, dựa trên tính năng nhắc lịch các khoản vay tới hạn của hệ thống CRM, nhân viên Công ty Lộc Tín sẽ gọi điện nhắc nợ (sắp đến hạn), đòi nợ (đến hạn, quá hạn), yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của Công ty Lộc Tín. Khi người vay trả tiền vào tài khoản của Công ty Lộc Tín, bộ phận kế toán của Công ty Cactus sẽ có nhiệm vụ đối soát, cập nhập dữ liệu vào hệ thống CRM để xóa khoản vay. Nếu các khoản vay đã quá 30 ngày mà chưa trả hết gốc và lãi thì nhân viên Công ty Vinex sẽ tiến hành gọi điện để đòi nợ với 3 cấp độ (G1, G2, G3). Đối với các khoản vay quá hạn 90 ngày, Công ty Vinex sẽ tổng hợp, bán cho các đối tượng khác mua lại với giá từ 2-5% giá trị khoản vay...

Ngoài số tiền ban đầu của Roman (400.000 USD) và lợi nhuận thu lời bất chính của Công ty Lợi Tín, Roman chỉ đạo Công ty Lợi Tín đăng ký, mở tài khoản nhận tiền ngoại hối (USD) tại ngân hàng ở Việt Nam để nhận tiền từ Công ty SCA ở Singapore và TAS ở Đảo Síp để sử dụng vào hoạt động “tín dụng đen”... Qua thu thập tài liệu ban đầu từ 2 app nêu trên, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã xác định có hàng trăm nghìn lượt khách hàng vay. Hằng tháng, tài khoản trên đều giao dịch với số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng.

Minh Hiền - Đức Mừng