Xử phạt nghiêm vi phạm trong lĩnh vực điện lực

Xử phạt nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực điện lực

Bộ Công Thương đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Tờ trình dự thảo Nghị định cho hay, các quy định hiện hành trong lĩnh vực này trong thời gian qua đã phát huy được hiệu quả, tuy nhiên, còn nhiều hoạt động thực tế nhưng các quy định hiện hành chưa bao quát hết.

Chẳng hạn, Nghị định số 58/2025/NĐ-CP có quy định về phát triển điện tự sản xuất, tự tiêu thụ, điện mặt trời mái nhà nhưng lại chưa có chế tài xử phạt đối với hoạt động trong lĩnh vực, cần thiết xem xét bổ sung.

Bên cạnh đó, vi phạm các quy định về trình duyệt và báo cáo phương án giá điện theo quy định pháp luật về điện lực cũng cần chế tài xử lý hiệu quả hơn. Kết luận của Kiểm toán nhà nước năm 2025 chỉ ra tồn tại trong việc EVN trình duyệt giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, giá truyền tải điện hằng năm không tuân thủ các mốc tiến độ tại Thông tư của Bộ Công Thương.

Các quy định của Bộ trưởng Bộ Công Thương về trình duyệt giá SMO (Giá điều độ vận hành hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện lực được xác định hằng năm), khung giá bán buôn điện cũng có quy định về thời hạn.

Căn cứ quy định tại Điều 5 và Điều 6 của Nghị định số 72/2025/NĐ-CP ngày 28 tháng 3 năm 2025, thời gian tối đa để thực hiện báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền về tính toán phương án giá bán lẻ điện bình quân hằng năm là trước ngày 25 tháng 01 năm N, báo cáo kết quả tính toán phương án giá bán lẻ điện bình quân trong năm là trước ngày 25 tháng đầu tiên quý II, quý III và quý IV làm cơ sở xem xét điều chỉnh giá bán lẻ điện bình.

Như vậy, nếu thời gian vượt quá mốc 25 tháng 01 năm N, ngày 25 tháng đầu tiên quý II, quý III và quý IV là hành vi vi phạm quy định của Chính phủ. Vì vậy các hành vi vi phạm các quy định về trình duyệt và báo cáo phương án giá điện theo quy định pháp luật về điện lực cần có chế tài xử phạt phù hợp.

Ngoài ra, một số hành vi cần có chế tài xử phạt để đảm bảo tính nghiêm minh, ví dụ: Lợi dụng nghề nghiệp để sách nhiễu các tổ chức, cá nhân đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hoạt động điện lực để mua buôn và bán lẻ điện nhằm mục đích vụ lợi; Giao kết hợp đồng mua bán điện khi bên mua điện không đảm bảo các điều kiện theo quy định...

Theo Bộ Công Thương, trong giai đoạn từ 31 tháng 01 năm 2022 đến ngày 30 tháng 4 năm 2025, Bộ Công Thương đã phát hiện 171 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực, thực hiện xử phạt 152 đơn vị điện lực với tổng số tiền xử phạt là 2,66 tỷ đồng; trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không phát sinh vụ việc cần xử lý vi phạm.

Việc phát hiện các vụ việc vi phạm hành chính được thực hiện thông qua các chương trình thanh tra, kiểm tra và theo dõi thi hành pháp luật. Việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực và lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các năm từ năm 2022 đến nay nhìn chung đã đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, bảo đảm tính răn đe, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Theo dự thảo Nghị định mới, mức xử phạt cao nhất với hành vi vi phạm trong lĩnh vực này có thể lên tới 200 triệu đồng.

Hà Linh