Bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho công dân

15 năm bị từ chối cấp "sổ đỏ"

Theo nội dung trình bày của ông Đặng Văn Sửu, thửa đất ông đang sử dụng và đề nghị giải quyết việc cấp GCNQSDĐ thuộc thửa đất số 64, tờ bản đồ số 12, xã Thuận Đức cũ, nay thuộc phường Đồng Sơn. Nguồn gốc thửa đất do bố mẹ ông là ông Đặng Đoái và bà Hoàng Thị Thơi khai hoang, phục hóa, xây dựng nhà ở ổn định từ năm 1990. Sau đó, đất được giao lại cho ông sử dụng theo văn bản phân chia và nhường quyền thừa kế di sản số 04, quyển số 01 TP/CC-STC/HĐGD, ngày 11/5/2008 tại UBND xã Thuận Đức.

Thời điểm lập văn bản nhận di sản thừa kế, do hồ sơ có Quyết định số 12/QĐ-UB, ngày 15/3/1993 của UBND TX. Đồng Hới cũ (gọi tắt là Quyết định số 12/QĐ-UB) về việc cấp đất cho ông Đặng Đoái với 4ha (1ha đất thổ cư, 0,5ha đất lập vườn và 4ha đất trồng rừng) nhưng không ghi rõ vị trí, nên UBND xã Thuận Đức đã ghi vào văn bản phân chia và nhường quyền thừa kế là: “Nhà ở cấp 4 với tổng diện tích khoảng 150m2, khu chăn nuôi với diện tích khoảng 200m2 nằm trên đất trang trại theo Quyết định số 12/QĐ-UB, ngày 15/3/1993 của Chủ tịch UBND TX. Đồng Hới là 4ha”.

Qua công tác kiểm tra, rà soát, Thanh tra tỉnh khẳng định ông Đặng Văn Sửu đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu - Ảnh: B.T

Thực tế trước đây, ngoài diện tích thửa đất này, bố mẹ ông Sửu còn khai hoang đất để trồng cây tại nhiều vị trí khác nhau, nhưng đến nay đã bị các hộ dân lấn chiếm; một phần diện tích đã bán cho ông Thực, bà Nguyệt làm nhà máy dăm giấy và thửa đất số 50, bản đồ địa chính năm 2001 với diện tích hiện nay còn khoảng 3.000m2 chưa được cấp GCNQSDĐ. Nguồn gốc, quá trình sử dụng đất của gia đình ông đã được UBND xã nhiều lần tổ chức lấy ý kiến khu dân cư và đã được xác nhận nội dung kê khai là đúng.

Năm 1996, sau khi xuất ngũ, ông lên sinh sống với bố mẹ. Từ năm 2010 đến nay, suốt 15 năm, gia đình ông đã nhiều lần nộp hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ nhưng vẫn chưa được giải quyết, bị trả lại hồ sơ nhiều lần với lý do Quyết định số 12/QĐ-UB có ghi thêm diện tích. Bản thân ông không hề biết việc có chỉnh sửa hay không, do ai chỉnh sửa trong quyết định giao đất và việc quyết định giao đất đó là ở vị trí nào. Ông Sửu đề nghị cấp GCNQSDĐ cho gia đình ông theo toàn bộ diện tích đã được xác định theo bản đồ địa chính năm 2014 và hiện trạng sử dụng, bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho gia đình ông theo quy định.

Thanh tra tỉnh xác nhận đủ điều kiện cấp giấy

Qua kiểm tra, rà soát về nguồn gốc, quá trình sử dụng đất của ông Đặng Văn Sửu và các văn bản, giấy tờ có liên quan..., Thanh tra tỉnh xác nhận: Quyết định số 12/QĐ-UB, ngày 15/3/1993 của UBND TX. Đồng Hới không phải là căn cứ pháp lý duy nhất để giải quyết việc cấp GCNQSDĐ cho ông Đặng Văn Sửu.

Căn cứ vào bản đồ địa chính xã Thuận Đức cũ qua các thời kỳ; nội dung trình bày nguồn gốc đất do gia đình tự kê khai; kết quả xác minh của UBND xã Thuận Đức đối với các hộ dân là những người sử dụng đất tại thôn Thuận Ninh cùng thời điểm với ông Đặng Đoái ngày 17/7/2024; kết quả xét duyệt của Hội đồng đăng ký đất đai lần đầu xã Thuận Đức ngày 28/2/2025, thửa đất số 64, tờ bản đồ số 12, bản đồ địa chính xã Thuận Đức cũ lập năm 2014 có nguồn gốc do ông Đặng Đoái, bà Hoàng Thị Thơi khai hoang làm nhà ở và trồng cây lâu năm từ năm 1990.

