75% lao động dùng AI: doanh nghiệp trước bài toán năng suất, bảo mật dữ liệu

Tại Hội thảo quốc tế về kinh doanh, kinh tế và tài nguyên năm 2025, các chuyên gia thảo luận các vấn đề liên quan đến việc làm lao động, kinh doanh, tài nguyên… Ảnh: Minh Thảo

Ngày 27-11, Trường Đại học Mở TPHCM tổ chức Hội thảo quốc tế về kinh doanh, kinh tế và tài nguyên năm 2025 (VBER 2025) với chủ đề “Sức khỏe cộng đồng, phúc lợi hộ gia đình và năng lực tài chính".

Theo Giáo sư Sanjay Singh, Đại học Dundee tại Anh, sự phát triển nhanh chóng của AI đang tạo ra một bước ngoặt lớn đối với người lao động trên toàn thế giới. AI giúp giải quyết công việc nhanh hơn, tăng năng suất và phát triển nghề nghiệp.

Tuy nhiên, đi cùng với đó là những nỗi lo, thách thức như tự động hóa làm mất việc hoặc giảm giờ làm của nhiều nhóm lao động. AI cũng có nguy cơ đe dọa nhóm lao động trí thức, khi nhiệm vụ phân tích, đánh giá và ra quyết định dần được máy móc đảm nhiệm.

Người lao động cũng phải đối mặt với căng thẳng, lo lắng khi bị giám sát trong môi trường công nghệ số, quản lý bằng thuật toán hoặc các đánh giá tự động.

Ông Sanjay Singh nêu ra, một báo cáo cho thấy 75% lao động tri thức trên toàn cầu đang sử dụng AI trong công việc. Điều này đặt doanh nghiệp vào thế khó bởi nếu cấm thì có thể mất năng suất làm việc. Thế nhưng, nếu cho phép thì rủi ro rò rỉ dữ liệu, vi phạm bản quyền, quy trình bị phá vỡ hoặc có khả năng bị lộ bí mật thương mại.

Vì vậy, lãnh đạo các doanh nghiệp phải nhanh chóng có những tiêu chuẩn đạo đức và pháp lý cao hơn về minh bạch dữ liệu; đồng thời có hướng dẫn sử dụng AI vừa an toàn, vừa tận dụng được giá trị của công nghệ.

Trí tuệ nhân tạo đang dần tham gia và hỗ trợ con người làm việc. Ảnh minh họa: AI

Để làm việc hiệu quả trong thời đại AI như hiện nay, ông Sanjay Singh khuyến khích người lao động phải liên tục cập nhật kỹ năng dùng công nghệ. Không chỉ học kỹ cách sử dụng AI, người lao động còn phải học cách làm việc trong môi trường chuyển đổi số, quản lý cảm xúc và tránh phụ thuộc vào máy móc.

Ở góc độ doanh nghiệp, các đơn vị phải thay đổi cách vận hành từ văn hóa tổ chức, quản trị dữ liệu tới thiết kế công việc, tất cả đều phải theo hướng linh hoạt, bền vững và tôn trọng con người. Doanh nghiệp thành công là doanh nghiệp biết kết hợp trí tuệ con người với sức mạnh của AI, thay vì để AI thay thế hoàn toàn.

Ngoài ra, các cơ quan chức năng cần sớm có khung pháp lý mạnh để bảo vệ quyền con người trong thời đại số như ngăn ngừa vi phạm nhân quyền, thông tin sai lệch…

Một số chuyên gia khác cho rằng dù AI phát triển mạnh mẽ đến đâu, con người vẫn giữ vai trò quan trọng trong sáng tạo, xây dựng ý tưởng, thấu hiểu cảm xúc và kết nối xã hội. Do đó, người lao động cần tập trung vào những năng lực mà AI khó làm được như sáng tạo, kết nối các mối quan hệ trong cộng đồng doanh nghiệp…

Minh Thảo