Bỏ phố lên rừng, nhóm bạn trẻ làm điều 'kinh ngạc' ở Cổng Trời

Bỏ phố lên rừng

Nằm ở độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, xã vùng cao An Toàn được ví là “Cổng Trời” của tỉnh Bình Định.

Tên gọi Cổng Trời An Toàn không chỉ mang vẻ huyền bí, cao xa, mà còn hàm chứa những thử thách của một vùng đất hiểm trở, biệt lập. Nơi ấy, cách trung tâm huyện An Lão cả chục cây số đường rừng, là mái nhà của đồng bào Ba Na bao đời nay sống dựa vào nương rẫy và cây rừng.

Nhóm bạn trẻ bỏ phố lên rừng kiến tạo cuộc đời mình.

Thế nhưng, chính tại nơi được xem là “vùng trũng” của phát triển, một nhóm thanh niên 9x từ miền xuôi, là những cô cậu sinh viên vừa mới bước ra khỏi giảng đường đại học đã đặt những bước chân đầu tiên với giấc mơ… chinh phục.

Trò chuyện với chúng tôi, bạn Mai Thị Mỹ Lâm (SN 1996, quê Khánh Hòa), một thành viên trong nhóm kể lại. “Một lần tình cờ, nhóm chúng mình gồm 5 người, được 2 bạn quê ở Bình Định giới thiệu về vùng đất An Toàn và rủ lên tham quan du lịch. Ấn tượng ban đầu là cảnh sắc nơi đây vô cùng tươi đẹp. Và dưới cái nhìn của những người học ngành dược như chúng mình, ở đây có quá nhiều loại dược liệu quý, tiềm năng rất lớn”.

Nằm ở độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, xã vùng cao An Toàn được ví như “Cổng Trời” của tỉnh Bình Định.

Lâm chia sẻ, năm 2021, đúng vào thời điểm “bỏ phố lên rừng” đang là hot trend, nhóm quyết định lên đây khởi nghiệp. Thế là HTX Nông dược và Dịch vụ tổng hợp An Toàn ra đời. Nhưng, không gì là dễ dàng - Lâm nói: “Một môi trường quá mới mẻ, lúc đầu, bạn bè rồi nhiều người thân khuyên nhủ, ngay cả gia đình cũng phản đối, rất áp lực. Có những hôm mình thật sự stress, phải khóa máy điện thoại, tránh để bị phân tâm”.

Khó khăn chưa dừng lại ở đó. Việc sinh hoạt theo phong tục của làng, rồi quá trình thuê đất của bà con để triển khai mô hình cũng rất gian nan. Lâm nhớ lại, phải mất hàng tháng trời “ăn dầm nằm dề”, kiên nhẫn thuyết phục mới nhận được sự tin tưởng của già làng. Thế nhưng, chinh phục được lòng người chưa đủ, An Toàn còn nhiều thử thách bởi, đường lên rừng hiểm trở, vật tư khan hiếm, điều kiện sinh hoạt khắc nghiệt, mưa gió cô lập... Nhiều đêm, cả nhóm nằm trong căn nhà sàn giữa rừng mà bất lực vì thiếu kinh nghiệm, thiếu kỹ thuật. Cũng không ít lần tranh cãi nhau nảy lửa vì áp lực, vì thực tế quá xa với những gì được học.

“Nhiều người trong nhóm cũng từng nghĩ sẽ bỏ cuộc. Tôi cũng vậy!”, Lâm chia sẻ. Nhưng rồi chính niềm tin vào giá trị lâu dài, và sự đồng hành của những người bạn mới như Vũ Đức Hòa – Thạc sĩ quản trị phát triển bền vững từ Na Uy hay dược sĩ trẻ Thái Minh Tiến (trưởng nhóm) đã giúp nhóm vượt qua khó khăn đầu tiên trong hành trình lập nghiệp.

Giải mã “mỏ vàng” giữa đại ngàn

Từ những thửa nương cằn cỗi, nhóm bạn trẻ bắt đầu cải tạo đất, áp dụng kỹ thuật canh tác hữu cơ để trồng cây thuốc. Mỗi ngày, họ cùng bà con lên rừng tìm các loài cây bản địa có giá trị dược tính để mang về nhân giống, bào chế thành sản phẩm phục vụ chăm sóc sức khỏe.

