Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng

Diện mạo nông thôn khang trang của thôn Cao Nhuận, xã Nông Cống.

Những ngày tháng 8, tuyến đường dẫn về xã Nông Cống rực rỡ cờ Tổ quốc, cờ Đảng chào mừng Đại hội Đảng bộ xã lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Hòa vào bức tranh miền quê ngày mới còn là không khí thi đua lao động, sản xuất của đông đảo các tầng lớp Nhân dân. Sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, Nông Cống trong hình hài rộng lớn về không gian địa lý, quy mô dân số, được hợp nhất từ 5 miền quê NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu và thị trấn Nông Cống. Bởi thế, xã Nông Cống hôm nay có kết cấu hạ tầng nông thôn đồng bộ, hiện đại và giàu bản sắc. Đồng chí Trương Công Tuấn, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã nhấn mạnh: “Ý Đảng - lòng dân chính là nguồn lực to lớn tạo nên sự “thay da đổi thịt” của Nông Cống. Để khơi dậy được lòng dân, sức dân trong xây dựng, kiến thiết quê hương thì việc vận dụng, thực hiện dân chủ ở cơ sở theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” chính là chìa khóa giúp địa phương hoàn thành nhiệm vụ”.

Cao Nhuận - thôn NTM kiểu mẫu của xã Nông Cống được ví như “phố trong làng”, với những tuyến đường giao thông được bê tông hóa chạy qua cánh đồng lúa, rau màu trải dài. Điểm xuyết trong bức tranh nông thôn đổi mới là sắc đỏ của đường cờ Tổ quốc, cờ Đảng, tường rào lam của các hộ dân được chỉnh trang đồng bộ và nhà văn hóa - khu thể thao thôn khang trang. Năm 2022, cán bộ và Nhân thôn Cao Nhuận bắt tay vào XDNTM kiểu mẫu, với nhiều khó khăn, như: cơ sở hạ tầng nông thôn chưa đồng bộ, nhất là hệ thống đường giao thông nội thôn nhỏ hẹp, xuống cấp; các thiết chế văn hóa vừa thiếu, vừa yếu... Tiếp thu quan điểm của Đảng ủy xã trong XDNTM kiểu mẫu tiến tới xây dựng đô thị văn minh, hiện đại theo phương châm “thôn vững, xã chắc”, chi bộ thôn đã ban hành nghị quyết chuyên đề và đề án về “Xây dựng thôn NTM kiểu mẫu năm 2024”, trong đó, xác định rõ nội dung công việc cần làm ngay. Đồng chí Phạm Văn Thắng, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận thôn, chia sẻ: “Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc thực hiện dân chủ ở cơ sở, chi bộ thôn đã tổ chức các cuộc họp để triển khai sâu rộng chủ trương, ý nghĩa, mục đích của nhiệm vụ XDNTM kiểu mẫu đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Thông qua các cuộc họp, người dân trong thôn được trực tiếp bàn bạc, thống nhất nội dung, phương án tổ chức thực hiện và đề ra mức đóng góp phù hợp. Đồng thời, phát huy vai trò Nhân dân là chủ thể, chi bộ thôn luôn lấy nguyên tắc 6 chữ "dân” là “dân biết, dân bàn, dân đóng góp, dân làm, dân quản lý và dân hưởng lợi” làm kim chỉ nam trong quá trình thực hiện các tiêu chí thôn NTM kiểu mẫu”.

Bên cạnh việc phát huy dân chủ ở cơ sở, cán bộ thôn luôn đồng hành với Nhân dân trong lao động, sản xuất và các phong trào thi đua của địa phương. Ví như việc thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết XDNTM, đô thị văn minh” và phong trào “Xây dựng, nâng cấp, mở rộng đường giao thông nông thôn”, cán bộ và đảng viên thôn Cao Nhuận luôn gương mẫu đi đầu tham gia. Từ đó, tạo sức lan tỏa, các tầng lớp Nhân dân đồng thuận đóng góp công sức, tiền của để xây dựng cơ sở hạ tầng quê hương theo hướng sáng - xanh - sạch - đẹp, có bản sắc. Nhân dân thôn Cao Nhuận đã hiến 1.189m2 đất, 292m tường rào và tháo dỡ nhiều cổng ngõ, với trị giá hơn 2 tỷ đồng để mở rộng đường giao thông nội thôn. Đồng thời, đóng góp hơn 11 tỷ đồng để bê tông hóa 1,3km đường trục chính, hơn 6km đường ngõ, xóm, xây dựng 3,5km tường rào lam đồng cấp và chỉnh trang, nâng cấp nhà văn hóa - khu thể thao thôn đạt tiêu chuẩn. Có những cán bộ gần dân, vì dân và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân như ở Cao Nhuận là bước chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về thực hành dân chủ ở cơ sở. Cuối năm 2024, thôn Cao Nhuận đã về đích NTM kiểu mẫu.

Từ thôn Cao Nhuận, nhìn rộng ra toàn tỉnh, những năm qua, nhận thức về dân chủ và thực hành dân chủ của các cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể chính trị, cán bộ, đảng viên đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đặc biệt, tinh thần vì Nhân dân phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức có nhiều tiến bộ. Hiệu quả của việc thực hiện dân chủ ở cơ sở theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” đã tạo ra bầu không khí dân chủ, cởi mở, củng cố thêm niềm tin của Nhân dân với Đảng. Theo đó, các phong trào thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa mới trên địa bàn tỉnh ngày càng chuyển biến tích cực, nhất là các phong trào “Chung sức XDNTM”, “Hiến đất mở rộng đường giao thông” đã phát huy được vai trò chủ thể của người dân trong XDNTM. Việc tham gia hiến đất đã đem lại lợi ích hài hòa giữa chính quyền, xã hội và người dân; các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đã huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và người dân tích cực tham gia. Theo thống kê, giai đoạn 2021-2024, các địa phương trong tỉnh đã tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia hiến đã hiến khoảng hơn 1,9 triệu m2 đất; di dời, phá dỡ khoảng 700 nhà ở dân cư với trị giá 60 tỷ đồng và phá dỡ hơn 2.400 công trình tường rào, cổng nhà, sân, nhà vệ sinh... trị giá hơn 90 tỷ đồng; đóng góp tiền mặt hơn 900 tỷ đồng và hơn 870 nghìn ngày công lao động, trị giá khoảng 320 tỷ đồng, để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, đáp ứng tiêu chí NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Bên cạnh đó, cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh, nhất là ở cơ sở đã quan tâm triển khai thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở theo Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 ngày 20/4/2007 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (khóa XI). Đồng thời, thường xuyên tổ chức quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, gắn với phát động các phong trào thi đua để Nhân dân tham gia thực hiện. Trọng tâm là thực hiện tốt nghị quyết của cấp ủy, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của địa phương hằng năm và nhiệm kỳ 2020-2025.

Việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân của các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh, là tiếp tục khẳng định và thực hiện tốt hơn phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” đã được Đảng ta đề ra. Thông qua việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở đã giúp cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị đã đề ra, đặc biệt là đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế - xã hội chung của tỉnh những năm gần đây. Cụ thể, giai đoạn 2020-2024, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân tỉnh đạt 10,06%. Đây là mức tăng trưởng cao trong bối cảnh bị ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và những khó khăn chung của nền kinh tế. Với đà tăng trưởng kinh tế cao và ổn định, sự phát triển của tỉnh đã, đang từng bước khẳng định Thanh Hóa là cực tăng trưởng mới ở phía Bắc của Tổ quốc như Nghị quyết số 58-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” đề ra.

Bài và ảnh: Trần Thanh