Cảnh giác đột quỵ khi đi trời nắng
Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa cấp cứu kịp thời cho một bệnh nhân bị đột quỵ sau khi lao động dưới trời nắng. Trước phẫu thuật, người bệnh ở tình trạng xuất huyết não nghiêm trọng, phù não với lượng máu tụ lớn. Sau hơn 3 tiếng phẫu thuật, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch.
Theo chia sẻ của người nhà, bà H.T.H (62 tuổi) đi làm đồng về xuất hiện tình trạng liệt 1/2 người trái, đại tiểu tiện không tự chủ, méo miệng nói khó, nôn nhiều.
Ngay khi nhập viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, các các sĩ nhận định nguyên nhân ban đầu là xuất huyết não, có nguy cơ biến chứng phức tạp, thậm chí là tử vong. Sau hội chẩn khẩn cấp, người bệnh được thực hiện chụp cắt lớp vi tính (chụp CT 128 dãy) có tiêm thuốc cản quang xác định chính xác nguyên nhân nhằm có phương án mổ tối ưu.
TS.BS Nguyễn Văn Sơn – Trưởng khoa Ngoại Thần kinh cho biết: “Nhờ thực hiện chụp CT sọ não có tiêm thuốc, tình trạng xuất huyết não của người bệnh được đánh giá toàn diện, loại trừ nguyên nhân dị dạng mạch máu. Ê kíp bác sĩ đã quyết định tiến hành phẫu thuật loại bỏ một lượng lớn máu tụ từ vỡ mạch máu não do tăng huyết áp.”
Theo bác sĩ, bệnh nhân bị tăng huyết áp kết hợp với yếu tố thuận lợi là trời nắng nóng, làm khởi phát đột quỵ. “Cái khó của ca mổ này là phải tiên lượng được cuộc mổ và những khả năng có thể xảy ra, cần chuẩn bị để chủ động bù vào, độ rộng mở sọ hợp lý để giải phóng chèn ép não và lấy hoàn toàn khối máu tụ gây chèn ép não, đồng thời xử lý cầm máu các thương tổn đang chảy máu trong sọ” – bác sĩ trong kíp phẫu thuật cho biết.
Sau ba tiếng phẫu thuật, bệnh nhân đã vượt qua cơn nguy kịch.
Các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân H. (Ảnh: BVCC)
Đột quỵ, hay tai biến mạch máu não là tình trạng một phần não bị tổn thương đột ngột, do mạch máu nuôi não bị tắc nghẽn (nhồi máu) hoặc vỡ (xuất huyết). Đột quỵ do xuất huyết não chiếm 15-20% trong số người đột quỵ. Nguyên nhân chủ yếu là tăng huyết áp, vỡ dị dạng bất thường mạch máu não, rối loạn chức năng đông máu, bệnh thoái hóa dạng tinh bột, ung thư và các nguyên nhân khác.
Đột quỵ xuất huyết não có thể gặp ở mọi lứa tuổi, thậm chí là trên người không có tiền căn bệnh lý trước đó. Bệnh thường gặp ở nhóm người bệnh lớn tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường kèm thêm thời tiết nắng nóng là yếu tố nguy cơ dẫn đến tai biến.
Gần đây, thời tiết các tỉnh phía Bắc nóng đỉnh điểm, các bệnh viện liên tục tiếp nhận nhiều bệnh nhân xuất huyết não, viêm phổi, tăng gấp hai đến ba lần ngày thường. "Có trường hợp thường xuyên uống thuốc kiểm soát bệnh nền, song vẫn bị xuất huyết não chỉ sau khi đi nắng", bác sĩ Trần Đình Thắng, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết.
Các dấu hiệu nhận biết sớm đột quỵ là liệt nửa người (biểu hiện giơ hai tay bằng vai, một tay sẽ bị rơi xuống); liệt dây thần kinh số 7 (méo miệng khi làm động tác nhe răng hoặc cười); rối loạn ngôn ngữ, hiểu được lời nói mà không diễn đạt được hoặc không hiểu lời người khác, mất trí nhớ đột ngột (quên tên người thân), không phân biệt được những điều xảy ra xung quanh...
Để phòng ngừa đột quỵ mùa hè, bác sĩ khuyên người dân chủ động theo dõi thời tiết để lên kế hoạch hoạt động phù hợp. Người cao tuổi, người có bệnh tim mạch, hoặc đã từng đột quỵ cần tuân thủ uống thuốc, kiểm soát huyết áp đúng hướng dẫn của bác sĩ, hạn chế ra ngoài từ 10 đến 16 giờ.
Trong điều kiện nắng nóng bất thường, người dân cần chú ý đến tập luyện và lao động, tránh hoạt động quá sức hay ở ngoài trời nắng quá lâu. Nếu ra ngoài, mọi người cần mặc quần áo dài và đội mũ rộng vành để bảo vệ da khỏi ánh nắng. Không đột ngột di chuyển từ phòng điều hòa ra ngoài nắng ngay hoặc ngược lại, khiến cơ thể bị sốc nhiệt. Uống nhiều nước, hoa quả, bổ sung điện giải, tăng đề kháng.
Khi thấy có các dấu hiệu như thân nhiệt tăng cao, tiết nhiều mồ hôi, tim đập nhanh, thở dốc, chóng mặt, buồn nôn, đau đầu..., cần cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
Tại Việt Nam, Bộ Y tế ghi nhận mỗi năm thêm 200.000 ca đột quỵ, khoảng 50% trường hợp tử vong, nhiều người sống sót sau đột quỵ phải sống chung với các di chứng về thần kinh, vận động... Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi đang có xu hướng tăng lên, trung bình khoảng 2% mỗi năm, số lượng nam giới cao gấp bốn lần nữ giới. Trong đó, nhiều người bệnh không biết mình mang yếu tố nguy cơ, đến khi bị đột quỵ, đo huyết áp, thử đường huyết mới phát hiện.
