Bảo đảm quyền lợi thí sinh trong tuyển sinh đại học:Cần hoàn thiện phương án xét tuyển

Bộ GD-ĐT cam kết bảo đảm quyền lợi thí sinh trúng tuyển đại học, cao đẳng. Ảnh: Lê Nguyễn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định gia hạn thời gian xác nhận nhập học đến 17h ngày 2-9, đồng thời khẳng định bảo đảm đầy đủ quyền lợi cho thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển theo đúng quy định.

Nhiều sai lệch trong xét tuyển

Hôm nay (30-8) là hạn chót để các thí sinh trúng tuyển đại học, cao đẳng năm 2025 thực hiện xác nhận nhập học. Tuy nhiên, theo phản ánh từ một số trường đại học và phụ huynh, đến thời điểm này vẫn còn trường hợp trục trặc trong công tác công nhận trúng tuyển.

Cụ thể, Trường Đại học Tài chính - Marketing (UFM) vào tối qua (29-8) đã ra thông báo xin lỗi 75 thí sinh do lỗi quy đổi điểm từ chứng chỉ tiếng Anh sang điểm tổ hợp xét tuyển. Nhà trường cho biết sai sót xảy ra trong bước xử lý dữ liệu nội bộ, khiến nhiều thí sinh bị tính điểm không chính xác và dẫn tới việc trượt oan hoặc trúng tuyển "ảo". Ngay sau khi phát hiện, trường đã rà soát lại toàn bộ hồ sơ, điều chỉnh kết quả và cam kết bảo đảm tối đa quyền lợi thí sinh bị ảnh hưởng.

Nhiều thí sinh tại các trường khác cũng gặp tình trạng tương tự. Một số thí sinh phản ánh, họ nhận được thông báo trúng tuyển từ nhà trường, nhưng khi kiểm tra trên hệ thống tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo lại thấy kết quả khác, thậm chí không trúng tuyển dù điểm cao hơn điểm chuẩn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các nhà trường đã khẩn trương xử lý và khẳng định các thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển đều sẽ được công nhận trúng tuyển và được bảo đảm quyền lợi. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã quyết định gia hạn thời gian xác nhận nhập học thêm 3 ngày, đến 17h ngày 2-9.

Đây là động thái kịp thời nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho tất cả thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển. Đồng thời, Bộ yêu cầu các trường đại học tiếp tục rà soát kỹ lưỡng quy trình xét tuyển, khẩn trương xử lý các trường hợp sai lệch và cập nhật dữ liệu đầy đủ lên hệ thống chung.

Mỗi ngày, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp nhận từ 20 đến 30 trường hợp thí sinh phản ánh về việc xét tuyển chưa chính xác, chủ yếu liên quan đến dữ liệu đầu vào như phương thức xét tuyển, tiêu chí phụ, chứng chỉ ngoại ngữ và minh chứng ưu tiên.

Đến thời điểm hiện tại, đa số các sai sót đã được xử lý theo đúng quy định để bảo đảm quyền lợi nhập học của thí sinh theo quy định.

Cần khống chế số nguyện vọng, chuẩn hóa phương án xét tuyển

Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ động điều chỉnh thời gian xác nhận nhập học, xử lý kịp thời sai sót là động thái tích cực, thể hiện tinh thần cầu thị và vì quyền lợi của người học.

Thí sinh trúng tuyển đại học phải xác nhận nhập học trên hệ thống của Bộ GD-ĐT, hạn cuối đến 17h ngày 2-9-2025. Ảnh: Lê Nguyễn

Tuy nhiên, để bảo đảm kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng năm sau và những năm tới diễn ra minh bạch, công bằng, cần tiếp tục hoàn thiện các quy định, từ khâu đăng ký nguyện vọng đến xét tuyển. Giới hạn số lượng nguyện vọng, ổn định quy chế, minh bạch thuật toán và lắng nghe ý kiến chuyên gia là những bước đi cần thiết trong hành trình nâng cao chất lượng giáo dục đại học, tạo niềm tin cho toàn xã hội.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2025, có hơn 852.000 thí sinh đăng ký dự thi với tổng số nguyện vọng lên tới hơn 7,6 triệu – mức cao nhất trong 5 năm gần đây. Đáng chú ý, có thí sinh đăng ký tới 231 nguyện vọng, trải dài khắp các ngành, các trường trên cả nước. Việc này buộc hệ thống xét tuyển phải thực hiện tới 10 lần lọc ảo, cao hơn 4 lần so với dự kiến ban đầu.