Các bạn trẻ tìm kiếm dược liệu, là những cây cỏ bản địa.

Hiện tại, với quy mô vùng trồng rộng 4ha, nhóm của Lâm còn liên kết với người dân địa phương khoảng 3ha để trồng và bảo tồn các loại cây dược liệu. Trong đó, trồng và bảo tồn được một số dược liệu quý như sâm đương quy, thất diệp nhất chi hoa, cây thường xuân,… qua đó, bào chế ra nhiều dược phẩm hiệu quả cho sức khỏe. Hiện đã có 5 sản phẩm của nhóm đạt chuẩn của Bộ Y tế được cung cấp cho khoảng 1.000 nhà thuốc trên toàn quốc.

Theo các bạn trẻ, mô hình nhằm hướng đến liên kết rộng rãi với bà con, nhóm cung cấp giống dược liệu giá trị cao, phân bón, kỹ thuật canh tác và bao tiêu sản phẩm. HTX hiện đã liên kết với 32 hộ dân Ba Na. Sau nhiều năm gắn bó, người dân nơi đây cũng có tư duy mới trong việc phát triển kinh tế, thay vì làm nương rẫy đơn thuần.

Cảnh sắc núi rừng An Toàn.

Không chỉ làm dược phẩm, nhóm bạn trẻ còn xây dựng hệ sinh thái kinh tế xanh – du lịch – cộng đồng. Nhóm đã hình thành mô hình du lịch cộng đồng tại đây, trong đó xây dựng homestay, tổ chức tour trekking ngắm rừng, nghỉ dưỡng dược liệu, ẩm thực bản địa... Năm 2024 vừa qua, thông qua hoạt động du lịch, mô hình của nhóm bạn trẻ đã thu hút hơn 1.000 lượt khách, mở ra một chương mới cho du lịch của vùng núi An Lão nói riêng cũng như của tỉnh Bình Định.

Đặc biệt, năm 2023, HTX của nhóm bạn trẻ đã được Sở Công Thương Bình Định chọn làm mô hình điểm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia tại miền núi, với dự án thương mại 2 chiều, tiêu thụ sản phẩm bản địa cho bà con dân tộc thiểu số miền núi. Đó không chỉ là một sự công nhận, mà còn là bước đệm để nhóm trẻ tiến xa hơn trong hành trình khẳng định mình từ đại ngàn.

Khi người trẻ dám "rời vùng an toàn"

Câu chuyện của Lâm và các cộng sự không phải là câu chuyện “từ rừng thành công ty” đơn thuần. Đó là hành trình của một thế hệ trẻ không chọn dễ dàng, không sợ gian khó – những người dám rời vùng an toàn, đặt mình giữa thiên nhiên để hiểu, để sống, và để kiến tạo một giá trị mới cho cộng đồng. Giữa đại ngàn Cổng Trời, họ không chỉ trồng cây thuốc – họ đang gieo mầm hy vọng.

Nhóm bạn trẻ chinh phục cổng trời.

Ngoài triển khai mô hình dược liệu, nhóm bạn trẻ còn xây dựng hệ sinh thái kinh tế xanh – du lịch – cộng đồng.

Bí thư Huyện ủy An Lão Nguyễn Xuân Vĩnh cho hay, địa phương thường xuyên quan tâm theo dõi, chỉ đạo, kêu gọi thành lập mới các HTX nông nghiệp, đặc biệt là các HTX có sự tham gia của những bạn trẻ. Điển hình, năm 2021, huyện tạo điều kiện để các bạn trẻ thành lập mới HTX Nông dược và Dịch vụ tổng hợp An Toàn, do các bạn trẻ ở trong và ngoài tỉnh tham gia, thành viên HTX là những người có trình độ đại học, thạc sĩ.

Theo ông Vĩnh, địa phương rất quan tâm, tạo điều kiện để HTX Nông dược và Dịch vụ tổng hợp An Toàn hoạt động. Huyện đã đề xuất các sở ngành của tỉnh hỗ trợ một số máy móc, mô hình, cụ thể như hỗ trợ máy cô cao chân không, máy sấy sản phẩm nông nghiệp, mô hình trồng cây đương quy...

Trương Định