Chứng khoán Mỹ phân hóa khi thuế quan mới có hiệu lực

Các nhà giao dịch làm việc trên sàn giao dịch chứng khoán New York

Chỉ số Dow Jones giảm 224,48 điểm, tương đương 0,51%, xuống 43.968,64 điểm; S&P 500 mất 5,06 điểm (-0,08%), chốt phiên tại 6.340,00 điểm; trong khi Nasdaq Composite tăng 73,27 điểm (+0,35%) lên 21.242,70 điểm, ghi nhận mức đóng cửa cao kỷ lục mới. Chỉ số Russell 2000 của nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ giảm 0,3% xuống 2.214,72 điểm.

Các mức thuế quan của Mỹ được áp dụng từ sáng thứ Năm, thấp hơn so với những gì ông Trump từng đe dọa, giúp giảm bớt cú sốc đối với thị trường. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định rủi ro vẫn hiện hữu khi nhiều quốc gia tiếp tục đàm phán để hạ mức thuế, và “sự bất ổn kéo dài” đang trở thành yếu tố chắc chắn nhất đối với Phố Wall.

Lo ngại gia tăng sau báo cáo việc làm kém hơn kỳ vọng vào tuần trước, nhưng kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất cùng hàng loạt báo cáo lợi nhuận vượt dự báo từ các tập đoàn lớn phần nào giúp thị trường giữ được sự ổn định tương đối. Lãi suất thấp hơn thường hỗ trợ tăng trưởng và giá tài sản, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ thúc đẩy lạm phát.

Trên bình diện quốc tế, Ngân hàng trung ương Anh (BoE) cùng ngày đã cắt giảm lãi suất chủ chốt nhằm kích thích nền kinh tế trong bối cảnh tăng trưởng trì trệ.

Trên sàn New York, nhiều cổ phiếu biến động mạnh do ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp từ chính sách thương mại mới. Crocs lao dốc 29,2% dù báo cáo lợi nhuận quý vượt kỳ vọng, khi công ty dự báo doanh thu quý hiện tại giảm tới 11% so với cùng kỳ và thừa nhận thuế quan đã bào mòn lợi nhuận. Eli Lilly giảm 14,1% do thất vọng từ kết quả nghiên cứu giai đoạn cuối của phiên bản thuốc viên giảm cân Zepbound, dù lợi nhuận quý cũng vượt dự báo. Intel mất 3,1% sau khi ông Trump kêu gọi CEO từ chức, cáo buộc “rất mâu thuẫn” nhưng không đưa ra bằng chứng.

Ở chiều ngược lại, Apple tăng 3,2% nhờ thông tin sẽ đầu tư thêm 100 tỷ USD vào sản xuất tại Mỹ trong bốn năm tới, động thái được CEO Tim Cook công bố cùng Tổng thống Trump tại Nhà Trắng. Ông Trump cũng thông báo áp thuế 100% đối với chip máy tính nhập khẩu, nhưng “sản xuất tại Mỹ sẽ được miễn phí hoàn toàn”. Theo nhà kinh tế Brian Jacobsen (Annex Wealth Management), đây là cơ hội lớn cho các tập đoàn giàu tiềm lực sản xuất trong nước.

Ngoài ra, DoorDash tăng 5% nhờ lợi nhuận vượt kỳ vọng và lượng đơn hàng tăng trưởng, còn Duolingo vọt 13,7% khi doanh thu đăng ký tăng 46% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trên thị trường trái phiếu, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm nhích từ 4,22% lên 4,23% sau loạt dữ liệu kinh tế trái chiều. Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng nhẹ, gợi ý sa thải có thể gia tăng nhưng vẫn ở vùng ổn định.

“Không có gì đáng lo ngại ở đây! Đây không phải là những số liệu gần như suy thoái”, ông Carl Weinberg, kinh tế trưởng tại High Frequency Economics, nhận định.

Đáng chú ý, năng suất lao động Mỹ cải thiện mạnh hơn dự báo, một tín hiệu tích cực cho phép nền kinh tế tăng trưởng mà không tạo thêm áp lực lạm phát, yếu tố đặc biệt quan trọng khi thuế quan mới có khả năng làm giá hàng hóa tăng.

Phiên chiều, ông Trump gây chú ý khi tuyên bố sẽ đề cử Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế, vào ghế thành viên còn lại của Fed, thay thế cho một nhiệm kỳ chưa hoàn thiện. Động thái này dấy lên nghi vấn về khả năng chính trị can thiệp vào tính độc lập của Fed, nhất là khi trước đó Bloomberg dự báo Christopher Waller, người ủng hộ cắt giảm lãi suất, là ứng viên hàng đầu thay thế Chủ tịch Jerome Powell.

Trái ngược với sự thận trọng tại Mỹ, các sàn chứng khoán châu Âu và châu Á đồng loạt tăng điểm. Shanghai Composite của Trung Quốc tăng 0,2% và Hang Seng của Hồng Kông tăng 0,7% sau khi Bắc Kinh công bố xuất khẩu tháng 7 tăng, nhờ doanh nghiệp tranh thủ thời gian “ngừng bắn” trong chiến tranh thuế quan với Washington.

Nikkei 225 của Nhật Bản tăng 0,6% dù cổ phiếu Toyota giảm sau khi cắt giảm dự báo lợi nhuận cả năm do thuế quan của Mỹ. Ngược lại, Sony tăng giá khi công ty thông báo mức ảnh hưởng từ thuế thấp hơn dự kiến.

Bức tranh thị trường hiện phản ánh sự pha trộn giữa lo ngại và kỳ vọng. Dù tác động tức thì của thuế quan mới thấp hơn dự kiến, sự bất định trong chính sách thương mại toàn cầu, khả năng Fed hạ lãi suất và sức khỏe kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục là các yếu tố dẫn dắt tâm lý nhà đầu tư trong những tuần tới.

Các chuyên gia cảnh báo, sau đợt tăng mạnh kể từ tháng Tư, định giá thị trường Mỹ đang ở mức cao, khiến rủi ro điều chỉnh gia tăng nếu các yếu tố hỗ trợ hiện tại, đặc biệt là triển vọng cắt giảm lãi suất không thành hiện thực. Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư được khuyến nghị duy trì chiến lược phòng thủ, tập trung vào những doanh nghiệp có khả năng thích ứng tốt với biến động chính sách và điều kiện kinh tế toàn cầu.

Phan Hà