Các hợp tác xã cần tính tới thị trường hóa sản phẩm nông sản
Sau một thời gian nỗ lực, đến nay nhiều HTX đã sở hữu sản phẩm hàng hóa mang thương hiệu riêng. Dù thành công nhưng đây chỉ là bước đi đầu tiên. Để tới đích, các HTX cần tiếp tục thị trường hóa sản phẩm để khẳng định chất lượng, giá trị của những nông sản mà HTX quản trị.
Vào siêu thị Co.opmart Tuy Hòa hay hệ thống siêu thị Vinmart tại các địa phương, không phải lúc nào chúng ta cũng thấy sản phẩm của các HTX trên kệ. Dù có vài HTX cũng đưa được sản phẩm vào hệ thống phân phối cao cấp này, song sản phẩm của HTX không có gì nổi bật giữa hàng nghìn sản phẩm hàng hóa khác. Bước vào được siêu thị không dễ, nhưng có vượt qua được quy luật đào thải ở đây không thì lại càng khó hơn. Theo nhân viên siêu thị, sản phẩm nào bán chạy sẽ được ưu tiên trưng bày trên kệ. Sản phẩm nào không bán được sẽ bị đẩy dần ra khu phụ. Còn nếu không đạt doanh số, sản phẩm đó sẽ không còn được trưng bày.
Người tiêu dùng chưa thấy được sự khác biệt giữa các sản phẩm của HTX với các hộ gia đình hay đơn vị kinh doanh khác. Bà Nguyễn Thị Diễm ở huyện Sơn Hòa chia sẻ: Tôi hay xuống Tuy Hòa đi hội chợ. Tôi ưu tiên chọn mua các sản phẩm OCOP, nhưng nhiều sản phẩm trùng nhau, chỉ khác đơn vị sản xuất là hộ cá thể, HTX hay doanh nghiệp khiến tôi không biết chọn như thế nào. Như nước rửa chén sinh học, tôi thấy của HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Đồng Din và của một hộ kinh doanh ở xã Bình Ngọc. Cả hai đều đạt OCOP và mẫu mã, bao bì, màu sắc cũng na ná nhau. Sau đó, tôi phải vô Google tìm thông tin đơn vị sản xuất, thấy HTX bài bản hơn nên chọn mua. Nhiều nông sản khác cũng vậy, như bột hạt sen của HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng ở huyện Tây Hòa và của hộ sản xuất ở TX Đông Hòa; rồi bột nghệ, dầu ăn… Nếu nói khả năng hút khách ngay cái chạm tay đầu tiên, các HTX chưa bằng doanh nghiệp.
Tham gia Chương trình OCOP, các HTX được hỗ trợ xúc tiến thương mại từ trưng bày sản phẩm tại các hội chợ, hội nghị đến đưa lên các trang thương mại điện tử của tỉnh, của ngành. Từ đây người dân, du khách và đối tác biết tới sản phẩm của HTX. Trong tương lai nếu không còn được hỗ trợ nữa, các HTX sẽ làm gì để tiếp thị, quảng bá sản phẩm khi mà khả năng ứng dụng công nghệ số hạn chế, năng lực tiếp cận thị trường chưa bài bản. Dù chất lượng các sản phẩm của HTX là không thể phủ nhận nhưng tính thương mại lại yếu. Nếu các HTX không khắc phục, tạo ra sự khác biệt thì sản phẩm của HTX sẽ không vượt qua được phạm vi làng, xã.
