Cần minh bạch trong đấu giá tài sản vật tư thiết bị có chứa chất thải nguy hại của các Công ty điện lực

Hàng loạt các đơn vị điện lực đã tách riêng lô vật tư thông thường và vật tư có chứa CTNH khi bán đấu giá tài sản

Vật tư có chứa chất thải nguy hại như: Máy biến áp cũ (có thể chứa dầu PCB), ắc quy, tụ điện, dầu máy biến thế đã qua sử dụng, bóng đèn huỳnh quang, các loại vật tư dính dầu mỡ, hóa chất... Những vật tư có chứa CTNH này yêu cầu pháp lý và quy trình xử lý nghiêm ngặt, ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định gộp hay tách lô.

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, tại một thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Bắc Từ Liêm (TP Hà Nội), vật tư thiết bị thông thường và vật tư thiết bị có chứa CTNH được tách riêng lô để đem ra đấu giá.

Cụ thể, ngày 16/5/2025, bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Giám đốc Công ty đấu giá hợp danh Bắc Trung Nam đã ký Thông báo đấu giá (Tên tài sản: Vật tư thiết bị thông thường và vật tư thiết bị có chứa thành phần là chất thải nguy hại mã 19 02 06; 17 03 04 của Công ty Điện lực Bắc Từ Liêm).

Lô 1: Vật tư thiết bị thông thường, giá khởi điểm: 2.338.497.151 đồng; Lô 2: Vật tư thiết bị có chứa thành phần là chất thải nguy hại mã CTNH: 19 02 06; 17 03 04, giá khởi điểm là 10.047.031 đồng.

Thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Bắc Từ Liêm (TP Hà Nội) ngày 16/05/2025

Cũng theo tìm hiểu, tại một thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Sóc Sơn (TP Hà Nội), vật tư thiết bị thông thường và vật tư thiết bị có chứa CTNH được tách riêng lô để đem ra đấu giá.

Cụ thể, ngày 07/06/2025, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Công ty đấu giá hợp danh Sen Vàng đã ký Thông báo đấu giá tài sản (Lô vật tư thiết bị ứ đọng, thu hồi kém mất phẩm chất và vật tư thiết bị có chứa CTNH). Người có tài sản đấu giá là Công ty điện lực Sóc Sơn.

Lô 01: Lô vật tư thiết bị có chứa chất thải nguy hại, giá khởi điểm là: 112.069.157 đồng; Lô 02: Lô vật tư thiết bị ứ đọng, kém mất phẩm chất là: 1.797.792.795 đồng.

Thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Sóc Sơn (TP Hà Nội)

Ngày 12/12/2023, Thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Hòa Bình cũng được tách riêng vật tư thiết bị thông thường và vật tư thiết bị có chứa CTNH để đem ra đấu giá.

Lô 1: Vật tư, thiết bị thu hồi, ứ đọng, kém, mất phẩm chất, chất thải rắn công nghiệp thông thường, giá khởi điểm là 1.216.160.919 đồng; Lô 02: Vật tư, thiết bị thu hồi chứa chất thải nguy hại, giá khởi điểm là 397.689.025 đồng.

Thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Hòa Bình

Gộp chung lô vật tư thông thường và vật tư có chứa CTNH khi bán đấu giá khiến dư luận băn khoăn

Tuy nhiên, tại một số địa phương, hàng loạt lô tài sản đấu giá đang có dấu hiệu gộp chung vật tư thông thường và vật tư có chứa CTNH.

Đơn cử như, tại một thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh), vật tư thiết bị thông thường và vật tư thiết bị có chứa CTNH được gộp chung lô để đem ra đấu giá.

Thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh)

Cụ thể, ngày 03/10/2024, Công ty ĐGHD đấu giá Việt Nam đã phát đi Thông báo đấu giá tài sản Lô vật tư thiết bị, tài sản cố định thu hồi, ứ đọng, kém mất phẩm chất; VTTB thu hồi có dính chất thải nguy hại thanh lý đợt 1 năm 2024. Người có tài sản đấu giá là Công ty Điện lực Bắc Ninh. Giá khởi điểm là 4.994.253.493 đồng.

Cũng theo tìm hiểu, tại một thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang), vật tư thiết bị thông thường và vật tư thiết bị có chứa CTNH được gộp chung lô để đem ra đấu giá.

Cụ thể, ngày 29/08/2023, Công ty ĐGHD đấu giá Việt Nam đã phát đi Thông báo đấu giá tài sản Lô VTTB, TSCĐ thu hồi, hư hỏng, kém phẩm chất; VTTB thu hồi chứa chất thải nguy hại đợt 1 năm 2023. Người có tài sản đấu giá là Công ty Điện lực Bắc Giang. Giá khởi điểm là 5.757.707.243 đồng.

Thông báo đấu giá tài sản của Công ty điện lực Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang)

Trao đổi với phóng viên, ông Đỗ Đình Hà, Trưởng phòng kế hoạch vật tư, Công ty Điện lực Bắc Ninh cho biết, trong những năm qua, việc quản lý vật tư thiết bị nói chung và chất thải nguy hại (CTNH) nói riêng luôn được Công ty Điện lực Bắc Ninh tuân thủ theo đúng các quy định của Chính phủ và quy định của ngành. Đối với CTNH, Công ty Điện lực Bắc Ninh luôn kiểm soát chặt chẽ từ khâu thu gom, phân loại, lưu trữ, vận chuyển đến xử lý.

