Xác định rõ quyền hạn khi khai thác dữ liệu điện tử để kiểm toán

Đáng chú ý, dự thảo luật bổ sung quyền truy cập dữ liệu điện tử của đơn vị được kiểm toán, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan và cơ sở dữ liệu quốc gia. Cho ý kiến về vấn đề này, có ý kiến tán thành quy định này nhưng đề nghị quy định chặt chẽ để bảo đảm bí mật của đơn vị được kiểm toán; có ý kiến đề nghị không giao quyền truy cập cho KTNN vì liên quan đến an ninh, tài liệu mật, tối mật, quyền riêng tư được pháp luật bảo hộ, quy định bảo vệ bí mật nhà nước...

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải, việc bổ sung quyền truy cập cho KTNN là cần thiết để phục vụ hoạt động kiểm toán và phù hợp với thời đại công nghệ thông tin, xu thế của cách mạng 4.0. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu điện tử của đơn vị được kiểm toán và của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán có nhiều loại thông tin khác nhau, có cả những thông tin mật, tối mật, tuyệt mật, có những thông tin là bí mật riêng tư, bí mật nhà nước,… nên cần phân cấp quyền truy cập phù hợp và phải quản lý, giám sát chặt chẽ.

Vì vậy, dự thảo quy định rõ chỉ cho phép KTNN truy cập cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu điện tử để thu thập thông tin liên quan trực tiếp đến nội dung, phạm vi kiểm toán; chỉ Trưởng đoàn kiểm toán được phép truy cập dưới sự giám sát và thống nhất về phạm vi truy cập của đơn vị được kiểm toán hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán; đồng thời, KTNN chịu trách nhiệm bảo vệ bí mật, bảo mật, an toàn theo quy định của pháp luật. Nội dung tiếp thu thể hiện tại khoản 3, khoản 6 Điều 1 Dự thảo luật.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) phát biểu ý kiến. Ảnh: Quốc hội.

Qua thảo luận, đa số đại biểu tán thành với việc bổ sung này song có đại biểu cho rằng, cần cân nhắc vì liên quan đến an ninh, tài liệu mật, tối mật, riêng tư...

Đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) cho rằng, việc quy định này là rất cần thiết, phù hợp với thời đại, xu thế của cách mạng 4.0. Tuy nhiên, theo đại biểu, cơ sở dữ liệu thường có nhiều loại thông tin khác nhau, thông tin mật, tối mật, có những thông tin bí mật riêng tư... được pháp luật bảo hộ đầy đủ. Vì vậy, cần phân cấp quyền truy cập phù hợp, có quản lý, giám sát chặt chẽ, không để lộ, lọt bí mật. Mặt khác, để KTNN có quyền truy cập cơ sở dữ liệu quốc gia để khai thác, thu thập thông tin có liên quan đến nội dung kiểm toán, song lại chưa quy định rõ thẩm quyền và phạm vi được phép truy cập là chưa đầy đủ, cần bổ sung các nội dung này vào dự thảo luật-đại biểu đề nghị.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) lại đề nghị cân nhắc đến giới hạn của quyền truy cập dữ liệu điện tử của đơn vị được kiểm toán, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan và cơ sở dữ liệu quốc gia của KTNN.

Đại biểu phân tích, nếu giới hạn quá sẽ ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền của các đối tượng. Tuy nhiên, hiện nay có một số cơ sở dữ liệu quốc gia, nhưng các cơ quan, tổ chức muốn khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Mặt khác, liên quan đến Luật An ninh mạng, cơ sở dữ liệu quốc gia thuộc hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, nếu quy định như dự thảo luật thì không loại trừ việc KTNN được truy cập vào các hệ thống cơ sở dữ liệu quan trọng của an ninh quốc gia. Đề nghị cân nhắc vấn đề này, đại biểu đề nghị.

Ngoài ra, theo đại biểu, quy định như dự thảo luật vẫn còn chồng chéo về thẩm quyền. Đại biểu dẫn chứng, khi kiểm toán tài sản công, ngân sách sẽ liên quan đến rất nhiều đối tượng, tổ chức... Theo dự luật nghĩa là, KTNN có quyền truy cập vào dữ liệu của ngành thuế, kho bạc. Như vậy có phù hợp hay không, đại biểu băn khoăn.

Sau đó, giải trình về nội dung này, Tổng KTNN Hồ Đức Phớc cho biết, các đơn vị đều sử dụng dữ liệu điện tử nên KTNN phải theo kịp, phải được cung cấp dữ liệu điện tử và kiểm tra dữ liệu đó. Tổng KTNN nhấn mạnh, dữ liệu chỉ phục vụ cho nhiệm vụ kiểm toán và các Trưởng đoàn kiểm toán phải chịu trách nhiệm về việc này nên các đơn vị không cần lo lắng về việc lộ dữ liệu bí mật...

PHƯƠNG HẰNG