Có việc làm khi chưa tốt nghiệp: Dễ hay khó?
Làm thế nào để được tuyển dụng vào vị trí công việc tốt sau khi tốt nghiệp đại học là câu hỏi tất cả sinh viên và các bậc phụ huynh quan tâm.
Trong khi rất nhiều sinh viên mới ra trường chật vật tìm việc, có một bộ phận không nhỏ sinh viên năm cuối tại một số trường đại học có tiếng, dù chưa cầm trong tay tấm bằng tốt nghiệp, đã được nhận vào những vị trí việc làm tốt tại các tập đoàn, doanh nghiệp lớn, uy tín. Vậy “bí quyết” nằm ở đâu? Hãy cùng PV Báo Giáo dục và Thời đại có cuộc phỏng vấn với anh chàng Nguyễn Như Sơn - sinh viên năm cuối tại Khoa Kinh tế - Học viện Ngân hàng, hiện là Chuyên viên phân tích chiến lược thu hồi nợ của ngân hàng Đông Nam Á (SeAbank), quản lý của Park Lane Cafe, để khám phá những bí quyết, hành trang Như Sơn đã tích lũy trong quá trình học tập để đạt được thành tựu này nhé.
-Chào Sơn. Bạncó thể giới thiệu đôi chút về bản thân được không ạ?
-Mình tên là Nguyễn Như Sơn. Mình sinh ra và lớn lên ở Bắc Ninh, nơi nổi tiếng với những làn điệu dân ca Quan họ. Hiện tại mình đang là sinh viên năm cuối khóa 21, chuyên ngành Kinh tế đầu tư của Học viện Ngân hàng. Rất vui vì hôm nay mình được chia sẻ những câu chuyện và trải nghiệm của bản thân tới mọi người đặc biệt là các bạn sinh viên.
-Là sinh viên năm cuối, tất bật với việc học ở trường, bạn có thời gian để đi làm không ạ?
- Hiện tại mình đang làm ở vị trí chuyên viên phân tích chiến lược thu hồi nợ của ngân hàng SeAbank. Ngoài ra, mình cũng đang kinh doanh một số lĩnh vực trong đó có cửa hàng cà phê với doanh thu ổn định hàng tháng.
-Vừa là một nhân viên ngân hàng, vừatự kinh doanh, chắc hẳnđam mê kinh doanh và làm kinh tế đã có trong bạn từ rất lâu. Có phải điều này đã thôi thúc bạn lựa chọn khoa Kinh tế chuyên ngành Kinh tế đầu tư?
-Trước khi học kinh tế mình đã có quãng thời gian 3 năm học một ngành khác theo nguyện vọng của gia đình, đồng thời lúc thi đại học bản thân cũng chưa có được định hướng rõ ràng. Sau 3 năm gắn bó mình nhận ra rằng mình không phù hợp với ngành này. Vậy là mình quyết tâm ôn và thi lại đại học. Mình chọn ngành kinh tế vì nhận thấy đây là ngành học mình yêu thích và muốn theo đuổi. Trước rất nhiều lựa chọn, mình quyết định chọn chuyên ngành Kinh tế đầu tư, khoa Kinh tế, Học viện Ngân hàng. Mình chọn HVNH là vì trường thuộc top đầu những trường đại học về khối ngành kinh tế. Chuyên ngành Kinh tế đầu tư là chuyên ngành mới, nhưng chính điều này đã thu hút mình. Lúc đó, mình nghĩ rằng, chuyên ngành mới mở sẽ hữu ích và năng động, đáp ứng nhu cầu mới của thị trường lao động và mở ra những cơ hội việc làm mới. Điều này là động lực giúp mình quyết tâm cao độ và thi đỗ vào chuyên ngành và ngôi trường mình mong muốn. Cho đến nay, sau khi trải qua gần hết 4 năm học đại học, mình tự nhận thấy lựa chọn này vô cùng đúng đắn.
-Vậy khi trở thành sinh viên của khoa Kinh tế, bạn đã đặt ra mục tiêu gì để sau khi ra trường chọn được một công việc theo đúng sở trường cũng như chuyên ngành của mình?
-Ngay từ khi vào học đại học, mình đã đặt ra mục tiêu rõ ràng và có định hướng cụ thể cho bản thân, làm sao chuẩn bị được những điều kiện cần thiết để ngay khi ra trường bản thân có công việc ổn định, không bị bỏ lại phía sau so với bạn bè đồng trang lứa. Việc học tập là rất cần thiết vì nó cung cấp cho mình kiến thức nền tảng quan trọng. Ngoài kiến thức học trong sách vở thì rèn luyện các kỹ năng mềm sẽ giúp con đường tìm kiếm cơ hội việc làm rộng mở hơn. Mình xác định sẽ tích cực tham gia các hoạt động của Đoàn, Đội để giao lưu, học hỏi và tạo nhiều mối quan hệ.
