Vì sai lầm của Israel, Thổ Nhĩ Kỳ dính 'đòn oan' từ việc S-300 đến Syria?

Không chỉ Israel mà bất kỳ lực lượng nào ở Syria cũng sẽ chịu thiệt thòi khi S-300 được triển khai.

Quan hệ Nga-Israel hiện đang trải qua cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất mà cả hai từng chứng kiến trong những năm gần đây. Vào ngày 18/9, một vụ tai nạn liên quan đến cuộc không kích của Israel đã dẫn đến việc một máy bay trinh sát của Nga bị lực lượng phòng không Syria bắn nhầm, khiến 15 người thiệt mạng.

Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Israel phải chịu trách nhiệm về thảm kịch này, nói rằng máy bay chiến đấu của Israel đã sử dụng máy bay của Nga làm lá chắn khi hệ thống phòng không của Syria triển khai hỏa lực.

Chính phủ Israel bác bỏ những cáo buộc trên và thậm chí đã gửi một phái đoàn quốc phòng tới Nga để làm rõ những rắc rối liên quan. Tuy nhiên, những nỗ lực của Israel dường như đã không làm dịu bớt được cơn giận của quân đội Nga, khi nước này tuyên bố hôm 24/9 rằng họ sẽ triển khai hệ thống S-300 hiện đại tới Syria.

Điều này có thể hạn chế khả năng của Israel trong việc khởi động các hoạt động không kích ở Syria và làm trầm trọng hơn nữa mối quan hệ Nga-Israel vốn đã căng thẳng.

Căng thẳng leo thang chưa từng có

Sự sụp đổ ngoại giao trong vụ việc máy bay Il-20 bị bắn nhầm đã chứng tỏ sự hợp tác giữa Nga và Israel thực sự đang rất mong manh, theo Al Jazeera.

Thái độ gay gắt của bộ Quốc phòng Nga - vốn thường thận trọng khi bình luận về các hoạt động của Israel tại Syria – đưa ra trong vụ việc là khá bất ngờ. Tuyên bố của cơ quan quốc phòng còn được đưa ra trước khi cả Tổng thống Vladimir Putin lên tiếng - người có mối quan hệ gần gũi với Thủ tướng Israel.

Cách đây vài tháng, Nga đã ngừng lại ý định cung cấp hệ thống phòng thủ S-300 cho Damascus như một sự nể mặt Israel. Các quan chức Israel khi đó đã không ít lần nêu rõ rằng họ không chấp nhận một động thái như vậy từ phía Moscow.

Do đó, quyết định của Nga trong việc tiếp tục chuyển giao S-300 ở thời điểm hiện tại được coi là thông điệp mạnh mẽ nhất từ trước đến nay mà nước này gửi tới Tel Aviv, tờ Al Jazeera nhận định.

Dù nhiều nhà phân tích đánh giá động thái gửi vũ khí phòng không tiên tiến của Nga sẽ không thể hạn chế hoàn toàn hoạt động của Israel tại Syria, nhưng cần phải ghi nhận rằng, đây là lần đầu tiên trong quan hệ với Israel, Moscow đã biến lời nói thành hành động.

Sau thông báo về việc chuyển S-300 tới Syria, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov, cáo buộc hành động của Israel dẫn đến việc Il-20 của Nga bị bắn nhầm tại Syria là có “suy tính từ trước”, trong khi Tổng thống Putin tránh nhắc đến điều này với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Đây là những dấu hiệu rõ ràng rằng Nga đang leo thang vấn đề với Israel, có khả năng sẽ ảnh hưởng lâu dài cho quan hệ song phương.

Mối quan hệ chặt chẽ giữa hai quốc gia này ngày càng trở nên chua chát hơn vì những bất đồng về vai trò của Syria và Iran. Mặc dù cơ chế giải quyết giữa hai nước sẽ tiếp tục hoạt động, nguy cơ đối đầu không lường trước giữa Nga và Israel đang cao hơn bao giờ hết.

Ảnh hưởng đến cả Thổ Nhĩ Kỳ

Thổ Nhĩ Kỳ cũng bị ảnh hưởng vì S-300 sắp tới Syria.

Việc cung cấp hệ thống phòng không S-300 của Nga cho quân đội Syria sẽ không chỉ gây thiệt hại cho Israel, mà còn là lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ, một chuyên gia từ trung tâm phân tích Al-Mustaqbal có trụ sở tại UAE, tiến sĩ Shadi Abdel Wahhab, bình luận trên Sputnik.

"Việc Nga đưa hệ thống S-300 vào Syria sẽ khiến cho các cuộc tấn công trên lãnh thổ Syria của Israel sẽ phải trả cái giá đắt. Điều này sẽ càng củng cố vị thế của Iran và các nhóm dân quân mà nước này đang hậu thuẫn”, chuyên gia Abdel Wahhab nêu quan điểm.

“Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là một kẻ thua cuộc khác. Nếu hoạt động quân sự ở Idlib, phía đông bắc Syria tiếp tục, các cuộc tấn công của máy bay Mỹ nhằm vào quân đội Syria sẽ bị cản trở nếu ở đó có hệ thống S-300", chuyên gia UAE nói thêm.

Cũng theo Abdel Wahhab, hệ thống S-300 của Syria đặt ra một mối đe dọa cho tất cả các nước đang tiến hành không kích ở quốc gia này, và nó không chỉ áp dụng cho Israel mà còn cho Mỹ và nhiều nước khác.

Đồng thời, chuyên gia Abdel Wahhab tin rằng Israel đang nỗ lực thuyết phục Nga tránh hành động và sẽ cố gắng đảm bảo không lặp lại các sự cố tương tự như những gì đã xảy ra với chiếc Il-20 của Nga, vì hệ thống S-300 sẽ cho phép Damascus kiểm soát toàn bộ không phận Israel.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã công bố các biện pháp tăng cường an ninh cho quân nhân Nga sau vụ tai nạn máy bay quân sự Il-20 mà nước này tin rằng Israel chịu trách nhiệm.

Ông Shoigu giải thích rằng Nga sẽ trang bị cho lực lượng phòng không Syria hệ thống điều khiển tự động, hệ thống định vị vệ tinh, hệ thống liên lạc chiến đấu trên không và đặc biệt là hệ thống phòng không S-300 sẽ đến Syria trong vòng hai tuần tới.

Bộ trưởng lưu ý rằng vào năm 2013, Nga đã ngừng cung cấp S-300 cho Syria theo yêu cầu của Israel, nhưng hiện tại tình hình đã thay đổi và đó không phải lỗi của Nga.