Việc thanh xử lý vật tư thiết bị thông thường và CTNH được thực hiện theo đúng trình tự và quy định của Luật và Hướng dẫn của ngành (Từ khâu thông báo danh mục VTTB đến toàn bộ các đơn vị trong ngành, văn bản thông qua của Tổng Công ty, tổ chức lựa chọn thuê đơn vị tổ chức đấu giá, …..đến bàn giao VTTB thanh xử lý cho đơn vị trúng đấu giá).

Cũng theo ông Đỗ Đình Hà, toàn bộ chất thải rắn công nghiệp thông thường (CTRCNTT) và CTNH được phân loại riêng trong hồ sơ thanh lý theo quy định, không để nhầm lẫn. Việc bán thanh lý lô VTTB gồm cả CTNH và VTTB thông thường không bị quy định cấm ở bất kỳ một văn bản quy phạm pháp luật hay quy định nội bộ nào. Việc này còn làm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vì nếu tách riêng CTNH thành 1 lô riêng biệt sẽ rất khó thanh lý (giá trị nhỏ ít nhà thầu quan tâm) dẫn đến tồn kho ứ đọng trong thời gian dài, chậm thu hồi vốn.

Ông Đỗ Đình Hà khẳng định, toàn bộ các lô thanh lý VTTB của Công ty đều được thực hiện thông qua một tổ chức bán đấu giá có chức năng thực hiện thông qua hợp đồng thuê bán đấu giá. Tất cả các đơn vị trúng đấu giá những lô tài sản vật tư có chứa chất thải nguy hại đều đáp ứng năng lực theo quy định, có đầy đủ Giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo lĩnh vực phù hợp và Giấy phép còn hiệu lực.

Liên quan tới vấn đề nêu trên, ông Nguyễn Hữu Năng, Trưởng phòng Kế hoạch vật tư, Công ty Điện lực Bắc Giang cho biết: “Trước khi tổ chức đấu giá thì căn cứ vào lô vật tư thanh lý, bao gồm cả vật tư thông thường và một số mã chất thải mà được phép theo chỉ đạo của công ty là sẽ cho thanh lý cùng. Riêng chất thải nguy hại thì mấy năm trở lại đây, chúng tôi giám sát rất kỹ ở kho công ty”.

Ông Nguyễn Hữu Năng cho biết thêm, sau khi lựa chọn được công ty đấu giá thì họ sẽ phải viết quy chế đấu giá theo trình tự và điều kiện bắt buộc là người mua phải có giấy phép hành nghề xử lý chất thải thuộc những loại mã mà công ty bán gộp lô. Riêng chất thải nguy hại thì phải có xe chuyên dụng riêng. Nếu tách lô chất thải thông thường và chất thải nguy hại, thì cũng chỉ có một vài công ty xử lý được.

"Gộp chung lô vật tư thông thường và vật tư có chứa CTNH khi bán đấu giá gây nguy cơ giảm tính cạnh tranh, thất thoát tài sản"

Trao đổi với PV Báo Đại biểu Nhân dân, luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: "Theo Luật Bảo vệ Môi trường và các văn bản hướng dẫn (Nghị định, thông tư) quy định rất chặt chẽ về việc quản lý chất thải nguy hại (CTNH), từ khâu phân loại, thu gom, lưu giữ, vận chuyển đến xử lý. Chỉ những đơn vị có giấy phép xử lý CTNH phù hợp với loại chất thải đó mới được phép tiếp nhận và xử lý.

Vì vậy, theo tôi, việc tách riêng lô CTNH giúp công ty điện lực dễ dàng kiểm soát và yêu cầu người trúng đấu giá phải có đầy đủ giấy phép xử lý CTNH theo quy định của Luật Bảo vệ Môi trường và các văn bản hướng dẫn.

Theo đó, mỗi loại tài sản sẽ thu hút đúng đối tượng khách hàng chuyên biệt. Vật tư thông thường sẽ được các đơn vị tái chế, kinh doanh phế liệu quan tâm. Vật tư có CTNH sẽ nhắm đến các đơn vị có giấy phép, công nghệ xử lý phù hợp. Điều này tăng tính cạnh tranh và khả năng đạt giá cao cho từng lô.

Ngoài ra, quy trình định giá, đấu giá cho từng loại tài sản trở nên minh bạch hơn, dễ quản lý và giám sát. Trách nhiệm xử lý CTNH được chuyển giao rõ ràng cho đơn vị có chức năng".

Theo luật sư Diện, thực tế, rất ít đơn vị có đủ năng lực, giấy phép xử lý CTNH và đồng thời có nhu cầu đối với vật tư thông thường. Điều này làm giảm tính cạnh tranh, có thể dẫn đến giá trúng thấp. Việc chuyển giao CTNH cho đơn vị không đủ năng lực xử lý có thể gây hậu quả nghiêm trọng về môi trường và pháp lý cho chính các công ty điện lực (bên bán). Trách nhiệm liên đới là rất lớn.

"Ngoài ra, việc xác định giá khởi điểm cho một lô tài sản hỗn hợp như vậy rất phức tạp, dễ dẫn đến định giá không sát thực tế, gây thất thoát. Kèm theo đó, người mua có thể lợi dụng yếu tố CTNH để hạ giá toàn bộ lô tài sản, ngay cả khi giá trị vật tư thông thường là đáng kể.

Việc quyết định gộp lô hay tách lô tài sản khi đấu giá, đặc biệt là tài sản của các công ty điện lực có chứa CTNH, không chỉ là bài toán kinh tế mà còn là bài toán về trách nhiệm pháp lý và bảo vệ môi trường" luật sư Diện này tỏ.

Theo Quân Đỗ - Ánh Nguyễn/ Báo Đại biểu Nhân dân