Bản án 16 năm tù cho cựu tuyển thủ Judo

Vụ tranh chấp nghiệt ngã

Naidan Tuvshinbayar được ghi tên vào lịch sử vì là VĐV mang lại cho Mông Cổ tấm Huy chương vàng đầu tiên kể từ năm 1964, khi quốc gia này bắt đầu tham dự các kỳ Thế vận hội Olympic. Đó là vào ngày 14/8/2008, tại Thế vận hội Olympic Bắc Kinh, Naidan có trận thi đấu đầu tiên với đô vật người Nhật Bản K.Suzuki ở hạng cân 100kg nam. Không ai tin ông sẽ thắng nhà vô địch Olympic Athens 2004 và nhà vô địch thế giới các năm 2003, 2005, nhưng Naidan đã đánh bại Suzuki, sau đó liên tiếp hạ các đối thủ Đức, Hàn Quốc, Azerbaijan để vào chung kết. Cuối cùng, Naidan đánh bại Asahat Zhitkiyev của Kazakhstan, trở thành nhà vô địch Olympic. Bốn năm sau, tại Olympics London 2012, VĐV này tiếp tục giành Huy chương bạc cũng ở hạng cân 100kg nam.

Nhưng nhiều năm sau, sự kiện đáng buồn đã xảy ra với Naidan. Hôm 02/4/2021, tại văn phòng của một công ty nằm trong Trung tâm thương mại IKH Khuraldai ở quận Khan-Uul, thủ đô Ulaanbaatar, giữa Naidan và VĐV Judo Erdenebileg Enkhbat xảy ra xô xát trong tình trạng say rượu, kết quả Erdenebileg bị tổn thương não và đa thương tích, được đưa đi cấp cứu, sau đó phải sang Hàn Quốc chữa trị. Tuy nhiên, do vết thương quá nặng nên cuối năm 2021, Erdenebileg được đưa về nước và đã qua đời ngày 24/12/2021.

Erdenebileg SN 1984, từng giành danh hiệu vô địch World Cup ở Jeju (Hàn Quốc) năm 2012 và giành được huy chương World Cup từ năm 2010 tại Ulaanbaatar, nhận tổng cộng 6 huy chương World Cup ở hạng cân 90 và 100kg, Huy chương đồng tại Giải vô địch Châu Á ở Jeju năm 2008 hạng cân 81kg. Lý do của cuộc ẩu đả không được làm rõ với nhiều nghi vấn khác nhau.

Naidan (áo trắng) và Erdenebileg tại một cuộc thi đấu ở Baku

Sau khi vụ án xảy ra, Naidan bị tạm giữ, sau đó tạm giam để điều tra về hành vi "gây thương tích nghiêm trọng cho người khác". Ngày 20/5, Naidan được tạm tha, sau đó ông cũng thôi chức Chủ tịch Ủy ban Olympic quốc gia Mông Cổ mà ông được chọn không qua bầu cử (theo thông lệ) gần 2 năm trước đó. Sau khi Erdenebileg qua đời, viện công tố trả lại hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung về tội giết người, hủy hoại tài sản.

Tháng 6/2022, Tòa án quận Khan-Uul xét xử vụ án Naidan Tuvshinbayar (38 tuổi), tuyên phạt bị cáo án tù 16 năm (Viện công tố đề nghị 19 năm) về tội giết người, đền bù chi phí chữa trị mai táng cho gia đình Erdenebileg Enkhbat 2,78 tỷ tughrik (tiền Mông Cổ), khoản đền bù thiệt hại cơ sở vật chất của các công ty có liên quan trong trung tâm thương mại đã được bị cáo thanh toán xong theo thỏa thuận giữa hai bên.

Công - tội phân minh

Việc kết án Naidan Tuvshinbayar không gây ồn ào vì công - tội rõ ràng, ngoại trừ việc vợ cũ của Erdenebileg Enkhbat viết trên trang web của cô về nỗ lực của Naidan Tuvshinbayar nhằm gây ảnh hưởng đến thẩm phán, nhưng cáo buộc này đã bị bác bỏ.

Tuy nhiên, đã xảy ra scandal sau khi Naidan được tạm tha vào ngày 20/5/2021. Lúc đó xuất hiện nhiều tin đồn rằng Chủ tịch Naidan Tuvshinbayar đã bỏ trốn, mang theo con dấu của Ủy ban Olympic Quốc gia Mông Cổ. Sự việc ầm ĩ khiến quyền Phó chủ tịch ủy ban là Ch. Naranbaatar phải lên tiếng vào đầu tháng 6. Theo lời của Ch.Naranbaatar thì sau khi Naidan bị bắt giam, thông tin trên truyền thông đã tới tai Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC). Vì đây là thời kỳ gấp rút chuẩn bị cho Thế vận hội Tokyo (lẽ ra phải tổ chức năm 2020, nhưng vì dịch Covid-19 nên dời lại tới tháng 7/2021), vì thế IOC nhiều lần hỏi về việc xử lý trách nhiệm đạo đức của người đứng đầu MNOC ra sao và nếu vấn đề không được trả lời rõ ràng, Ủy ban Đạo đức của IOC sẽ đưa ra thảo luận. Lúc đó, Naranbaatar với tư cách Phó chủ tịch chỉ thông báo rằng vụ việc đang diễn ra theo luật và cho biết khi vào thăm Naidan Tuvshinbayar trong trại giam thì được hứa "tôi sẽ bàn giao cho anh".

Ngày 28/5, Hội đồng Điều hành của MNOC đã họp và miễn nhiệm Naidan Tuvshinbayar khỏi chức vụ Chủ tịch MNOC. Tuy nhiên, trong khi quyết định này được đưa ra, Naidan đã tự thay đổi địa chỉ email, mật khẩu website của MNOC, gửi thư cho Ủy ban Olympic quốc tế với nội dung "Tôi muốn tiếp tục nhiệm vụ của mình" và lấy con dấu đi. Ông Naranbaatar tiết lộ: "Chúng tôi đã thảo luận nội bộ và đưa ra yêu cầu cho nhà vô địch Naidan Tuvshinbayar cùng với thông báo "Nếu con dấu không được trả lại, nó sẽ bị thu hồi theo quy định pháp luật. Nếu vấn đề về con dấu không được giải quyết, các VĐV nước ta sẽ không thể đứng dưới lá cờ của mình và hát quốc ca tại Thế vận hội Olympic".

Sau nhiều lần gặp gỡ giữa Naidan - Naranbaatar, con dấu đã được trả lại cho MNOC. Quanh sự kiện này cũng có những người ủng hộ Naidan nhưng đa phần đều lên án hành động của ông ta là phi đạo đức.

NGA NGUYỄN