-Là một người có mục tiêu, định hướng rõ ràng như vậy, liệu trên con đường học đại học của mình bạn có từng vấp phải những khó khăn gì không? Và điều gì giúp anh vượt qua những khó khăn ấy?
-Có lẽ khó khăn lớn nhất đối với mình là cân bằng giữa việc học và việc làm. Có những lúc lượng bài tập, bài kiểm tra rất nhiều, công việc thì không được suôn sẻ…Thậm chí có khoảng thời gian mình vô cùng khủng hoảng và rơi vào trạng thái stress. Nhưng nhờ có sự động viên, giúp đỡ của thầy cô, bạn bè trong Khoa mà mình đã vượt qua khủng hoảng và tìm được hướng giải quyết giúp cho việc vừa học vừa làm trở nên hài hòa, cân đối hơn. Mình phải chia sẻ rất thật lòng rằng các thầy cô Khoa Kinh tế ngoài chuyên môn giỏi, kinh nghiệm thực tế phong phú, còn vô cùng tâm lý và nhiệt tình giúp đỡ sinh viên. Sinh viên Khoa Kinh tế ngay từ năm nhất, dù chưa học chuyên ngành, đã được các thầy cô tiếp cận, dõi theo và hướng dẫn phương pháp học tập, phương pháp nghiên cứu khoa học, rèn luyện kỹ năng và ngoại ngữ… thông qua các buổi Talkshow, gameshow, và nhiều hình thức thú vị khác. Việc được tiếp cận và dẫn dắt bởi các thầy cô chuyên ngành ngay từ đầu là một lợi thế rất lớn, mà mình nghĩ không phải sinh viên Khoa nào cũng có được, giúp mình đạt được thành tựu ngày hôm nay.
-Bản thân bạn đã thử sức trong những công việc và lĩnh vực khác nhau, theo bạn, chuyên ngành Kinh tế đầu tư của Khoa Kinh tế-HVNH có mang lại nhiều lợi thế trên thị trường việc làm không?
-Nhà tuyển dụng hiện nay luôn tìm kiếm nhân sự có kiến thức nền tảng tốt, được đào tạo trong môi trường năng động, sáng tạo, có kỹ năng mềm, khả năng ngoại ngữ ổn và quan trọng là có khả năng thích nghi với mọi hoàn cảnh. Với chuyên ngành Kinh tế đầu tư, chương trình học của chúng mình được thiết kế theo chuẩn PMP quốc tế với những môn chuyên ngành cực kỳ sát với yêu cầu của thực tế như Phân tích chi phí và lợi ích của dự án, Quản trị dự án, Quản trị rủi ro…Theo mình biết, hiện nay tại Việt Nam cũng chưa có nhiều cơ sở đào tạo cung cấp chương trình học chuyên ngành Kinh tế đầu tư theo chuẩn quốc tế như vậy, trong nghề quản lý dự án thì lại đang cực kỳ thiếu nhân sự có trình độ.
Ngoài ra, các thầy cô Khoa kinh tế cũng luôn hướng chúng mình đến khả năng tự học – tự đào tạo suốt đời. Thầy cô luôn động viên chúng mình hãy mở rộng tư duy, sáng tạo đổi mới, “think out of the box”. Đối với mình ngoài kiến thức, chính những kỹ năng và tư duy sáng tạọ, vượt khó, vượt tắc này là điểm cộng rất lớn giúp mình hoàn thiện bản thân, chứng minh được năng lực với nhà tuyển dụng và phát triển sự nghiệp lâu dài sau này.
-Có nhiều ý kiến cho rằng thị trường lao động ngành kinh tế hiện nay đang dần bị bão hòa và khó kiếm việc làm, bạn nghĩ thế nào về vấn đề này?
-Cái này cũng tùy vào quan điểm của mỗi người. Mọi vấn đề sẽ đều có hướng giải quyết. Nếu như bạn cho rằng điều đó là đúng thì bạn lại càng nên học Khoa Kinh tế để hiểu rõ hơn. Các lĩnh vực, các ngành nghề luân phiên nhau phát triển. Chỉ cần bạn có lượng kiến thức nền tảng vững chắc, có khả năng thích nghi, linh hoạt ứng biến với thời cuộc thì mọi vấn đề sẽ được giải quyết.
-Nhiều sinh viên băn khoăn rằng có nên chỉ chuyên tâm vào học để đạt được điểm số cao hay cần phải có sự linh hoạt giữa việc học và việc tham gia vào các hoạt động của Đoàn, Đội, Câu lạc bộ. Là một sinh viên với thành tích đáng nể cả trong học tập và hoạt động Đoàn, Đội, bạn có thể đưa ra lời khuyên cho các bạn sinh viên khóa sau?
