Viết là thứ đời sống bay vút trên đôi cánh sáng tạo

Tôi thường viết và đấy không phải công việc chính của mình. Viết như một thói quen thường xuyên và bắt buộc trong mọi lúc, bất kể lúc nào, ở bất kỳ đâu, không một lúc nghỉ tay.

Tôi không cho rằng hễ ai cầm bút, viết gì đó lên giấy, ghép thành một cuốn sách là sẽ thành nhà văn. Thực sự thì thế giới này không có nhiều nhà văn đến thế, ngay cả khi có ai đó gọi họ như vậy thì đấy vẫn chỉ là một cách xưng danh lộ liễu, những kẻ bị mặc định vào một vai trò không đúng với bản thân. Viết, đơn giản chỉ là sự liên kết bản thân mình với những cuốn sách mình đã đọc.

Viết, đơn giản chỉ là sự liên kết bản thân mình với những cuốn sách mình đã đọc.

Thuở nhỏ, tôi viết vì niềm hào hứng ghi chép lại các giấc mơ, sự tưởng tượng được dệt ra khi mình xem, nghe và đọc một thứ gì đấy. Nếu không thỏa lòng với một chương sách, bạn hoàn toàn có thể viết lại chương sách đó theo ý mình. Dĩ nhiên, bạn chỉ nên giữ trong ngăn kéo riêng, cho đến khi bạn vượt qua chúng, biến những gì mình đọc trở thành mặt phẳng để mình đi lên.

Khi đọc The Metamorphosis, Marquez đã khoái chí mà hô lên rằng: “Viết như vậy cũng được ư”. Và ông đã theo đuổi một lối viết, cũng tương tự như một ngày trên máy bay ông đọc Người đẹp say ngủ trên chuyến đi rồi bắt tay viết Hồi ức những cô gái điếm buồn của tôi.

Marquez không phải kẻ đạo văn, chí ít thì không ai coi ông là kẻ sao chép những ý tưởng không phải của mình. Tôi cho rằng đấy là sự kế thừa, ảnh hưởng lẫn nhau giữa những trí tuệ đi song song trong một hành lang.

Nếu đọc sách chỉ là những cử động lật, mở trang giấy, khảo sát các câu chuyện, tìm hiểu những mạch ngầm một cách khách quan và thụ động thì viết là một hành động tự làm chủ, kẻ viết thiết tạo cho mình những lối đi, đồng thời là người nhập cuộc với nhiều thân phận và cảm xúc khác nhau. Đặt lên giấy ký ức của bản thân, tôi có thể nối vào ký ức của nhiều người khác, thậm chí bẻ xoắn chúng theo ý mình, lồng ghép từng mảnh nhỏ bằng chất dính vô hình.

Viết không còn là quá trình tìm hiểu bản thảo của người khác mà đấy chính là tôi. Tôi tự khám phá, giải mã tôi, hoán đổi cuộc đời tôi trong nhiều vai, trong nhiều tầng lớp người, tôi được phép chết nhiều lần chứ không phải chỉ một lần duy nhất như cái thân xác trần tục ngoài đời sống. Viết là đời sống, thứ đời sống bay vút trên đôi cánh sáng tạo.

Viết là đời sống, thứ đời sống bay vút trên đôi cánh sáng tạo.

Viết là một khoái thú đưa tinh thần ngưỡng cao hơn thể xác. Mỗi người chỉ sở hữu một cơ thể với đủ thứ khiếm khuyết, mạnh yếu khác nhau. Thậm chí tôi có thể mất đi một phần cơ thể, bị biến dạng sau một cú tai nạn nhưng bằng việc viết, tôi có thể tái tạo lại mất mát, dù mang chúng trở lại cơ thể nhưng đấy chính là sự tái sinh thứ hai trong đời người.

Với ngòi bút sắc, tôi tạo tác lại đôi mắt mình, họa thêm sâu sắc, kéo dài đôi chân, tạo thêm nhiều đường nét cơ thể và nếu tôi chỉ có thể nằm một chỗ thì tinh thần tôi có cơ hội đưa mình đi xa hơn, đi tới khắp hang cùng ngõ hẻm, băng qua mọi địa hình núi đá, bay khắp tận trời cuối đất.

Bằng trí tưởng tượng tuyệt vời mà nhân loại đã có những kiệt tác trứ danh như Frankentein, Faust, Cá voi trắng, 45 độ F, Đồi gió hú… Thứ di sản đã hằn sâu vào ký ức đời đời, để rồi khi chúng ta lật sách đọc, họ lại tái sinh và thêm một lần tái sinh nếu có người chuyển hóa những gì mình đọc thành một cuốn sách riêng.

