Cấp bách nâng cấp các công trình chống lũ

Xử lý sự cố đê điều tại xã Đa Phúc, Hà Nội. (Ảnh: PHẠM HẢI)

Để bảo đảm an toàn lâu dài cho người dân vùng ven sông, lãnh đạo Thành phố Hà Nội đã đi kiểm tra và yêu cầu khẩn trương củng cố hệ thống đê điều, công trình phòng chống lũ.

Ba ngày qua, chính quyền, lực lượng chức năng và người dân các xã Trung Giã, Đa Phúc căng mình chống lũ, bảo vệ đê điều. Với phương châm chống lũ như “chống giặc”, không kể ngày đêm, hàng trăm người dân cùng hơn 2.100 cán bộ, chiến sĩ của Bộ Tư lệnh Thủ đô và Bộ Quốc phòng đã gia cố, đắp đê, ngăn không cho nước lũ tràn vào khu dân cư, quyết tâm bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản của người dân.

Anh Nguyễn Văn Tuấn, người dân thôn Cốc Lương, xã Đa Phúc cho biết, gần 50 năm nay đây là lần đầu anh chứng kiến nước lũ cuồn cuộn tràn về rất nhanh. Anh cùng nhiều thanh niên trai tráng trong thôn cùng chung tay đắp bờ bao hộ đê, cố gắng ngăn không cho nước lũ tràn qua đê vào khu dân cư. Nhiều thanh niên gác lại việc gia đình bị ngập nước, tài sản riêng hư hỏng để tham gia hộ đê.

Đến đêm 9/10, nước sông bắt đầu rút, người dân mới thở phào như trút được gánh nặng. Tại phố Nỉ, xã Trung Giã, dù nước đã rút, nhưng hậu quả nặng nề về tài sản. Bà Phạm Thị Bình không giấu được nước mắt khi cửa hàng chuyên kinh doanh thạch cao, trần nhựa của gia đình tại đây gần như không cứu vãn được gì, thiệt hại ước tính hàng tỷ đồng. Dọc tuyến phố Nỉ, rất nhiều cửa hàng lâm vào hoàn cảnh tương tự. Sau khi nước rút, bùn đất, đồ đạc ngổn ngang và hầu hết đã bị hư hỏng, thiệt hại quá lớn.

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại, do ảnh hưởng của bão số 11 và mưa lũ trên các sông, từ ngày 7/10 đến nay, thành phố ghi nhận 11.790 hộ dân, với hơn 43.200 người bị ảnh hưởng, trong đó, riêng xã Trung Giã có 4.042 hộ dân, với gần 16.420 người và xã Đa Phúc có 1.713 hộ dân, với 7.310 người. Đáng chú ý, đã có 3.751 hộ dân, với gần 19.720 người phải sơ tán khẩn cấp đến nơi an toàn.

Lũ trên sông Cầu cũng gây ra nhiều sự cố đê điều. Cụ thể, tại xã Đa Phúc, một số bờ bao bị sạt trượt, nghiêng đổ khoảng 150m kênh tưới tiêu; 11,97km đê bối, đê bao ngoài đê chính bị tràn, ngập; đoạn đê hữu Cầu (đê cấp III) dài 7,5km bị tràn mặt; xảy ra mạch sủi tại vị trí K22+700 và hiện tượng lún, sụt mái đê tại khu vực K25+740 - K25+830.

Ở xã Trung Giã, lũ đã làm xói cục bộ tuyến đường sắt Hà Nội-Thái Nguyên dài khoảng 20m; tràn qua 7km đê Đô Tân và 1km đê Vòng Ấm; đồng thời, gây kẹt cánh cống tại một số trạm bơm như: Tiên Tảo, Cẩm Hà, Tân Hưng, Tăng Long... Trước tình hình khẩn cấp, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã bổ sung 10 tỷ đồng cho mỗi xã Trung Giã và Đa Phúc để phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai.

Đến chiều 11/10, mặc dù nước lũ trên sông Cầu, sông Cà Lồ đã rút, nhưng hàng trăm hộ dân các thôn ở ngoài đê, nhất là tại ba thôn An Lạc, Đô Tân và Lai Sơn, xã Trung Giã và thôn Ngô Đạo, xã Đa Phúc vẫn chưa thể về nhà do nước còn ngập hơn 1m. Bộ Tư lệnh Thủ đô đã sử dụng xe đặc chủng và xuồng đưa nhu yếu phẩm, lương thực vào hỗ trợ người dân; tăng cường thêm 250 chiến sĩ giúp các thôn dọn dẹp vệ sinh môi trường, khử khuẩn sau lũ.

