Chuyển đổi chăn nuôi, ứng biến với dịch tả lợn châu Phi

Nhiều nông dân tại xã Liên Hiệp đã chuyển sang chăn nuôi bò sữa

Theo Chi cục Chăn nuôi - Thú y - Thủy sản Lâm Đồng, DTLCP đã xuất hiện và lan rộng tại hầu hết các huyện, thành phố trong tỉnh, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người chăn nuôi, ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng của ngành nông nghiệp. Hiện còn 3 địa phương gồm TP Đà Lạt, huyện Lạc Dương và Đơn Dương chưa phát hiện có lợn mắc bệnh.

Đến nay, toàn tỉnh đã có 70 xã, phường, thị trấn (chiếm 47,6% số xã) thuộc 9 huyện, thành phố (chiếm 75% số huyện trên địa bàn tỉnh) có lợn mắc bệnh DTLCP làm 39.101 con lợn mắc bệnh, số lợn đã tiêu hủy là 38.745 con (chiếm 10,88% tổng đàn của tỉnh).

Trong số địa phương có dịch, huyện Đức Trọng là nơi có đàn heo nhiễm bệnh cao nhất cả tỉnh với khoảng trên 16 nghìn con phải tiêu hủy. Tiếp đến, các huyện khác như Lâm Hà, Di Linh, Bảo Lâm và TP Bảo Lộc, có đàn heo nhiễm dịch từ 4.000-6.000 con. Tổng thiệt hại kinh tế toàn tỉnh ước tính khoảng trên 118 tỷ đồng.

Dịch tả lợn quét qua đã khiến nhiều gia đình bị thiệt hại nặng về kinh tế, nhiều trường hợp lâm vào tình cảnh nợ nần. Tuy nhiên, không vì thế mà người dân bỏ cuộc, hiện ở nhiều nơi, nông dân đã bắt đầu xử lý chuồng trại, tổ chức lại sản xuất bằng cách chuyển hướng các vật nuôi khác.Ghi nhận tại xã Liên Hiệp, huyện Đức Trọng, xã đầu tiên xuất hiện bệnh DTLCP vào ngày 21/6/2019, sau hơn 2 tháng bùng phát dịch, gia đình ông Đặng Như Thanh, thôn An Hiệp đã chuyển qua nuôi vịt lấy thịt với tổng đàn lên đến hàng nghìn con.

Ông Thanh cho biết, vào khoảng tháng 7, đàn lợn trong trang trại bị nhiễm DTLCP nên gia đình phải chấp nhận tiêu hủy toàn bộ. Lợn không còn, ông Thanh đành cho những người làm công nghỉ việc để tìm việc khác mưu sinh. Về phần mình, không nỡ nhìn chuồng trại trống không, ông quyết định vay mượn tiền, chuyển hướng đầu tư nuôi vịt lấy thịt.

Nông dân cần chủ động khai báo dịch

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, bên cạnh ý thức trong việc vệ sinh chuồng trại, sát khuẩn, khử trùng khu vực lân cận; khi phát hiện heo nhiễm bệnh, chủ nhà không tìm cách bán tháo, xẻ thịt hoặc tự ý vứt bỏ mà báo ngay cho cơ quan chức năng đến thực hiện các biện pháp xử lý, tiêu hủy. “Khi một con trong đàn dương tính với dịch, người chăn nuôi phải chấp nhận tiêu hủy, thậm chí tiêu hủy cả đàn. Không giấu dịch mà chấp nhận rủi ro để góp phần ngăn chặn sự lây lan”, ông Nguyễn Văn Châu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng chia sẻ.

Tương tự, gia đình anh Nguyễn Văn Chất ngụ cùng thôn cũng chuyển hướng từ lợn qua chăn nuôi bò sữa và gia cầm. “Tôi ăn nên làm ra nhờ nghề chăn nuôi heo nhưng đợt này thiệt hại nặng quá. Đàn lợn nhiễm dịch, gia đình thiệt hại ước tính gần nửa tỷ đồng. Giờ tôi tập trung đầu tư vào nuôi 25 con bò sữa và đàn vịt hơn nghìn con. Vật nuôi nào cũng có dịch bệnh nhưng so với lợn thì 2 con này có phần dễ phòng chống hơn, các dịch bệnh trên chúng cũng có vắc xin để phòng ngừa. Đây cũng là xu hướng được nhiều nông dân trong xã lựa chọn”, anh Chất nói.

Ông Phạm Phi Long, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi - Thú y - Thủy sản Lâm Đồng cho biết: Việc cấp bách hiện nay tập trung phòng, chống DTLCP. Bên cạnh đó, tái cơ cấu lại ngành chăn nuôi một cách hợp lý, né bệnh DLTCP đang bùng phát là giải pháp hữu hiệu, giúp người chăn nuôi vượt qua thời kỳ khó khăn như hiện nay.

Hiện ngành nông nghiệp tỉnh đang khuyến cáo người dân chuyển dần sang chăn nuôi các loại gia súc, gia cầm khác. “Con bò thì không thấy xuất hiện dịch mới, an toàn hơn nuôi heo nên chúng tôi khuyến cáo người dân đầu tư vào gia súc này. Đặc biệt là phát triển bò thịt cao sản, bò lai 3B, bò Red Angus… Dự kiến từ nay đến cuối năm, tổng đàn gia cầm của tỉnh tăng từ 5 triệu con lên 6 triệu con và đàn bò từ 100 nghìn con lên 110-120 nghìn con. Tuy nhiên, việc chuyển dần sang các loại vật nuôi khác không nên thực hiện một cách ồ ạt. Cần phải gắn với các chuỗi cung ứng để đảm bảo về thị trường, hướng đến sự phát triển bền vững”, ông Long khuyến cáo.

Còn về lâu dài, để ngăn ngừa, ứng phó bệnh DTLCP thì giải pháp chăn nuôi an toàn sinh học là yêu cầu hàng đầu. Vì với giải pháp này, nếu được triển khai một cách triệt để, thì hoàn toàn có thể khống chế được DTLCP nói riêng, cũng như các loại dịch bệnh khác. Mặt khác, với quan điểm là nơi nào đã thực sự an toàn về DTLCP mới khuyến khích người dân tái đàn. Bởi với đặc thù chăn nuôi mật độ dày, nhỏ lẻ, điều kiện áp dụng chăn nuôi an toàn sinh học còn rất hạn chế, nguy cơ tái phát dịch vẫn còn rất cao và nguy hiểm.

“Vì vậy, không thể để người dân đã một lần bị thiệt hại vì dịch, nay tái đàn lại bị “thiệt hại kép” một lần nữa. Theo đó, các địa phương cần phải tăng cường kiểm tra, giám sát, khuyến nghị cho người dân chỉ những vùng chăn nuôi có đủ điều kiện làm chủ được về quy trình chăn nuôi an toàn sinh học, có không gian cách ly... mới tái đàn, gắn với việc đảm bảo tiêu thụ, không để người dân tái đàn tự phát khi chưa đảm bảo các yêu cầu”, ông Long cho hay.

HOÀNG SA