Bài cuối: Chuyển đổi số - chìa khóa cho thị trường nội địa bứt phá

Bài 1: Vai trò thị trường nội địa trong phát triển kinh tế

Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, thị trường nội địa không còn giới hạn ở các quầy, kệ truyền thống, mà đang mở rộng mạnh mẽ trên không gian số. Đối với các tỉnh có thế mạnh về nông sản và sản phẩm địa phương như Đồng Tháp, việc ứng dụng công nghệ số và thương mại điện tử đang tạo ra cú “hích” quan trọng để hàng hóa nội địa tiếp cận người tiêu dùng nhanh hơn, rộng hơn và hiệu quả hơn.

Thương mại điện tử và chuyển đổi số đã nổi lên như một cánh cửa tất yếu mở ra con đường phát triển mới cho thị trường nội địa. Tại Đồng Tháp, xu hướng này không chỉ là phản ứng với sự chuyển mình chung của nền kinh tế số, mà còn thể hiện sự thích ứng mạnh mẽ từ chính các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh - những chủ thể đang từng bước làm chủ công nghệ để vươn tới thị trường rộng lớn hơn cả về quy mô lẫn tầm nhìn.

THAY ĐỔI CÁCH TIẾP CẬN NGƯỜI TIÊU DÙNG

Trước kia, hàng hóa sản xuất tại địa phương chủ yếu tiêu thụ qua kênh truyền thống như chợ, cửa hàng nhỏ hay hội chợ thương mại. Tuy nhiên, trong bối cảnh người tiêu dùng chuyển dịch mạnh sang mua sắm trực tuyến, đặc biệt là thế hệ trẻ, các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh nếu không thích nghi kịp sẽ bị tụt lại.

Đại biểu tham quan các sản phẩm OCOP được trưng bày tại Điểm giới thiệu và Bán sản phẩm OCOP tỉnh.

Thương mại điện tử đã giúp xóa nhòa ranh giới địa lý, đưa những đặc sản vùng miền, sản phẩm nông nghiệp đạt chuẩn OCOP như lạp xưởng cá chạch lấu, dưa mắm truyền thống hay lạp xưởng ếch, tiếp cận người tiêu dùng ở mọi miền đất nước.

Với ưu thế về truy xuất nguồn gốc, thanh toán trực tuyến, quảng bá nhanh và rộng qua mạng xã hội, livestream, các sản phẩm mang đậm tính bản địa của Đồng Tháp nay đã trở thành thương hiệu được đầu tư bài bản và biết tận dụng các nền tảng số một cách hiệu quả.

Không còn là hình thức tiếp cận xa lạ, livestream bán hàng giờ đây đã trở thành một kênh kết nối quen thuộc với người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ. Những thao tác tưởng chừng đơn giản này thực chất là cầu nối quan trọng đưa sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm địa phương đến tay người tiêu dùng thành thị chỉ sau vài cú click. Đây chính là cú hích lớn để hàng Việt nói chung và Đồng Tháp nói riêng vươn xa trong thị trường nội địa.

Câu chuyện của Alpha Amin với sản phẩm lạp xưởng ếch là một ví dụ tiêu biểu. “Là một doanh nghiệp phát triển tại Đất Sen hồng, chúng tôi được hỗ trợ rất nhiều về các chính sách, xúc tiến thương mại, từ đó giúp lan tỏa và kết nối sản phẩm đến với người tiêu dùng tốt hơn.

Đặc biệt trong giai đoạn chuyển đổi số, chúng tôi chủ động áp dụng mô hình kinh doanh online, truy xuất nguồn gốc điện tử, qua đó giúp sản phẩm có độ nhận diện tốt hơn và tạo uy tín với người tiêu dùng. Và giờ đây, chúng tôi đã có chỗ đứng tại một số kênh đặc sản, online”, anh Nguyễn Trung Tính, Phó Giám đốc Công ty Alpha Amin, chia sẻ.

Tuy nhiên, để thực sự tận dụng cơ hội này, đòi hỏi một sự chuyển đổi không chỉ ở công cụ, mà còn trong nhận thức và tư duy kinh doanh. Với nhiều chủ thể sản xuất nhỏ lẻ, đặc biệt là ở nông thôn, khái niệm “kinh doanh số” vẫn còn khá mới mẻ.

Sự thiếu hụt về kỹ năng công nghệ, hạn chế trong thiết kế bao bì, năng lực quản trị chuỗi cung ứng hay việc đáp ứng các tiêu chuẩn của các sàn thương mại điện tử lớn… vẫn là những rào cản khiến nhiều sản phẩm địa phương chưa thể vươn xa.

Điển hình như Cơ sở Dưa mắm Út Lê Trâm (xã Thanh Hưng) đang trong quá trình nâng cấp mô hình từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu phân phối hiện đại, đồng thời cải tiến bao bì, áp dụng truy xuất nguồn gốc.

