Cách xử lý tác dụng phụ phổ biến của thuốc điều trị tăng huyết áp

Thuốc là trụ cột của liệu pháp điều trị, giúp duy trì huyết áp cho hàng triệu người trên khắp thế giới. Tuy nhiên, giống như tất cả các loại thuốc khác, thuốc trị tăng huyết áp có thể gây ra tác dụng phụ.

Mặc dù các tác dụng phụ này khác nhau tùy thuộc vào từng loại thuốc cụ thể, nhưng hầu hết đều có thể dung nạp được đối với phần lớn bệnh nhân và không cần ngừng thuốc.

Những loại thuốc này luôn được kê đơn cùng với việc thay đổi lối sống, như điều chỉnh chế độ ăn uống, kiểm soát căng thẳng và tập thể dục thường xuyên. Các tác dụng phụ đôi khi có thể gây khó chịu, nhưng lợi ích của việc kiểm soát huyết áp vượt xa những rủi ro.

Thuốc trị tăng huyết áp có thể gây ra một số tác dụng phụ nhưng lợi ích vẫn vượt trội so với nguy cơ...

Dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến nhất của thuốc điều trị huyết áp và các chiến lược đơn giản để kiểm soát chúng:

1. Thuốc trị tăng huyết áp có thể gây chóng mặt

Chóng mặt khi đứng dậy đột ngột là tác dụng phụ thường gặp nhất. Nguyên nhân là do các loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển ACE hoặc thuốc chẹn kênh canxi sẽ làm giảm huyết áp quá nhanh. Tình trạng này được gọi là hạ huyết áp tư thế đứng.

Cách xử lý:

Khi đang nằm hoặc ngồi, hãy đứng dậy từ từ, tránh những cử động giật cục.
Uống đủ nước mỗi ngày để cơ thể không bị thiếu dịch.
Tránh đứng dậy đột ngột khi đang ngồi hoặc ngả lưng, vì dễ gây chóng mặt.
Nếu tình trạng chóng mặt vẫn tiếp diễn, cần trao đổi với bác sĩ để được điều chỉnh liều thuốc hoặc đổi sang loại thuốc khác phù hợp hơn.

Chóng mặt khi đứng dậy đột ngột là tác dụng phụ thường gặp nhất khi dùng một số thuốc trị tăng huyết áp.

2. Cảm giác buồn tiểu thường xuyên

Thuốc lợi tiểu là một trong những nhóm thuốc phổ biến trong điều trị tăng huyết áp. Cơ chế của chúng là giúp thận đào thải muối và nước, từ đó giảm lượng dịch trong cơ thể. Hệ quả tất yếu là người dùng sẽ đi tiểu nhiều hơn bình thường.

Cách xử lý:

Uống thuốc vào buổi sáng thay vì buổi tối để hạn chế ảnh hưởng đến giấc ngủ, vì chất lượng giấc ngủ cũng rất quan trọng.
Hạn chế caffeine, bởi bản thân chất này cũng có tác dụng lợi tiểu, có thể làm tình trạng buồn tiểu trở nên rõ rệt hơn.
Nếu gặp khó khăn trong việc kiểm soát tiểu tiện hoặc chức năng thận suy giảm, cần trao đổi với bác sĩ để được cân nhắc điều chỉnh liều hoặc đổi sang loại thuốc khác phù hợp hơn.

3. Mệt mỏi và yếu ớt

Một số thuốc điều trị tăng huyết áp, như thuốc chẹn beta hoặc một số thuốc chẹn kênh canxi, có thể gây cảm giác yếu sức hoặc mệt mỏi bất thường. Nguyên nhân là do những loại thuốc này làm giảm gánh nặng cho tim, nhưng đôi khi cũng khiến năng lượng trong cơ thể giảm sút.

Cách xử lý:

Cho cơ thể thời gian thích nghi, vì tình trạng mệt mỏi thường sẽ cải thiện sau vài tuần.
Kết hợp vận động nhẹ nhàng như đi bộ hoặc tập yoga để tăng cường năng lượng.
Nếu tình trạng kiệt sức kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, cần trao đổi với bác sĩ để được xem xét điều chỉnh hoặc đổi sang loại thuốc khác phù hợp hơn.

4. Ho dai dẳng

Một trong những tác dụng phụ thường gặp nhất của thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors) như lisinopril hoặc enalapril là ho khan kéo dài. Dù không gây nguy hiểm, cơn ho có thể gây khó chịu và làm gián đoạn giấc ngủ. Nguyên nhân xuất phát từ việc thuốc làm tăng lượng bradykinin, một chất hóa học gây kích ứng đường thở.

Cách xử lý:

Không tự ý ngừng thuốc mà cần báo cho bác sĩ.
Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể chuyển từ thuốc chẹn ACE sang thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ARB), như losartan hoặc valsartan, để khắc phục tình trạng ho.

5. Sưng, đặc biệt ở mắt cá chân và bàn chân

Thuốc chẹn kênh canxi, nhất là amlodipine, có thể gây giữ nước và sưng chân. Đây được gọi là phù ngoại biên – thường không nguy hiểm nhưng có thể gây khó chịu hoặc đau nhức. Nếu tình trạng sưng nghiêm trọng hoặc kéo dài, cần tham khảo ý kiến bác sĩ. Việc điều chỉnh liều hoặc chuyển sang thuốc khác có thể giúp cải thiện triệu chứng.

Cách kiểm soát:

Kê cao chân khi ngồi nghỉ.
Sử dụng vớ y khoa để hỗ trợ tuần hoàn.
Hạn chế muối trong khẩu phần ăn.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể phối hợp với thuốc lợi tiểu nhẹ hoặc đổi sang nhóm thuốc hạ huyết áp khác.

Mời độc giả xem thêm:

DS. Thu Giang