Bà Takaichi chọn cựu Thủ tướng Taro Aso làm 'phó tướng'

Ứng viên Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi. Ảnh: Reuters.

Ngày 7/10, Sanae Takaichi - người được kỳ vọng sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản - đã chỉ định cựu Thủ tướng, “lão tướng” chính trường Taro Aso giữ chức Phó chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP), theo Reuters.

Động thái này được giới phân tích nhận định là nhằm “kìm hãm” xu hướng chi tiêu tài khóa mạnh tay trong chính phủ tương lai.

Cùng ngày, bà Takaichi cũng bổ nhiệm cựu Bộ trưởng Tài chính Shunichi Suzuki vào vị trí Tổng thư ký LDP - một chức vụ quyền lực bậc nhất trong nội bộ đảng.

Danh sách nhân sự chủ chốt được công bố chỉ vài ngày sau khi bà giành chiến thắng trong cuộc bầu chọn lãnh đạo đảng hôm 4/10, mở đường để trở thành người đứng đầu chính phủ tiếp theo của Nhật Bản.

Thị trường tài chính Nhật Bản phản ứng mạnh rằng cổ phiếu tăng vọt trong khi đồng yen giảm sâu, phản ánh kỳ vọng rằng Takaichi sẽ thúc đẩy gói kích thích tài khóa lớn và gây sức ép để Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) chậm tăng lãi suất.

“Trong cuộc đua lãnh đạo, phe của ông Aso đã ủng hộ bà Takaichi, vì vậy ảnh hưởng của ông với chính quyền mới sẽ rất đáng kể”, ông Takahide Kiuchi, kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu Nomura, nhận định.

“Ảnh hưởng của ông Aso có thể giúp tiết chế các xu hướng chi tiêu quá mạnh hoặc chính sách tiền tệ quá nới lỏng”, ông cho biết thêm, đồng thời cũng cho rằng ông Suzuki nhiều khả năng sẽ nhấn mạnh kỷ luật tài khóa.

Ông Aso từng là Thủ tướng Nhật Bản trong giai đoạn khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, và sau đó giữ chức Bộ trưởng Tài chính dưới thời Shinzo Abe khi chính phủ triển khai chính sách kích thích “Abenomics”.

Cựu Thủ tướng Nhật Bản Taro Aso. Ảnh: Reuters.

Dù từng ủng hộ các biện pháp kích cầu, ông Aso luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì kỷ cương tài chính trong bối cảnh nợ công của Nhật đã ở mức cao kỷ lục. Vì vậy, giới thị trường xem ông là nhân vật có lập trường cân bằng hơn so với bà Takaichi - người chủ trương chi tiêu mạnh tay để thúc đẩy tăng trưởng.

Tuy nhiên, thị trường trái phiếu Nhật Bản vẫn đầy bất ổn, giữa lo ngại rằng chính phủ do bà Takaichi lãnh đạo vốn chỉ có đa số tương đối có thể liên minh với đảng đối lập để đáp ứng các đề xuất về giảm thuế và tăng chi tiêu công.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật kỳ hạn 20 năm đã lên mức cao nhất trong 26 năm, trong khi lợi suất kỳ hạn 10 năm đạt đỉnh 17 năm, phản ánh tâm lý e ngại rằng các chính sách mới có thể làm trầm trọng thêm gánh nặng tài chính của quốc gia.

Theo truyền thông trong nước, bà Takaichi đang đàm phán khả năng liên minh với Đảng Dân chủ Vì Nhân dân (DPP) – lực lượng kêu gọi cải cách thuế thu nhập nhằm tăng thu nhập thực tế cho các hộ gia đình lao động.

“Nếu bà Takaichi chọn liên minh với DPP, quy mô chi tiêu có thể tăng đáng kể, tùy vào những yêu cầu mà lãnh đạo đảng này đưa ra để đổi lấy sự hợp tác”, bà Naomi Muguruma, chiến lược gia trái phiếu trưởng tại Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities, nhận định.

“Không có gì đảm bảo rằng ông Aso sẽ thực sự là lực cản đối với chi tiêu lớn. Với mức độ bất định như vậy, rất ít nhà đầu tư sẽ mặn mà với trái phiếu chính phủ Nhật Bản”, vị chiến lược gia cho biết.

Phương Linh