Cân nhắc việc sửa đổi điều kiện, tiêu chuẩn đối với người quản lý, kiểm soát của doanh nghiệp bảo hiểm

Thảo luận tại tổ, các đại biểu tán thành với sự cần thiết xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm nhằm khắc phục các bất cập trong thực tiễn, hoàn thiện khung pháp lý minh bạch, thống nhất, đồng bộ cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm; bảo đảm hài hòa giữa mục tiêu quản lý nhà nước và tính chủ động trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tạo động lực tăng trưởng cho thị trường bảo hiểm, đáp ứng yêu cầu và định hướng tại Chiến lược phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam đến năm 2030.

Toàn cảnh thảo luận tại Tổ 3. Ảnh: Khánh Duy

Góp ý vào dự thảo luật, ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa) bày tỏ băn khoăn về quy định cấp phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm. Dự thảo luật lược bỏ điều kiện “xác nhận không vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về môi giới bảo hiểm của nước nơi tổ chức đặt trụ sở chính trong 3 năm liên tục gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy phép thành lập và hoạt động” (điểm b khoản 5 Điều 133).

Theo đại biểu, lược bỏ quy định này có nghĩa là doanh nghiệp nước ngoài môi giới bảo hiểm không phải yêu cầu cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài xác định là không có vi phạm nghiêm trọng trong thời gian 3 năm gần nhất.

ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa) phát biểu. Ảnh: Khánh Duy

Đại biểu cho rằng: Dự án luật hiện hành đưa ra điều kiện trên là để yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền nước ngoài xác định đối với những doanh nghiệp muốn mở chi nhánh ở Việt Nam thì có thời gian hoạt động 3 năm gần nhất không có vi phạm nghiêm trọng. Đây là một điều kiện để ràng buộc và sàng lọc đối với những doanh nghiệp hoạt động yếu kém, thậm chí là vi phạm pháp luật. Điều kiện này là thực sự cần thiết trong thực tiễn nhưng dự thảo luật thì lại bỏ đi.

"Nếu lược bỏ thì chúng ta sẽ dựa vào điều kiện nào để sàng lọc và lựa chọn được các doanh nghiệp, các chi nhánh doanh nghiệp ở nước ngoài hoạt động có hiệu quả để kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam?” - đại biểu băn khoăn.

Đại biểu Mai Văn Hải cũng băn khoăn về việc sửa đổi, bổ sung Khoản 3, Điều 81 về điều kiện, tiêu chuẩn đổi với người quản lý, kiểm soát của doanh nghiệp bảo hiểm. Dự thảo luật quy định điều kiện, tiêu chuẩn đối với giám đốc hoặc tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật: “Có bằng đại học trở lên về chuyên ngành bảo hiểm. Trường hợp không có bằng đại học trở lên về chuyên ngành bảo hiểm thì phải có bằng đại học trở lên về chuyên ngành khác. Trong đó, có môn học về bảo hiểm hoặc có bằng đại học trở lên về chuyên ngành khác, có chứng chỉ bảo hiểm do các cơ sở đào tạo về bảo hiểm được thành lập và hoạt động hợp pháp trong nước hoặc ngoài nước cấp.

Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cần cân nhắc lại quy định “có môn học về bảo hiểm”, vì các môn học về bảo hiểm ở mỗi trường là khác nhau. Chưa kể, có những người học môn học bảo hiểm ở trường A nhưng không ra được trường, sau đó lại chuyển sang học và tốt nghiệp ở trường B, như vậy môn học ở trường A có được thừa nhận không? Quy định như trong dự thảo luật sẽ dẫn đến khó xác định đối tượng đủ điều kiện. Bên cạnh đó, mặc dù quy định như dự thảo sẽ giúp mở rộng đối tượng nhưng lại vô tình hạ thấp tiêu chuẩn người quản lý tại các doanh nghiệp bảo hiểm.

Theo đó, đại biểu Mai Văn Hải đề nghị ban soạn thảo giữ nguyên quy định này như trong luật hiện hành.

ĐBQH Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) phát biểu. Ảnh: Khánh Duy

Đồng tình với quan điểm của đại biểu Mai Văn Hải, ĐBQH Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) cũng cho rằng, các quy định về điều kiện tiêu chuẩn đổi với người quản lý, kiểm soát của doanh nghiệp bảo hiểm trong dự thảo luật cần được nghiên cứu, xem xét thêm để bảo đảm trình độ chuyên môn, năng lực của người đảm nhận vị trí điều hành, quản lý doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài.

Tham gia góp ý thêm về dự án luật này, ĐBQH Lê Thanh Hoàn cũng chia sẻ, dự thảo luật lần này có nội dung liên quan đến việc cấm. Đó là “cá nhân đang làm đại lý bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ này thì không được làm kiêm đại lý cho bảo hiểm nhân thọ khác” và cho phép “nếu làm đại lý bảo hiểm nhân thọ thì được phép làm đại lý bảo hiểm phi nhân thọ”.

Thực tế, lâu nay vẫn có tình trạng một đại lý bảo hiểm có thể làm cho 3 - 4 hãng khác nhau để tăng thêm doanh thu, thêm lợi nhuận. Tuy nhiên, tình trạng này dẫn đến sự chồng chéo và phức tạp trong thị trường bảo hiểm. Do đó, đại biểu đồng tình với quy định như trong dự thảo luật để hạn chế tình trạng xung đột lợi ích.

Bên cạnh đó, đại biểu Lê Thanh Hoàn cũng chia sẻ thêm, hiện nay vẫn còn tình trạng các ngân hàng bán sản phẩm bảo hiểm thông qua nhân viên ngân hàng và qua các hợp đồng tín dụng. Do đó, đại biểu đề nghị dự thảo luật cần có thêm quy định để nhân viên để ngân hàng không tham gia vào lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ để tránh gây phiền hà cho nhiều khách hàng không có nhu cầu mua bảo hiểm nhưng “bị ép” phải mua.

Tại thảo luận tổ, một số ĐBQH cũng đề nghị ban soạn thảo giải thích rõ ràng hơn về bảo hiểm tử kỳ và tính ưu việt của loại bảo hiểm này so với bảo hiểm rủi ro tử vong trước đây; đồng thời, sự khác biệt giữa hai loại bảo hiểm này như thế nào. Bên cạnh đó, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung quy định cho phép áp dụng song song mô hình vốn trên cơ sở rủi ro và biên khả năng thanh toán. Các đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cần phân tích, đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện tác động của các quy định này, trong đó có việc tăng chi phí đối với người tham gia bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, các vấn đề có thể phát sinh và phương án xử lý, bảo đảm không dẫn đến khó khăn, vướng mắc khi thi hành Luật.

Đào Cảnh