Về Cà Mau ăn tôm xẻ, tôm lụi

Là người chuyên làm tôm xẻ và tôm lụi dịp Tết, anh Nguyễn Văn Miên và chị Trần Thị Xa (ấp Cây Kè, xã Quách Phẩm Bắc, huyện Ðầm Dơi), cho biết quy trình làm tôm xẻ rất kỳ công: rửa sạch tôm tươi, lột bỏ phần đầu và vỏ, giữ lại phần đuôi; dùng dao bén xẻ phần sống lưng ra làm đôi, thêm chút gia vị trộn đều, để thịt tôm thêm đậm đà. Làm tôm lụi thì cầu kỳ hơn, tôm lột vỏ xong, cuộn tròn lại, dùng sóng lá dừa vót nhọn hai đầu rồi xỏ lụi ngang phần thịt con tôm thành từng dây rồi đem phơi nắng. Trước kia treo từng giàn, nhưng nay số lượng nhiều nên phơi bằng vỉ lưới. Tôm xẻ và tôm lụi chỉ cần phơi 2/3 ngày đặng nắng là ngon nhất, giữ được độ mềm, nếu phơi khô thì con tôm sẽ bị cứng.

Người dân xứ biển dùng lưới để giăng bắt tôm xà búi.

Nguyên liệu chính làm món tôm xẻ là từ con tôm thẻ thiên nhiên loại to; còn tôm lụi thì làm từ con tôm xà búi (tôm thẻ đuôi đỏ) là ngon nhất, bởi loại tôm này thịt mềm. Tuy nhiên, hiện nay tôm xà búi cũng như tôm thẻ loại lớn rất hiếm, anh Miên phải đi mua khắp nơi mới có đủ nguyên liệu làm tôm xẻ bán Tết.

Tôm rửa sạch, lột vỏ, giữ lại phần đuôi.

Nguyên liệu làm tôm lụi phải là tôm tươi sống, loại khoảng 20 con/kg là ngon nhất.

Tôm lụi, tôm xẻ là món ngon truyền thống, đặc sản có từ xa xưa ở vùng quê Cà Mau. Ngày Tết, bạn bè đến vui xuân, chỉ cần đem bếp than hồng, rượu gốc hoặc cồn đốt lên, hơ cho tôm nóng là dùng được.

Món tôm lụi nổi tiếng của anh Nguyễn Văn Miên, ấp Cây Kè, xã Quách Phẩm Bắc, huyện Đầm Dơi. Trong ảnh: Anh Miên canh phơi từng vỉ tôm cho vừa nắng.

Chị Trần Thị Xa (phải) bên sản phẩm tôm xẻ, tôm lụi truyền thống - món quà dành cho khách dịp Tết đến, xuân về.

Huỳnh Lâm thực hiện