“Hiện tại, sản phẩm đã đạt OCOP 3 sao, nhưng vẫn gặp khó trong việc tiếp cận với hệ thống phân phối hiện đại. Việc tiếp cận công nghệ, livestream bán hàng… còn nhiều hạn chế. Ở quê, thuê lao động làm thủ công thì dễ, nhưng khó tìm người biết ứng dụng công nghệ trong kinh doanh. Chúng tôi vẫn đang cần thêm sự hỗ trợ kỹ thuật từ các cơ quan chức năng”, chị Lê Ngọc Trâm, chủ Cơ sở Dưa mắm Út Lê Trâm chia sẻ.

CHUYỂN ĐỔI SỐ - XU HƯỚNG TẤT YẾU

Trước những thách thức từ công nghệ, theo Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Đồng Tháp Đặng Văn Tuấn, thời gian qua, Sở đã kịp thời đóng vai trò dẫn dắt, tổ chức các hội nghị tập huấn như hướng dẫn livestream, kết nối với các tiktoker, hỗ trợ xây dựng gian hàng online… giúp các chủ thể không còn đứng ngoài cuộc chơi số hóa.

Các cơ sở, doanh nghiệp tham gia trưng bày sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh, đặc trưng tiêu biểu tại Quảng trường Hùng Vương, do Sở Công thương tổ chức dịp Lễ 2-9.

Những hoạt động này không chỉ mang lại kiến thức mới, mà còn tiếp thêm tự tin cho các đơn vị sản xuất nhỏ lẻ bước vào thị trường hiện đại với tâm thế chủ động hơn. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương đã chủ động tạo ra môi trường số cho hàng Việt phát triển.

Trước xu thế tiêu dùng ngày càng phụ thuộc vào tiện ích công nghệ, nếu không nhanh chóng thích nghi, các sản phẩm địa phương rất dễ đánh mất lợi thế cạnh tranh. Các doanh nghiệp như: Công ty Alpha Amin, Công ty TNHH MTV Năm Đấu hay Cơ sở Dưa mắm Út Lê Trâm đã và đang tiên phong trong hành trình chuyển đổi, từ việc xây dựng thương hiệu gắn với sản phẩm OCOP đến triển khai mô hình bán hàng online có truy xuất nguồn gốc, minh bạch quy trình sản xuất. Đây chính là bước đi quan trọng giúp sản phẩm địa phương khẳng định uy tín với người tiêu dùng.

Thực tế cũng cho thấy, dù gặp không ít khó khăn về vốn, nhân lực hay kỹ thuật, nhưng khi chủ thể sản xuất được tiếp cận đúng hướng, họ hoàn toàn có thể thích nghi tốt. Với những sản phẩm đặc trưng như lạp xưởng ếch, cốm gạo lứt hay rau an toàn, việc xây dựng câu chuyện thương hiệu gắn với vùng miền, quy trình sạch và sáng tạo trong truyền thông sẽ là yếu tố then chốt giúp sản phẩm vươn xa.

Các cơ sở, doanh nghiệp tham gia trưng bày sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh, đặc trưng tiêu biểu tại Quảng trường Hùng Vương, do Sở Công thương tổ chức dịp Lễ 2-9.

Theo Sở Công thương tỉnh Đồng Tháp, trong các tháng cuối năm 2025 và năm 2026, đơn vị tập trung các giải pháp sau: Triển khai Chiến lược phát triển thương mại trong nước (Kế hoạch 224/KH-UBND); hưởng ứng các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia như khuyến mại tập trung, hội chợ tiêu dùng; kết hợp xúc tiến thương mại với lễ hội, sự kiện văn hóa, tạo không gian trải nghiệm sản phẩm Việt; mở rộng mạng lưới phân phối hàng Việt về nông thôn, nhất là nhóm sản phẩm OCOP; tăng cường truyền thông, quảng bá đa nền tảng, từ truyền thống đến mạng xã hội; tổ chức các lớp đào tạo chuyển đổi số, sử dụng công nghệ, nhất là cho nhóm doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã và hộ sản xuất.

Từ những nỗ lực của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh đến các chính sách hỗ trợ sát sao của ngành chức năng, có thể thấy, Đồng Tháp đang từng bước xây dựng nền tảng vững chắc cho hàng Việt chinh phục thị trường nội địa. Thị trường trong nước không chỉ là “sân nhà”, mà còn là nơi thể hiện bản lĩnh, sáng tạo và khả năng thích ứng của doanh nghiệp trong bối cảnh mới.

Khi chính quyền đồng hành, doanh nghiệp nỗ lực chuyển đổi và người dân sẵn sàng thích ứng, thị trường nội địa sẽ không còn là “sân sau”, mà trở thành bệ phóng cho những giá trị bản địa vươn ra thị trường trong và ngoài nước, định hình một tương lai kinh tế số đặc sắc và bản sắc.

LÝ OANH - H. THÔNG