Viết lại, viết tiếp, đưa người chết vào trang giấy trong một cuộc đối thoại trực diện vượt qua mọi rào cản về thời gian, phá tung mọi sự logic cổ hủ theo lối hiểu một chiều của truyện trinh thám. Ở đó tôi nhìn thấy tiền nhân bằng sự phóng tưởng của mình, được nghe giọng họ vang lên, tiếng cười, sự khoái trá cùng nỗi buồn miên kiếp mà họ đã chất nặng trên mình cho đến lúc thành tro bụi.

Khi tôi viết, tôi hoàn thành sứ mệnh chắp nối lại những ký ức đã thất tán trong thời gian, đồng thời tôi có thể khui khỏi mặt đất những sự thật bị che giấu bởi quyền lực, dẫu chẳng để làm gì. Tôi là người viết và tôi chỉ làm những gì mình muốn, những gì mình thích, toàn tâm với trách nhiệm nặng vai khi cầm bút.

Tôi là người viết và tôi chỉ làm những gì mình muốn, những gì mình thích, toàn tâm với trách nhiệm nặng vai khi cầm bút.

Tự thân mỗi người đã là một cuốn sách chưa được viết. Cuộc đời một người không nhiều hoa hồng đến thế và thứ hoa đấy lắm gai và chóng tàn. Tôi, bạn hay bất cứ ai trên cõi đời này, cả người chết trẻ, chết già, bệnh tật hay tai nạn... đều tải trong mình hàng tá nỗi niềm, đủ thứ cảm xúc, sự chống đối, đồng thuận, gượng ép, hoan lạc và tuyệt vọng.

Chợt một ngày lạnh, một người nằm mộng thấy mình thoát khỏi thân xác, choãi đôi tay như cặp cánh và lượn lờ trên những mái nhà, ngửi thấy mùi mưa tàn làm ướt phố. Thế rồi nay xuyên qua mặt trăng và đi vào một thế giới hắc ám, lúc tỉnh giấc người đó vẫn nhớ rõ giấc mơ, lơ đễnh cả ngày vì cuốc bay ngắn ngủi đó, đấy há chẳng phải một hồi sách dở dang sao.

Đừng cho là tôi mách dại nhưng bạn hãy dành riêng cho mình một tuần nghỉ dài, thậm chí chỉ cần một ngày, bỏ hết mọi công việc, xé tan mọi hợp đồng béo bở, bạn thử ngồi trong một nơi yên tĩnh và chép lại ký ức của mình. Hoặc bạn có thể tìm đến nơi này, nơi kia, gặp một ai đó trong tình cờ và nghe họ kể về cuộc đời chính họ, lắng nghe một cách thành tâm và trầm tĩnh là bạn đã có được vài trang sách nhỏ.

Một đời sống đầy tai ương, đầy tội lỗi, nửa vui nửa buồn, đau đớn chỉ một phần, một đời sống lặn biến trong những giấc mơ tưởng tượng, thậm chí một đời sống ngoan hiền, an phận trong tấm khuân của người khác, đầy dè dặt và ái ngại việc bày tỏ mặt thật trước những lời đàm tiếu ác ý… Thì đấy vẫn là một cuốn sách, ngay cả khi bạn không viết ra thì cuốn sách vẫn tồn tại, ngủ lịm đi cho đến ngày bạn chết. Tuy nhiên, nếu bạn có viết ra, viết đúng như những gì ghi trong sách thì bạn cũng chỉ lấy ra cuốn sách đấy trong dạng sách nhật ký, ghi chép.

Để có một cuốn sách lớn hơn thì sự đòi hỏi càng cao, từ việc vận dụng trí tuệ và sự sáng tạo để những con chữ chết hóa thành con mắt bay qua lửa. Không ai có tư cách để quyết định số phận một cuốn sách cũng như luận về sự hay dở, nếu cuốn sách đấy là tinh túy của một người.

Bạn viết chơi chơi thì sẽ có người đọc bạn chơi chơi, còn bạn viết nghiêm túc thì cũng sẽ có người như vậy tìm đến bạn. Nhưng tin tôi đi, đừng mong chờ gì ở những điều đó, người viết chỉ có một còn người đọc thì rất nhiều và khi người viết nhiều lên thì lượng người đọc cũng gấp bội, thật khó để chọn ra một người đọc lý tưởng. Điều quan trọng vẫn là cuốn sách đời mình có được viết ra hay bỏ xó thẳm sâu trong chiếc hộp ký ức.

Bạn viết chơi chơi thì sẽ có người đọc bạn chơi chơi, còn bạn viết nghiêm túc thì cũng sẽ có người như vậy tìm đến bạn.

Còn tôi là người viết bởi tôi đã được lựa chọn phải cầm bút và đấy cũng là chọn lựa của chính mình. Tôi sẽ không bỏ sót bất cứ cuốn sách nào, không tuân thủ theo những gì đã được viết sẵn. Tôi là người viết nên tôi viết và tôi chắc chắn tôi không phải nhà văn.

Tru Sa