Cụ thể hóa Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Học sinh tìm hiểu, trải nghiệm nghiên cứu tại Viện Công nghệ sinh học, Đại học Huế

Nghị định gồm 6 chương, 63 điều, điều chỉnh nhiều nội dung quan trọng như: liêm chính khoa học, đạo đức nghề nghiệp trong nghiên cứu, hoạt động của tạp chí khoa học, đánh giá chiến lược, chính sách, kế hoạch và chương trình khoa học – công nghệ, cùng chuyển đổi số trong hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, Nghị định còn hướng dẫn thành lập, tổ chức lại, giải thể tổ chức khoa học và công nghệ công lập, công nhận trung tâm nghiên cứu và phát triển, và quy định rõ hoạt động thông tin – thống kê khoa học và công nghệ.

Đối tượng áp dụng là tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, cùng các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.

Điều kiện thành lập tổ chức khoa học và công nghệ

Theo quy định, tổ chức chỉ được thành lập khi đáp ứng đủ ba nhóm điều kiện chính:

Điều lệ tổ chức và hoạt động: quy định rõ tên gọi, mục tiêu, chức năng, lĩnh vực, cơ cấu tổ chức và cơ chế điều hành; tên tổ chức phải dễ đọc, không gây nhầm lẫn, phù hợp với thuần phong mỹ tục.

Nhân lực khoa học: có ít nhất 5 người làm việc toàn thời gian, trong đó 30% có chuyên môn phù hợp; riêng tổ chức nghiên cứu phải có ít nhất 1 tiến sĩ trong mỗi lĩnh vực đăng ký. Người đứng đầu tổ chức phải có trình độ đại học trở lên, có năng lực quản lý; đối với viện công lập, yêu cầu trình độ tiến sĩ.

Cơ sở vật chất: có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp trụ sở, phòng thí nghiệm, thiết bị và tài sản trí tuệ, bảo đảm đủ điều kiện nghiên cứu.

Thủ tục thành lập minh bạch, rút ngắn thời gian giải quyết

Nghị định 262/2025 cũng chuẩn hóa hồ sơ và quy trình giải quyết đối với tổ chức khoa học và công nghệ có vốn nước ngoài hoặc ngoài công lập.

Hồ sơ bao gồm đơn đề nghị, văn bản xác nhận tư cách pháp lý của nhà đầu tư, lý lịch khoa học người đứng đầu, dự thảo điều lệ, báo cáo tài chính kiểm toán và tài liệu chứng minh điều kiện nhân lực – cơ sở vật chất.

Tài liệu tiếng nước ngoài phải được dịch sang tiếng Việt và hợp pháp hóa lãnh sự.

Chuyển đổi số trong y tế giúp người dân thuận tiện khi khám chữa bệnh

Quy trình giải quyết được rút gọn, rõ ràng

Trong 5 ngày làm việc, UBND tỉnh gửi văn bản lấy ý kiến các bộ, cơ quan liên quan.

Trong 10 ngày, các cơ quan phải trả lời bằng văn bản.

Trong 35 ngày, UBND cấp tỉnh xem xét và quyết định cho phép thành lập, đồng thời phê duyệt điều lệ hoạt động.

Nếu không chấp thuận, UBND phải thông báo bằng văn bản, nêu rõ lý do.

Sau khi được cấp phép, trong 60 ngày, tổ chức có vốn nước ngoài phải hoàn tất thủ tục đăng ký chứng nhận hoạt động tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Đối với tổ chức ngoài công lập, cá nhân hoặc tổ chức có quyền tự quyết định việc thành lập theo quy định của pháp luật hiện hành.

Củng cố nền tảng pháp lý

Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành (14/10/2025).

Việc ban hành Nghị định 262/2025 được xem là bước hoàn thiện thể chế quan trọng trong triển khai Luật Khoa học, công nghệ, cùng chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, tạo hành lang pháp lý thống nhất cho hệ thống nghiên cứu - phát triển trong nước và quốc tế.

Nghị định giúp chuẩn hóa điều kiện hoạt động, bảo đảm tính minh bạch, trách nhiệm và chất lượng của các tổ chức khoa học và công nghệ, đồng thời đặt nền tảng, hướng đến mục tiêu đưa khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực then chốt của phát triển kinh tế - xã hội.

Theo VPCP