Năm 2002, ông Đặng Đoái qua đời, ngày 11/5/2008, gia đình ông Sửu lập văn bản phân chia và nhường quyền thừa kế di sản, được UBND xã Thuận Đức chứng thực số 04, quyển số 01 TP/CC-STC/HĐGD, ngày 11/5/2008. Sau khi được nhận di sản thừa kế, ông Sửu đã sử dụng đất ổn định vào mục đích để ở và trồng cây lâu năm trên toàn bộ diện tích đất, đến nay không có tranh chấp. Vì vậy, ông Sửu đủ điều kiện để được cấp GCNQSDĐ theo quy định tại khoản 2 Điều 101, Luật Đất đai năm 2013 và hiện nay được quy định tại khoản 2 Điều 138, Luật Đất đai năm 2024.

Các cơ quan có thẩm quyền thực hiện chưa đúng quy định

Theo kết quả kiểm tra, rà soát của Thanh tra tỉnh cho thấy: Trên thực tế, thửa đất của ông Đặng Văn Sửu đề nghị cấp GCNQSDĐ là đất đã khai hoang, sử dụng làm nhà ở từ năm 1990 và nhận thừa kế từ năm 2008, sử dụng ổn định và đã được UBND xã Thuận Đức cũ xác nhận. Nếu có nghi ngờ về tính hợp pháp của Quyết định số 12/QĐ-UB, cơ quan nhà nước phải tiến hành xác minh theo đúng thủ tục; nếu kết quả xác minh quyết định này là giả mạo, hồ sơ sẽ được giải quyết theo hướng không có giấy tờ về quyền sử dụng đất (theo khoản 2 Điều 101, Luật Đất đai 2013 và Điều 20, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP; khoản 2 Điều 138, Luật Đất đai năm 2024) dựa trên thực tế sử dụng đất, không thể chỉ dựa vào nghi ngờ để phủ nhận toàn bộ quá trình sử dụng đất thực tế.

Quá trình giải quyết hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ của ông Đặng Văn Sửu, các cơ quan chức năng liên quan trả hồ sơ với lý do nghi ngờ Quyết định số 12/QĐ-UB có dấu hiệu giả mạo mà không căn cứ vào thực tế nguồn gốc, quá trình sử dụng đất của ông Đặng Đoái và ông Đặng Văn Sửu là chưa hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật về việc xem xét cấp GCNQSDĐ.

Kết quả giám định của Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh ngày 15/8/2025 xác định thông tin trong Quyết định số 12/QĐ-UB không phải là do một người viết nên chưa có cơ sở chắc chắn để khẳng định văn bản này là giả mạo hoặc do người khác ghi thêm thông tin. Việc các đơn vị chức năng liên quan không tiến hành xác minh, đối chiếu với bản gốc đang lưu trữ tại cơ quan ban hành văn bản hoặc các cơ quan lưu trữ của Nhà nước để xem xét, đánh giá một cách khách quan mà trả ngay hồ sơ, không giải quyết thủ tục cấp GCNQSDĐ cho người dân là thực hiện chưa hết trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ công vụ.

Trên cơ sở đó, Thanh tra tỉnh kiến nghị: UBND phường Đồng Sơn hướng dẫn ông Đặng Văn Sửu kê khai hồ sơ đăng ký, cấp GCNQSDĐ lần đầu theo đúng nguồn gốc, quá trình sử dụng đất; kịp thời giải quyết việc cấp GCNQSĐ cho ông Đặng Văn Sửu tại thửa đất số 64, tờ bản đồ số 12 xã Thuận Đức cũ, nay là tờ bản đồ số 53, bản đồ địa chính phường Đồng Sơn theo đúng quy định của pháp luật.

Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai khu vực VI thực hiện việc chỉnh lý địa chính thửa đất số 64, tờ bản đồ số 12, nay là tờ số 53, phường Đồng Sơn theo đúng diện tích, đúng hiện trạng thửa đất ông Sửu đang sử dụng để giải quyết việc đăng ký, cấp GCNQSDĐ theo đúng quy định.

Ông Đặng Văn Sửu liên hệ với UBND phường Đồng Sơn để được hướng dẫn kê khai hồ sơ đăng ký, cấp GCNQSDĐ lần đầu theo đúng quy định.

Bùi Thành