- Theo mình thì sinh viên nên điều chỉnh thời gian để có thể vừa học vừa tham gia được hoạt động ngoại khóa. Kiến thức mình được thầy cô giảng dạy giúp ích rất nhiều cho công việc của mình sau này. Tuy nhiên, việc trang bị năng lực làm việc của con người được đánh giá không chỉ dựa trên kiến thức mà còn phải kết hợp các kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng phát hiện và giải quyết vấn đề...
Những kỹ năng đó chỉ có thể được tích lũy từ những lần mình tham gia vào các hoạt động của Đoàn, Đội và câu lạc bộ. Việc tham gia vào các tổ chức hoạt động cũng là cách để mình học hỏi kiến thức, bài học mà mình nhận được đó là các kỹ năng cần thiết để phát triển bản thân mà không có sách vở nào dạy cả. Những kỹ năng này chính là hành trang giúp chúng ta bước ra cánh cổng đại học một cách tự tin hơn, mạnh mẽ và vững chắc hơn. Nên lời khuyên mình muốn dành tới các bạn sinh viên là hãy sắp xếp và quản lý thời gian khoa học để có thể cân bằng giữa việc học và hoạt động Đoàn thể khi còn là sinh viên.
Đây cũng chính là kỹ năng quan trọng giúp bạn cân bằng công việc và cuộc sống sau này. Thanh xuân ngắn lắm, thời sinh viên hãy học tập và trải nghiệm để những năm tháng đại học trôi qua được trọn vẹn và ý nghĩa nhất nhé.
-Đại học là quãng thời gian đẹp và có nhiều trải nghiệm thú vị, bạn có thể chia sẻ về một kỷ niệm đáng nhớ nhất tại ngôi trường mình đang theo học được không?
- Câu hỏi này khiến mình hồi tưởng về thời thanh xuân tươi đẹp vừa trôi qua. Có biết bao kỷ niệm đẹp, vui có, buồn có, thất bại có, thành công có,... để rồi tất cả đã trở thành một phần hồi ức không thể quên của bản thân mình. Khi còn là sinh viên năm nhất, chúng mình được học bộ môn Giáo dục quốc phòng ở cơ sở đào tạo Sơn Tây trong vòng 1 tháng. Lúc chưa đi cứ ngỡ là môi trường học tập khắc nghiệt lắm nên chẳng hào hứng và thích thú. Nhưng khi lên đó học tập, được sinh hoạt và vui chơi cùng các bạn mình thấy đây là khoảng thời gian đáng nhớ nhất thời sinh viên. Chúng mình đã cùng nhau tổ chức Đêm lửa trại, cuộc thi Shark can cook để sinh viên trổ tài nấu nướng, rồi hoạt động tái chế để góp phần làm xanh sạch đẹp môi trường…
Một tháng tuy không quá dài nhưng cũng đủ để mình làm quen và gắn kết tình bạn được với nhiều người. Vì muốn quay lại Sơn Tây nhiều lần mà mình đã tích cực tham gia hoạt động và đóng góp công sức thành lập ra Đội sinh viên Khoa kinh tế để có cơ hội tạo ra sân chơi và trải nghiệm cho các em sinh viên những khóa tiếp theo.
-Cám ơn Sơn vì những chia sẻ rất thú vị và bổ ích, đặc biệt đối với những bạn trẻ đã và đang cóý định học khối ngành kinh tế nói chung và chuyên ngành Kinh tế đầu tư nói riêng. Kỳ thi THPT đang tới gần, các sỹ tử đang rất cần những lời khuyên của đàn anh đi trước như Sơn. Vậy Sơn có nhắn nhủ gì đến thí sinh trong kì thi THPT quốc gia sắp tới hay không?
-Cám ơn anh/chị PV với những câu hỏi thú vị và thiết thực. Những câu trả lời trên đây cũng chính là những điều tâm huyết nhất mình muốn gửi tới các thế hệ sinh viên đi sau. Đối với các thí sinh kỳ thi THPT Quốc gia sắp tới, chúc các em bình tĩnh, tự tin và làm bài thi thật tốt để đạt được kết quả cao nhất. Với những em quan tâm đến ngành Kinh tế thì chuyên ngành Kinh tế đầu tư - Khoa kinh tế - HVNH là một lựa chọn rất tốt cho các em. Hãy kiểm chứng lời anh nói bằng cách tự học tập và trải nghiệm để thấy được sự tuyệt vời ở nơi đây.
-Chúc Sơn thành công trên con đường mà mình đã chọn. Mong rằng sau này sẽ có cơ hội nghe Sơn tiếp tục chia sẻ về những thành công trong tương lai.