Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ: Ukraine nên 'đền đáp' viện trợ Washington

Chia sẻ với đài Fox News ngày 16-2, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Michael Waltz nói rằng Mỹ mong đợi Ukraine "đền đáp" số tiền khổng lồ mà Washington đã rót cho Kiev trong cuộc xung đột với Nga.

Theo ông Waltz, việc Ukraine hợp tác và chia sẻ lợi ích với Washington sẽ là chìa khóa để Kiev tiếp tục nhận được viện trợ quân sự và tài chính trong tương lai.

“Người dân Mỹ xứng đáng được đền đáp sau những khoản đầu tư khổng lồ vào cuộc chiến này. Hợp tác về tài nguyên khoáng sản có thể là cách giúp Ukraine tiếp tục nhận được hỗ trợ từ chúng tôi” - ông Walz nói, đồng thời nhấn mạnh rằng ông Zelensky “sẽ rất khôn ngoan” nếu chấp nhận một thỏa thuận với Mỹ.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Michael Waltz. Ảnh: GETTY IMAGES

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ đưa ra phát ngôn trên sau khi Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky từ chối ký một thỏa thuận trao quyền khai thác 50% trữ lượng khoáng sản tương lai của Ukraine cho Mỹ. Thay vào đó, Kiev đang tìm kiếm một “thỏa thuận tốt hơn”.

Trong cuộc phỏng vấn của hãng tin NBC News, ông Zelensky nói rằng Ukraine và Mỹ cần thảo luận về số phận của các mỏ khoáng sản ở những khu vực mà Nga đang kiểm soát ở miền đông Ukraine.

Bên cạnh đó, ông Zelensky nói rằng dự thảo thỏa thuận vẫn chưa có các điều khoản an ninh mà Kiev cần.

"Nếu chúng ta không nhận được sự đảm bảo an ninh từ Mỹ, tôi tin rằng thỏa thuận kinh tế sẽ không có hiệu quả. Mọi thứ phải công bằng” - ông Zelensky nhấn mạnh.

Động thái này được cho là khiến chính quyền Mỹ không hài lòng, đặc biệt là khi Tổng thống Mỹ Donald Trump từng đề xuất rằng Ukraine nên cung cấp lượng đất hiếm trị giá 500 tỉ USD để bù đắp hơn 300 tỉ USD viện trợ từ Washington.

Trước đó, Tổng thống Zelensky từng tuyên bố mong muốn xây dựng “quan hệ đối tác cùng có lợi” thay vì đơn thuần giao quyền kiểm soát tài nguyên quốc gia cho Mỹ.

Trong khi đó, Thủ tướng Ukraine - ông Denis Shmigal lại tìm kiếm cơ hội khác khi đề xuất cho Liên minh châu Âu (EU) tiếp cận tài nguyên khoáng sản của Ukraine để đổi lấy hợp tác đầu tư tái thiết đất nước.

Theo số liệu chính thức, quốc hội Mỹ đã phê duyệt khoảng 175 tỉ USD viện trợ cho Ukraine kể từ năm 2022. Tuy nhiên, một phần đáng kể số tiền này không trực tiếp đến Kiev mà được sử dụng cho các ngành công nghiệp quốc phòng và hoạt động của chính phủ Mỹ liên quan đến cuộc chiến.

Viện Kinh tế Thế giới Kiel của Đức ước tính rằng tính đến tháng 10-2024, Mỹ đã cung cấp khoảng 92 tỉ USD hỗ trợ quân sự và tài chính cho Ukraine, trong khi EU và Anh đóng góp tổng cộng 131 tỉ USD.

THIÊN PHÚC