Có được khiếu nại kết quả khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự không?

Tôi 20 tuổi, bị cận 1,75 diop. Sắp tới tôi nhận lệnh khám sức khỏe nên rất lo không biết mức cận này có bị xem là không đủ điều kiện tham gia nghĩa vụ quân sự theo quy định mới hay không.

Ngoài ra, nếu muốn khiếu nại kết luận khám sức khỏe của mình thì tôi phải khiếu nại ở đâu?

Bạn đọc Mạnh Hưng (TP.HCM)

Giải đáp thắc mắc trên, luật sư Trần Minh Hùng, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết trước đây, theo điểm c khoản 3 Điều 4 Thông tư 148/2018 của Bộ Quốc phòng, công dân cận thị từ 1,5 diop trở lên được xếp sức khỏe loại 3 tật khúc xạ và không được gọi nhập ngũ.

Tuy nhiên, Thông tư 68/2025/TT-BQP ngày 3-7-2025 đã sửa đổi quy định này, thay bằng nội dung: “Không gọi nhập ngũ những công dân mắc tật khúc xạ cận thị lớn hơn 1,5 diop; viễn thị các mức độ; chỉ số BMI dưới 18.0 hoặc trên 29.9".

Như vậy, theo quy định hiện hành, công dân chỉ không đủ điều kiện về thị lực khi cận trên 1,5 diop. Người cận 1,5 diop hoặc thấp hơn vẫn có thể được xem xét đủ sức khỏe nếu đạt các tiêu chuẩn khác.

Việc đánh giá cuối cùng thuộc thẩm quyền của Hội đồng khám sức khỏe khu vực do Chủ tịch UBND cấp tỉnh thành lập, kết luận của Hội đồng là căn cứ pháp lý để xác định đủ hay không đủ điều kiện tham gia nghĩa vụ quân sự.

Hội đồng khám sức khỏe khu vực công bố kết quả để công dân đối chiếu và khiếu nại nếu cần. Ảnh minh họa: NGUYỆT NHI

LS Hùng thông tin, quy trình khám sức khỏe và thẩm quyền giải quyết khiếu nại về kết quả khám nghĩa vụ quân sự đã có thay đổi theo Luật Nghĩa vụ quân sự sửa đổi năm 2025.

Theo Điều 40 Luật Nghĩa vụ quân sự (được sửa đổi bởi khoản 16 Điều 4 Luật sửa đổi 11 Luật về quân sự, quốc phòng 2025), Hội đồng khám sức khỏe khu vực do Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định thành lập là cơ quan tổ chức khám sức khỏe cho công dân trong diện gọi nhập ngũ.

Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, cấp huyện không còn Hội đồng khám như trước đây, nên mọi kết luận sức khỏe hiện đều do Hội đồng khu vực chịu trách nhiệm.

Nếu công dân cho rằng kết quả khám sức khỏe không chính xác hoặc ảnh hưởng đến quyền lợi của mình, họ có quyền khiếu nại theo Luật Khiếu nại.

Cụ thể, khiếu nại lần đầu gửi trực tiếp đến Hội đồng khám sức khỏe khu vực, là cơ quan đã đưa ra kết luận phân loại sức khỏe. Chủ tịch Hội đồng có trách nhiệm kiểm tra lại quy trình và kết quả khám để giải quyết.

Nếu không đồng ý với kết quả giải quyết lần đầu hoặc quá thời hạn mà chưa được giải quyết, công dân có thể khiếu nại lần hai đến UBND cấp tỉnh - cơ quan quản lý và thành lập Hội đồng khám.

Ngoài ra, công dân vẫn có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo Luật Tố tụng hành chính nếu cho rằng kết luận khám hoặc quyết định hành chính liên quan đến nghĩa vụ quân sự là trái pháp luật.

THẢO HIỀN