Tuyên án vụ UBND thị xã Trảng Bàng kiện người dân để đòi lại đất

Hôm nay (14/8), sau nhiều ngày nghị án, Hội đồng xét xử (HĐXX) phiên tòa sơ thẩm TAND tỉnh Tây Ninh đã tuyên án vụ “Tranh chấp đòi lại tài sản là quyền sử dụng đất, yêu cầu tuyên bố hợp đồng kinh tế vô hiệu" và "Hủy văn bản hành chính trong lĩnh vực đất đai” giữa nguyên đơn là UBND thị xã Trảng Bàng (tỉnh Tây Ninh) và bị đơn là bà Huỳnh Thị Lan Phương (ngụ quận 1, TPHCM).

Theo nội dung đơn khởi kiện, từ năm 1992 đến năm 1997, Nông trường cao su Bời Lời (thuộc huyện Trảng Bàng, nay là thị xã Trảng Bàng) đã ký kết các hợp đồng kinh tế với bà Phương với thời hạn 50 năm trên diện tích 55 ha để trồng cây cao su. Nông trường sau đó giải thể, sáp nhập vào Công ty cao su 30/4 (thuộc Tỉnh ủy Tây Ninh).

Khu đất 55 ha trong vụ kiện.

UBND thị xã Trảng Bàng yêu cầu tòa tuyên bố các hợp đồng kinh tế giữa Nông trường Bời Lời với bà Huỳnh Thị Lan Phương là vô hiệu; yêu cầu bà Phương thu dọn, thanh lý tài sản là cây cao su và các tài sản khác (nếu có) trên phần diện tích hơn 55 ha đất, bàn giao toàn bộ diện tích nói trên cho UBND thị xã Trảng Bàng.

Tại phiên tòa, phía nguyên đơn trình bày: Các hợp đồng kinh tế giao 55 ha đất cho bà Phương là trái pháp luật, vì theo Luật Đất đai năm 1993 và năm 2013, việc giao đất cho hộ gia đình, cá nhân là thẩm quyền của UBND cấp huyện. Mặt khác, bà Phương cũng không thuộc diện được giao đất.

Phía nguyên đơn cũng cho rằng, việc giao đất 50 năm bằng một chu trình cây cao su là không đúng quy định, quy trình về chăm sóc, trồng và khai thác cây cao su (theo Tổng công ty cao su Việt Nam là 20 năm). Đến thời điểm hiện nay, bà Phương đã khai thác cây cao su trên 25 năm là đã hết chu kỳ khai thác cây cao su. Ngoài ra, theo hợp đồng giao đất của nông trường thì bà Phương phải trả chi phí quản lý 1%/năm nhưng bị đơn không thực hiện nghĩa vụ này.

Phía nguyên đơn ghi nhận việc bà Phương đã đầu tư san ủi mặt bằng, cải tạo và trồng cây cao su nên sẽ hỗ trợ chi phí thanh lý tài sản là hơn 16 tỷ đồng, theo chứng thư thẩm định của cơ quan độc lập.

Tuy nhiên tại phiên tòa, phía bị đơn cho rằng, hợp đồng kinh tế giao khoán đã ký kết với nông trường cao su Bời Lời là 50 năm, đến năm 2042 mới hết hạn nên các hợp đồng này vẫn còn hiệu lực.

Phía bị đơn còn dẫn giải thực tế là đã đầu tư trồng loại cây cao su niên hạn 50 năm, đúng bằng thời gian của hợp đồng nên việc chấm dứt hợp đồng trước hạn gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi của bị đơn. Phía bị đơn đề nghị HĐXX tuyên không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, tuyên hủy hai thông báo của UBND thị xã Trảng Bàng (thông báo về việc bàn giao lại đất).

Theo bị đơn, trong vụ án này, UBND thị xã Trảng Bàng không có quyền khởi kiện vì chủ thể trong hợp đồng kinh tế là Công ty cao su 30/4. UBND thị xã Trảng Bàng không liên quan trực tiếp đến hợp đồng nên không có quyền khởi kiện.

Tại phiên tòa, HĐXX nhận định: Diện tích đất đang có tranh chấp nằm trong diện tích hơn 900 ha mà UBND tỉnh giao cho UBND thị xã Trảng Bàng từ năm 2001. Từ khi được giao đất đến nay, có 55 ha do bà Phương quản lý, sử dụng nên UBND thị xã Trảng Bàng có quyền khởi kiện yêu cầu trả lại đất.

Về thẩm quyền giao đất, theo HĐXX, các hợp đồng kinh tế Nông trường Bời Lời đã ký để giao đất cho bà Phương trồng cao su là không đúng thẩm quyền theo quy định của Luật Đất đai 1993 (thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện). Do việc giao đất không đúng thẩm quyền nên yêu cầu tuyên bố các hợp đồng kinh tế vô hiệu của nguyên đơn là có căn cứ.

Về chu kỳ khai thác của cây cao su, HĐXX căn cứ theo văn bản của Tập đoàn cao su Việt Nam khẳng định đến nay số cao su của bị đơn trồng đã hết chu kỳ khai thác.

Từ các căn cứ vừa nêu, bản án sơ thẩm tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, tuyên bố các hợp đồng kinh tế Nông trường Bời Lời ký kết với bà Phương vô hiệu và buộc bà Phương phải bàn giao lại 55 ha cao su. UBND thị xã Trảng Bàng được quyền sở hữu toàn bộ tài sản trên đất và có nghĩa vụ thanh toán lại cho bà Phương hơn 12 tỷ đồng (theo kết quả định giá).

Tân Châu