Nước lũ rút đi để lại hiện trường mặt đê nhiều vị trí xuống cấp, hư hỏng. Khu vực xảy ra sự cố sụt lún từ tháng 7/2025 trên tuyến đê hữu Cầu đoạn qua thôn Bắc Vọng, xã Đa Phúc, tương ứng từ K25+630 đến K25+680, vẫn chưa được khắc phục, trở thành điểm xung yếu nguy hiểm. Lực lượng chức năng phải duy trì trực tuần tra để sẵn sàng ứng phó nguy cơ thẩm lậu, sụt, sạt trượt do ngâm nước lâu ngày.

Không bị ngập sâu như hai xã Trung Giã và Đa Phúc, nhưng nước lũ sông Cà Lồ cũng ảnh hưởng đến các thôn thuộc các xã Nội Bài, Sóc Sơn. Bí thư Đảng ủy xã Nội Bài Nguyễn Nam Hà cho biết, tính đến 16 giờ chiều 11/10, mực nước sông Cà Lồ vẫn ở mức cao 8,8m (trên báo động 3 là 0,8m) gây tràn đê Thạch Lỗi, Thụy Hương, khiến 12 thôn trên địa bàn xã với gần 1.900 hộ dân bị ảnh hưởng.

Các lực lượng chức năng đã huy động lực lượng xung kích tại chỗ, ứng trực 24/24 giờ, đặt các biển cảnh báo khu vực nguy hiểm, đồng thời, chuẩn bị sẵn sàng vật tư, hậu cần để kịp thời ứng cứu khi có tình huống khẩn cấp xảy ra. Đối với các hộ bị cô lập do nước lũ lên cao, xã đã có phương án hỗ trợ nhu yếu phẩm, không để người dân bị đói. Những khu vực nước rút, lực lượng đoàn viên, hội viên cùng nhân dân dọn dẹp vệ sinh môi trường, xử lý nguồn nước, không để phát sinh dịch bệnh sau ngập lụt.

Tại xã Sóc Sơn, một số khu dân cư thuộc các thôn ven sông, như: khu Cả, Bến, Phú Thọ, Tân Do-Xóm Chòm… vẫn bị ngập, nhiều đoạn đường bị chia cắt. Ủy ban nhân dân xã đã huy động hơn 500 lượt người tham gia ứng cứu và hỗ trợ nhân dân. Cùng với đó, Công ty Thoát nước Hà Nội, Công ty Môi trường đô thị Sóc Sơn, Công ty Điện lực Sóc Sơn… phối hợp tham gia tiêu thoát nước, khắc phục sự cố, bảo đảm an toàn điện. Tại các điểm ngập sâu, lực lượng chức năng đã dùng thuyền, bè để di chuyển người dân bị ảnh hưởng, trong đó, khoảng 50 hộ dân ở các thôn thấp trũng đã được di dời đến nơi an toàn.

Kiểm tra công tác ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ ở hai xã Đa Phúc và Trung Giã, chiều 11/10, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Trần Sỹ Thanh yêu cầu chính quyền các cấp khẩn trương phối hợp với bộ đội, công an, dân quân tự vệ tổ chức dọn dẹp vệ sinh môi trường, hỗ trợ người dân nhanh chóng ổn định đời sống, khôi phục sinh hoạt bình thường. Trong đó, các xã cần ưu tiên quan tâm gia đình chính sách, hộ nghèo, người già, trẻ em và đối tượng yếu thế, bảo đảm mọi người dân đều có nơi ở an toàn, đủ lương thực, nước sạch và điều kiện sinh hoạt thiết yếu. Khi nước rút, lực lượng chức năng phải khẩn trương vệ sinh môi trường, khử khuẩn, hỗ trợ học sinh sớm trở lại trường.

Lãnh đạo thành phố Hà Nội cũng đồng ý với các phương án của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, Bộ Tư lệnh Thủ đô về củng cố đê điều, nâng cấp trạm bơm. Ngay trong tuần tới, các sở, ngành, địa phương phải lập danh mục các công trình cấp bách chống lũ, trình lãnh đạo Ủy ban nhân dân phê duyệt để triển khai ngay, trong đó ưu tiên các công trình ở những khu vực nội đô và vùng ngoại thành thường xuyên ngập lụt.

MINH VÂN - QUỐC TOẢN - VIỆT ANH