Trước thực trạng này, nhiều chuyên gia cho rằng, việc để thí sinh đăng ký không giới hạn nguyện vọng là nhân văn nhưng đã đến lúc cần điều chỉnh để tránh gây áp lực quá lớn lên hệ thống xét tuyển và gây nhiễu loạn dữ liệu.

Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ Giáo dục và Đào tạo), đề xuất: Trong công tác tuyển sinh những năm tới, Bộ cần bám sát tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về bảo đảm kiểm soát thống nhất chuẩn đầu vào. Trước hết, cần ổn định quy chế ít nhất trong 5 năm để tránh thay đổi liên tục. Đồng thời, phải hạn chế các tổ hợp xét tuyển không gắn với chuẩn ngành, chuẩn hóa đề thi và có hệ quy đổi quốc gia minh bạch.

Ông Hoàng Ngọc Vinh nhấn mạnh thêm, chỉ tiêu cho từng phương thức xét tuyển nên được xác định rõ ràng, dựa trên thống kê thực tế và công bố sớm để thí sinh dễ dàng định hướng. Bên cạnh đó, cần minh bạch thuật toán lọc ảo và quy trình xét tuyển, công bố sai số kỹ thuật để xã hội giám sát. "Tuyển sinh là công việc mang tính quốc gia, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, lấy ý kiến chuyên gia và thực hiện đồng bộ giữa các trường", ông Hoàng Ngọc Vinh nói.

Nhiều ý kiến khác cũng cho rằng, việc khống chế số lượng nguyện vọng đăng ký là cần thiết. “Giới hạn ở mức 10 đến 20 nguyện vọng là hợp lý. Đăng ký quá nhiều vừa gây lãng phí thời gian của hệ thống, vừa khiến thí sinh khó kiểm soát thứ tự ưu tiên, thậm chí gây sai sót không đáng có”, Trưởng phòng Đào tạo một trường đại học tại Hà Nội chia sẻ.

Lãnh đạo một số trường phổ thông ở Hà Nội cũng nhận định, thực tế rất hiếm có trường hợp thí sinh trúng tuyển ở nguyện vọng từ thứ 11 trở đi. Quy định mức điểm sàn là đúng đắn, nhưng song song đó cũng nên giới hạn số lượng nguyện vọng để quá trình xét tuyển thuận lợi và công bằng hơn.

Trong bối cảnh toàn hệ thống giáo dục đại học ngày càng mở rộng về quy mô và đa dạng về phương thức xét tuyển, việc bảo đảm công bằng và minh bạch là yêu cầu cấp thiết. Năm 2025, hệ thống phần mềm tuyển sinh đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo nâng cấp, cho phép xử lý khối lượng dữ liệu lớn và điều phối xét tuyển chính xác hơn. Tuy vậy, để kỳ tuyển sinh các năm tiếp theo diễn ra trôi chảy, công tác quy hoạch, định hướng và điều chỉnh chính sách cần được thực hiện kịp thời, trên cơ sở khoa học và thực tiễn.

Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ động điều chỉnh thời gian xác nhận nhập học, xử lý kịp thời sai sót là động thái tích cực, thể hiện tinh thần cầu thị và vì quyền lợi của người học.

Tuy nhiên, để bảo đảm kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng những năm tới diễn ra minh bạch, công bằng, cần tiếp tục hoàn thiện các quy định, từ khâu đăng ký nguyện vọng đến xét tuyển. Giới hạn số lượng nguyện vọng, ổn định quy chế, minh bạch thuật toán và lắng nghe ý kiến chuyên gia là những bước đi cần thiết trong hành trình nâng cao chất lượng giáo dục đại học, tạo niềm tin cho xã hội.

Thống Nhất